Ngày 28/4, các đội thi đã có buổi thuyết trình về dự án, sản phẩm trước thành viên Hội đồng giám khảo cuộc thi Sáng kiến Khoa học 2022. Đây là 29 dự án, sản phẩm được sàng lọc bởi Ban giám khảo và bình chọn của độc giả VnExpress trong số 88 hồ sơ hợp lệ tham gia cuộc thi.
Mỗi đội thi có 2 phút trình bày, trong đó làm nổi bật mô hình, công nghệ mới cũng như tiềm năng phát triển sản phẩm, ứng dụng kết quả vào thực tế. Thông qua câu chuyện của bản thân, các đội thi đã đưa ra giải pháp chạm đến nhiều vấn đề được xã hội quan tâm như bảo vệ môi𝄹 trường, năng lượng, chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ người dân ở vùng dân tộc, miền núi.
Sau phần trình bày, Hội đồng giám khảo đặt câu hỏi với đạ🐟i diện các dự án để làm rõ thông tin về sản phẩm, ý tưởng, khả năng ứng dụng, phát triển công nghệ trong tương lai. Các yếu tố về tính mới, mô hình kinh doanh, kh𝐆ả năng thương mại hóa sản phẩm... cũng được ban giám khảo yêu cầu làm rõ.
Thí sinh thuyết trình online về sản phẩm, ý tưởng dự án trước Hội đồng Ban ✅giám khảo.
Tác giả Nguyễn Đình Quân trình bày về công nghệ chống hàng giả bằng blockchain - Deep Signature. Dự án sử dụng một blockchain cơ bản bất kỳ để tạo ra các giao dịch mã hóa ghi lên dữ liệu của mạng lưới blockchain. Giao dịch này thống nhất chìa khóa riêng tư của ví blockchain của nhà sản xuất và mã sản phẩm. Chỉ khi mã sản phẩm được xác thực khớp với địa chỉ ví blockchain của nhà sản xuất, mã sản phẩm mới đích thực là đúng do nhà sản xuất phát hành. Sản phẩm được mô tả giúp nhà sản xuất kích hoạt mã ID sản phẩm bất kỳ đại diện duy nhất cho sản phẩm đó bằng công ng🅰hệ blockchain để người tiêu dùng có thể xác thực nguồn gốc chính hãng của hàng hóa.
Bằng việc ứng dụng xử lý hình ảnh, tác giả Trương Việt Cường đến từ tỉnh Gia Lai đã phát triển má𒐪y lự♌a hạt nông sản (tiêu, cafe). Tác giả cho biết, khi quan sát quá trình thu hoạch cafe nhận ra nhu cầu tự động hóa quá trình lựa chọn hạt. Với kiến thức sẵn có về cơ khí, công nghệ thông tin, tác giả tạo ra sản phẩm giúp phân loại nhanh các loại hạt như hồ tiêu, cafe theo từng tiêu chuẩn cũng như sản lượng phục vụ trực tiếp cho người nông dân. Tác giả Cường gây ấn tượng, khi mong muốn hướng tới một dự án Made in Việt Nam, thắng được sản phẩm Trung Quốc trên thị trường.
Tác giả Lê Đức Quốc, thầy giáo đến từ ngôi trườ𒀰ng bán trú tỉnh Kiên Giang, đưa ra ứng dụng công nghệ 4.0 phát triển sản phẩm đo thân nhiệt và hỗ tr♛ợ điểm danh từ xa. Ứng dụng này có thể tự mở khóa cửa khi quét thẻ, tự gọi điện thoại khi có sự cố trên lớp học hay tự động gửi tin nhắn thông báo. Sản phẩm được ban giám khảo đánh giá gắn liền với nhu cầu thực tế và thể hiện tinh thần khoa học công nghệ cao.
Hai thí sinh đến từ tr🌳ường trung học phổ thông trình bày về dự án.
Sự đa dạng của các thí sinh tham dự từ học sinh, thầy cô, nhà khoa học cho đến "nhà nghiên cứu chân đất" khiến buổi thuyết trình sôi nổi. Nhiều gương mặt trẻ xuất hiện như nhóm của Lê Quan𒈔g Dương với ý tꦰưởng xây dựng bản đồ tai biến kép trượt lở đất, lũ quét tại Nam Trà My (Quảng Nam), tác giả Phạm Thành Chung với giỏ đan được tận dụng từ sả và khoai nước, hay hai thành viên từ nhóm của Nguyễn Ngọc Kim Qui với sản phẩm tảo hoạt tính.
Ngoài các câu hỏi chuyên môn, ban giám khảo còn đưa ra các gợi ý phát triển hướng nghiên cứu để hoàn thiện sản phẩm. Ý tưởng xây dựng trang web giúp bà con dân tộc Mông nghe nói được tiếng 🦂phổ thông có thể thi được bằng lái xe máy của tác giả Đoàn Thị Hà Giang đến từ trường Phổ thông Dân tộc Nội Trú tỉnh Điện Biên được nhận xét đáng khích lệ. Dù tuổi nhỏ song tác giả biết hướng tới khoa học công nghệ hỗ trợ cho chính người thân, lợi ích cộng đồng. Ban giám khảo cũng gợi ý thêm bổ sung công nghệ tự động dịch sang tiếng Kinh hay tiếng Mông bằng speech to text, text to speech để hạn chế sức người. Ban giám khảo cũng đề xuất Ban tổ chức cuộc thi hỗ trợ nhóm liên hệ với cơ quan chức năng tìm kiếm cơ hội phát triển ứng dụng sản phẩm cho các🔴 dân tộc thiểu số khác.
