Nhóm Công tác Ủy ban Liên hợp (JCWG) thuộc Ủy hội sông Mê Kông Quốc tế (MRC) thống nhất chọn ngày 30/7 để bắ༺t đầu quá trình tham vấn trước cho dự án thủy điện Sanakham, trong khi ngày kết thúc được để ngỏ nhằm tăng tính linh hoạt cho các bên liên quan.
"Chúng tôi muốn bảo đảm quá trình tham vấn dự án Sanakham được tiến hành một cách linh hoạt và có ý nghĩa sau khi được tư vấn từ các tổ chức xã hội cũng như bài học từ các lần tham vấn trước kia. Chúng tôi muốn cung cấp thêm thời 🐼gian và biện pháp đúng đắn để các cộng đồng dân cư và quốc gia có thể tham gia tiến trình nhằm đề cập đến những lo ngại và đề xuất gợi ý 🔯cho Lào", tiến sĩ Somkiat Prajamwong, chủ tịch JCWG, cho biết hôm 30/7.
Đập thủy điện Xayaburi trên sông Mekong ở Lào. Ảnh: Thai PBS World.
Thủy điện Sanakham là dự án đề xuất thứ sáu của Lào trên dòng chính sông Mekong, dự kiến hoàn thành và vận hành liên tục từ năm 2028 với công suất 684 MW. Điện sản xuất ra chủ yếu sẽ bán sang Thái Lan. Dự án nằm giữaᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚ𒀱ᩚᩚᩚ tỉnh Xayaburi và tỉnh Vientianne của Lào, cách biên giới Thái Lan - Lào khoảng hai km về phía thượng lưu, cách biển khoảng 1.737 km. Nhà máy phát điện sẽ dài 350 m, cao 58 m, có 12 tổ máy, mỗi tổ máy có công suất 57 MW.
Tổng chi phí dự á💮n ước tính gần 2,1 tỷ USD, trong đó 27,7 triệu USD được phân bổ cho những biện pháp giảm nhẹ tác động môi trường và xã hội, cũng như các chương trình theo dõi giám sát, theo tài liệu do chính phủ Lào cung cấp cho Ban Thư ký M𓂃RC.
Tham vấn trước là yêu cầu trong bộ quy tắc của MRC về thủ tục hợp tác sử dụng nước trên dòng chính sông Mekong. The꧟o đó, mọi dự án cơ sở hạ tầng sử dụng nước trên dòng chính vào mùa khô trong cùng lưu vực và mùa mưa giữa hai lưu vực đều phải tiến hành quá trình tham vấn trước. Thủ tục này áp dụng với các dự án xây dựng thủy lợi quy mô lớn và thủy điện có thể gây ảnh hưởng lớn về môi trường, dòng nước và chất lượng nước trên dòng chính sông Mekong.
Trong quá trình tham vấn trước, MRC sẽ thẩm định các khía cạnh kỹ thuật của dự án, đánh giá tác động xuyên biên giới tiềm tàng đối với môi trường và sinh kế của những cộng đồng ven sông, đồng thời kiến nghị biện pháp giải quyết các quan ngại đó. Quá trình này thường kéo dài 6 th✨áng, nhưng MRC có thể gia hạn thêm.
Lào đã nộp hồ sơ tham vấn trước dự án thủy điện Sanakha🍸m từ ngày 9/9/2019, nhưng Ủy ban Liên hợp MRC hoãn quá trình cho đến khi hoàn thành tham vấn trước dự án thủy điện Luang Prabang. Ngoài Sanakham, có 5 dự án thủy điện gồm Xayaburi, Don Sahong, Pak Beng, Pak Lay và Luang Prabang được đề xuất trên dòng chính sông Mekong ở Lào và đã được trình để tiến hành tham vấn trước.
Vũ Anh