Trong Bệnh viện Việt - Đức, các phẫu thuật viên đều biết đến PGS. Chu Mạnh Khoa, Chủ nhiệm khoa Gây mê hồi sức, phụ trách phòng Hồi sức tích cực. Có người bảo, ai lại dại như ông Khoa. Giỏi đấy♋, PGS đấy mà lại chui vào "cái phễu" hứng toàn bệnh nhân n꧑ặng nhất để chữa. Khỏi thì người ta bảo "ấy, phẫu thuật viên tài", mà không cứu được thì dễ tai bay vạ gió.
Giành lại sự sống từ tay thần chết
Một ngày cuối đông, cũng dịp gần Tết năm 1996. Trong một căn nhà ấm cúng ở Hà Nội đang diễn ra buổi liên hoan tiễn đưa người chủ gia đình, một thi💦ếu tướng quân đội sang Liên bang Nga làm công việc của một nhà ngoại giao. Người con của thiếu tư♔ớng là một thương binh, qua bao năm khói lửa chiến trường, anh được trở về với công việc mình yêu thích: làm ở phòng khám Bệnh viện Bạch Mai.
Tiệc tàn, anh bác sĩ ra đường và đổ gập xuống khi một ôtô đâm chính diện. Anh bị chấn thương sọ não nặng kèm dập não,🌄 nhiều đoạn xương gãy vụn… Những thày thuốc ở Bệnh viện Bạch Mai tìm đến "hỏi thăm" và thì thào tiếc nuối người đồng nghiệp xấu số. Ngoại khoa sau khi khám lâm sàng cũng quyết định: không cần chỉ định mổ nữa. Vị thiếu tướng ngồi bệt xuống sàn nhà, bất động.
Rồi con ông được chuyển đến phòng Hồi sức tích cực của PGS. Khoa. Nhìn ông bác sĩ nhỏ thó căn dặn "bình tĩnh và… cứ yên tâm!", vị tướng già đã thở dài. Nhưng mấy ngày sau, ông cảm nhận được từ người💫 đàn ông nhỏ bé kia chút ánh sáng sự sống của con mình. Một buổi tối, ông thiếu tướng tưởng nghẹn thở khi con trai chợt u ơ rồi… mở mắt. 6 tháng sau, không những hồi phục, anh bác sĩ đã quay lại làm việc, điều rất khó đối với người bị chấn thương sọ não nặng.
PGS. Khoa đang thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: VTC |
Nghe kể lại câu chuyện trên từ những người⛄ biết ông, PGS. Khoa chỉ cười: "Chuyện ấy ở chỗ tôi thường thôi". Ông giải thích, hồi sức là nghề giữ các chức năng sống của con người. Sau khi đã được chữa đủ cách, rồi mổ xẻ, lúc người bệnh rơi vào ranh giới mong manh nhất giữa sự sống và cái chết thì "chúng tôi có nghĩa vụ phải đón lấy".
Ông kể trước đây rất "kinh ma và sợ đám tang". Trên chục tuổi, ngay trong đám tang cụ nội, cậu bé Khoa cứ đến lúc phải vào gần linh cữu là lỉnh mất. Tốt 𒁏nghiệp phổ thông, ĐH Bách khoa là ước mơ của Khoa với ý nghĩ: "Làm nghề l♉iên quan đến máy móc cho nó mạnh mẽ". Nhưng cuối cùng ông lại vào ngành y.
Năm đầu, khi vào phòng giải phẫu, tr🐠ước mắt là tim, gan, phổi đỏ loè (được gꦫọi văn hoa là "bệnh phẩm") cùng những xác người tẩm phoóc-môn trắng loá, chi chít vết dao, hàm răng không còn sức cơ kéo cứ nhe ra, chân tay ông bủn rủn, mắt nổ đom đóm. Nhưng Khoa dần hiểu ra một nguyên lý: muốn giỏi nghề phải "hỏi han" những người đã không thắng nổi bệnh tật.
Lâu dần thành quen, cứ mỗi khi điều trị không kết quả, Khoa lại tìm xuống nhà xác. Câu trả lời ở đó nên trong lúc nhiều sinh viên tìm cách t𝔍hoái thác thì Khoa lại tranh thủ: "Để tớ thay cho". Nhiều đêm chủ nhật, dưới ánh đèn leo lét, một mình ông lần xuống nhà xác cặm cụi giữa bốn bên là hàng chục chiếc băng ca… lùm lùm vải trắng. Ra trường, sau gần chục năm làm ở Bệnh viện Việt - Tiệp (Hải Phòng), ông Khoa được GS. Tôn Thất Tùng mời về Việt - Đức "gác cửa tử".
