Đồ họa mô phỏng một số ngoại hành tinh được phát hiện bởi kính thiên văn Kepler. Ảnh: W. Stenzel.
Hệ thống kính thiên văn săn ngoại hành tinh đã hoàn thành tốt nh⭕iệm vụ của chúng khi định vị được hàng nghìn ứng viên hành tinh bên ngoài hệ Mặt Trời. Điều đó có nghĩa là các nhà khoa học phải sàng lọc rất nhiều dữ liệu để xác nhận đâu là hành tinh thật và đâu là tín hiệu giả.
Nhóm nghiên cứu do Giáo sư David Armstrong từ Đại học Warwick của Anh dẫn đầu đã tìm ra cách khai thác ܫtrí tuệ nhân tạo để xử lý công việc nặng nhọc này♕, mang đến một công cụ đắc lực trong nỗ lực khám phá các thế giới xa xôi.
Kính thiên văn săn ngoại hành tinh hoạt động bằng cách quan sát sự sụt giảm độ sáng của một vật thể bí ẩn - dấu hiệu cho biết có thứ gì đó đang đi ngang qua phía trước ngôi sao. Đó có thể là một hành tinh nhưng cũng có khả năng chỉ là một đám mây khಌí bụi, một tiểu hành tinh hoặc hệ thống sao đôi không ổn định.
Armstro🌞ng cùng các cộng sự đã tạo ra một thuật toán dựa trên công nghệ học máy - một lĩnh vực trí tuệ nhân tạo cho phép các hệ thống tự động học hỏi và cải thiện hiệu suất theo thời gian - và đào tạo nó bằng cách cung cấp thông tin đã được xác nhận về hành tinh thật và tín hiệu giả từ sứ mệnh Kepler đã ngừng hoạt động của NASA.
Sau đó, họ chuyển sang phân tích một nhóm các ứng viên ngoại hành tinh chưa được xác nhận, cũng từ kho dữ liệu của𝄹 kính thiên văn Kepker, và ngay trong lần đầu tiên, thuật toán học máy đã xác đꦦịnh được 50 hành tinh mới.
"Việc xác định hành tinh cho phép các nhà thiên văn học tập trung nguồn lực khám phá những điều thú vị tꦕrong không gian mà không lãng phí thời gian cho những ứng viên hành tinh giả", Armstrong cho biết trong một thông cáo báo chí của Đại học Warwick vào hôm qua.
Khả năng phát hiện hành tinh bằng thuật toán học máy là một bước tiến. Kỹ thuật này hứa hẹn sẽ giúp các nhà khoa học sàng lọc kho dữ liệu khổng lồ từ những dự án săn hành tinh k✤hác như Vệ tinh Khảo sát Ngoại hành tinh (TESS) đang hoạt động của NASA, hay kính viễn vọng không gian PLATO được lên kế hoạch phóng vào năm 2026 của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA). Chỉ riêng dự án TESS đã phát hiện tới 2.100 ứng viên hành tinh.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục dành thời gian cải thiện thuật toán bằng cách kết hợp những khám phá mới để nâng cao khả năng của nó. Khi đó, các ứng viên hành tinh sẽ được xác định dễ dàng hơn nhiều💦 trong tương lai", Armstrong cho biết thêm.
Đoàn Dương (Theo CNET)