TS Nguyễn Phi Lê, thành viên Hội đồng giám khảo đánh giá cao tinh thần của các đội thi. Chị cho biết, các thành viên ban giám khảo 🦩có rất nhiều câu hỏi muốn trao đổi với các thí sinh dù thời gian rất ngắn. Chị cho biết các đội thi thể hiện rất tự tin và đầy ấn tượng. "Có những học sinh cấp 2, cấp 3 trả lời câu hỏi của ban giám khảo hồn nhiên, tự tin và giàu nhiệt huyết. Tuổi nhỏ nhưng các em đã có ý thức về các vấn đề có tính ảnh hưởng lớn ꦓđối với xã hội", chị nói.
TS Lê đánh giá một số bài thi đã chỉ ra được tính mới về mặt công nghệ như xu hướng mới như ứng dụng blockchain, công nghệ lĩnh vực hóa học, nông nghiệp sạch, môi trường. Chị ấn tượng với nhiều đề tài, trong đó có những ý tưởng không đến từ phòng thí nghiệm mà xuất phát từ nhu cầu thực tế. Có thí sinh là nông dân, người tham gia sản xuất trong đời thường, chỉ bằng kiến thức🉐 thực tế, không có quá nhiều nguồn tài nguyên dồi dào nhưng đã tận dụng hết khả năng để đưa ra sáng kiến, giải pháp phục vụ sản xuất, nâng cao hiệu quả. "Chính ban giám khảo đã được truyền cảm hứng và năng lượng nhiệt huyết từ chính các đội thi", TS Lê nói.
Đánh giá về các dự án vòng này, TS Đào Văn Dương, thành viên Hội đồng giámꦐ khảo, cho biết các sáng kiến phân thành hai luồng rất rõ ba��o gồm đến từ các thí sinh khối trung học phổ thông, trung học và khối chuyên ngành (doanh nghiệp, viện nghiên cứu). Trong khi sản phẩm từ viện nghiên cứu, nhà khoa học được đầu tư trau chuốt, ý tưởng đến từ các tác giả thầy cô, học sinh cũng không hề kém cạnh.
༒TS Dương cho biết, mỗi bài thi đều có những sáng kiến hay riêng và ban giám khảo sẽ không bỏ qua bất cứ đối tượng nào với mục tiêu cao nhất là tìm ra ý tưởng hay, có ích cho cộng đồng và khả năng ứng dụng triển khai. "Không dừng lại ở việc tìm kiếm, cái hay cuộc thi là ban tổ chức sẽ hỗ trợ, tìm các nhà đầu tư cho các ý tưởng hay, triển vọng", TS Dương nói.
5 thành viên Hội đồng giám khảo (trực tuyến và trực tiếp) nghe trình bày từ các thí sinh. Ảnh: Lộc Chung
Ngoài điểm đánh giá từ Ban giám khảo, độc giả VnExpress cũng sẽ tiếp tục tham gia bình chọn cho dự án,💫 ý tưởng mìn🌄h tâm đắc. Điểm chung kết sẽ bao gồm 70% điểm đánh giá của Hội đồng giám khảo và 30% bình chọn của độc giả.
Lễ trao giải sẽ diễn ra cùng Hội ngh🀅ị các nhà khoa học trẻ 2022 (Young Scientist Summit 2022) vào tháng 5. Giải nhất dành cho tác giả, nhóm tác giả có dự án nghiên cứu xuất sắc trị giá 50 triệu đồng, giải nhì 30 triệu đồng, giải ba 20 triệu đồng cùng giải khuyến khích. Cuộc thi cũng vinh danh ý tưởng xuất sắc, trị giá mỗi giải 10♍ triệu đồng.
Toàn bộ tiền giải thưởng do quỹ Hope (Hy vọng) tài trợ. Đây là một quỹ xã hội - từ thiện hoạt động vì cộng đồng, không lợi nhuận, được vận hành bởi Báo điện tửVnExpressvà Công ty cổ phần FPT. Quỹ theo đuổi hai mục tiêu: hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn và tạo động lực phát triển. Một trong các hoạt động của quỹ là thúc đẩy ứng dụng công nghệ, trang bị công cụ phát triển bền vững cho các cá nhân và cộng đồng, đặc biệt là trang bị tri t🅘hức thông qua giáo dục.
Cuộc thi Sáng kiến Khoa học được tổ chức nhằm tạo sân chơi cho những người yêu khoa học, công nghệ; hướng tới các nhà khoa học chuyên và không chuyên. Cuộc thi hướng tới các nhà khoa học trẻ, tuổi dưới 40, tìm kiếm và thúc đẩy những ý tưởng sản phẩm có giá trị thiết thực giải quyết vấn đề trong cuộc sống. Sau hai tháng phát động, cuộc thi đã thu hút được hơn 100 hồ sơ về ý tưởng, sản phẩm và nhận được gần 20.000 lượt bình chọn của độc giả.
Như Quỳnh