Nghề nghiệp bắt PGS. Khoa phải chứng kiến rất nhiều kiểu "ra đi". Nay ông không c🧸òn sợ ma oán, nhưng những điều chiêm nghiệm và chỉ một câu hỏi: "Tại sao điều trị không được?". Chính vì thế, nhiều người thấy lạ vì PGS. Khoa chẳng thiếu việc mà nhiều khi phải dùng mẹo vặt, đi "xin" 𝓡được chữa bệnh.
Có lần, khi một ông chồng trư𒁃ớc cảnh gia đình t🥂ốn kém sắp kiệt quệ mà vợ vẫn mong manh bèn đến xin PGS. Khoa cho về. Ông bèn tìm cách nói với con gái họ "mẹ cháu vẫn có thể sống đấy" để giữ được bệnh nhân rồi cứu sống người đàn bà kia.
Cũng cách đây chưa lâu, một người phụ nữ ngót 60 tuổi bị tắc mật, nhiễm trùng nặng phải vào chỗ ông. Sau khi mổ lại vẫn viêm, mủ lan ra choán đầy cả ổ bụng. Lúc đó, có đoàn bác sĩ Mỹ sang phẫu thuật nụ cười, sau k𓄧hi đi thăm🦩 cũng phải… lắc đầu.
Bệnh nặng đến nỗi, t👍rưởng nam của bà cụ làm ở Bộ Y tế, anh con thứ hai làm ở chính Bệnh viện Việt - Đức cũng tìm đến ông Khoa "xin cụ về cho đỡ đau🦄 đớn". Chỉ cần gật đầu, đặt bút ký là hết trách nhiệm, nhưng ông Khoa lấn cấn: "Cậu không thể cướp 20% sống của mẹ được!". 15 phút sau, anh con trai cả trở vào đồng ý để mẹ lại. 2 tuần sau, mẹ anh ta được trở về và sống thêm đến 15 năm nữa!
Cổ tích thời nay
Lần đầu tiếp xúc với PGS. Chu Mạnh Khoa, người bệnh thường có cảm giác ấ🎶m áp vì hầu hết các hy vọng theo ông đều đáng giá. Người đàn ông này có câu nói đặc trưng: "Trường hợp ấy không thể chết được!". Nếu như với người thường, khi tim đã ngừng đập thì coi như đã "về trời", nhưng PGಌS. Khoa bảo, việc cho tim ngừng hay đập lại là chuyện… hằng ngày của cán bộ gây mê, hồi sức.
Trong y học, nguyên tắc nếu để tim ngừng quá 5 phút, người bệnh sẽ chết hoặc mất não (có cứu được cũng chỉ sống thực vật), nhưng ông Khoa bảo: vẫn sống. Thậm chí, có người tim không còn đập, đồng tử giãn ra, thân nhiệt xuốn🍸g, đường đẳng điện não đã âm, gần 10 phút sau ông vẫn cứu được. "Tôi cho tiếp tục hạ thân nhiệt xuống cỡ 35-36 độ C và tiêm thuốc ngủ để não nghỉ!", 🌳PGS. Khoa nói đơn giản, nhưng thực tế để "ép" sự sống bừng dậy là cả một quá trình.
Từng có một người mẹ khi chăm con bị tai nạn, thấy đứa trẻ chợt nấc lên, nước mắt ứa ra rồi lịm dần, nhìn lên máy điện tim thẳng băng, ngó xuống thấy mắt con không còn chớp nữa, bà hét lꦗên rồi ngất xỉu. Cứ tỉnh lại, chưa kịp nghe gì, bà lại ngất. Lần thứ ba, PGS. Khoa phải nhìn đăm đăm vào mắt bà, khi nó vừa mở, ông quát: "Sống rồi!" mà bà vẫn ngơ ngác, mãi mới vùng dậy...
Hầu hết n🎀hững người được đưa xuống phòng hồi sức tích cực đều đang hôn mê, mắt nhắm nghiền. Khi vừa khỏe lại là họ phải ra ngay nhường chỗ cho người khác. Vì thế, bà mẹ kia trong buổi liên hoan tha thiết mời các phẫu thuật viên, nhưng lại… quên p꧂hòng hồi sức.
Nhưng PGS. Khoa chẳng vì thế mà buồn, ông cười dí dỏm: "Nghề của tôi ở chỗ thắt nút màꦉ". Ông trầm ngâm: "Bình thường tôi và đồng nghiệp cũng tự thấy vinh quang lắm rồi mỗi khi thấy một gương mặt không bị nghẹo đi, bị lặng lẽ đưa r♍a khỏi giường bệnh. Lúc đó, ai cũng vui vì ta đã thắng"!
PꦯGS. Khoa bảo không biết đã cứu sống bao nhiêu người. Nhưng một bác sĩ đã tiết lộ: "Qua tay ông Khoa, ít nhất cỡ hơn 1.000 mùa xuân đã được kéo dài"…
(Theo VTC)