Bị giáng đòn pháp lý, Trung Quốc sẽ tìm cách khuấy động Biển Đông

Ngày 12/7, Tòa Trọng tài ra phán quyết vụ kiện Biển Đông của Philippines, bác bỏ những yêu sách của Trung Quốc bên trong "đường lưỡi bò". Phán quyết này được gọi là "đòn giáng pháp lý" vào Trung Qu🔜ốc, tuy nh♌iên, giới phân tích cho rằng căng thẳng trên Biển Đông sau phán quyết còn có thể gia tăng, ít n🍰hất là trong ngắn hạn, theo Los Angeles Times.

"Có khả năng cao là Bắc Kinh sẽ tìm mọi biệ🐓n pháp để đáp trả, cả trên đất liền lẫn trên biển, để chứng tỏ họ không khuất phục trước phán quyết từ tòa trọng tài. Hoặc họ sẽ tìm cách trừng phạt Manila vì từ chối bãi bỏ vụ kiện", ôꦓng Gregory B. Poling, giám đốc chương trình Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), trụ sở ở Washington, nhận định.

Ngay từ đầu vụ kiện, Bắc Kinh đã tuyên bố không chấp nhận pꦡhán quyết từ tòa. "Quan đ♐iểm của Bắc Kinh đã rõ: không chấp nhận, không tham gia, không công nhận v💎à không thực hiện", Fu Ying, cựu thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc, hôm 10/7 viết trên tạp chí Foreign Policy.

Ngay trước khi tòa ra phán quyết, Trung Quốc đã có những động th💫ái phản ứng quyết liệt, như điều máy bay dân sự ra hạ cánh ở hai đảo nhân tạo phi pháp tại Trường Sa, đặt lực lượng ứng phó khẩn cấp ở thủ đô Bắc Kinh vào trạng thái trực chiến.

Theo Poling, sau khi tòa r𓆏a phán quyết, Trung Quốc có thể khởi động quá trình xây dựng đảo nhân tạo tại bãi cạn Scarborough tranh chấp với Philippines, một động thái gây nguy hại nghiêm trọng tới môi trường và "rất đáng lo ngại về pháp lý cũng như ngoại giao".

Bắc Kinh cũng có khả năng tái thiết lập thế trận để ngăn hải quân Philippines tiếp tế cho các binh sĩ đóng trên tàu chiến cũ Sierra Madre được Philippines sử dụng như một tiền đồn tại ෴Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam từ năm 1999, Poling dự đoán.

Hồi cuối tháng trước, People's Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, đăng tải một bài viết nhấn mạnh Bắc Kinh hoàn toàn đủ năng lực kéo tàu Sierra Madre đi chỗ khác. Trung Quốc rêu rao rằng bản💞 thân không phải "ỷ lớn hiếp nhỏ", mà chính là 🐭những quốc gia kia đang "ỷ nhỏ hiếp lớn" và cảnh báo sự "nhẫn nhịn" của Trung Quốc "có giới hạn".

Ngoài ra, theo Makinen, Trung Quốc còn có thể tuyên bố một Vùng Nhậ🅺n dạng Phòng không (ADIZ) trên Biển Đông hay triển khai chiến đấu cơ tới những đường băng nước này xây dựng trái phép ở quần đảo🗹 Trường Sa của Việt Nam.

Hệ quả

Nếu Bắc Kin🉐h thật sự thực hiện những động thái kể trên, Washington buộc phải pꦐhản ứng.

"Mỹ có lẽ sẽ đáp lại bằng một chiến dịch ngoại giao rầm rộ chống Trung Quốc và điều tàu hải quân tới Biển Đông thường xuyên hơn nhằm củng cố lập trường về tự do hàng hải", Thomas Eder, nhà nghiên cứu tại Viện Trung Quốc học Mercator ở Berlin, Đức, nhận xét. "Những quốc gia khác trong khu vực lúc ấy sẽ cảm thấy cần phải nhanh chóng làm theo꧑ Philippines và nộp đơn kiện của riêng mình lên các tಞòa án quốc tế".

Bill Hayton, phóng viên kỳ cựu chuyên nghiên cứu về tình hình Biển Đông của BBC c🍸ho rằng rồi sẽ đến lúc Trung Quốc nhận ra họ đang tiến dần đến một điểm mà hành động của họ sẽ cꦦhâm ngòi cho phản ứng quyết liệt hơn từ Mỹ và cộng đồng quốc tế, và Bắc Kinh sẽ buộc phải tự điều chỉnh để ghìm cương lại.

Một số nhà phân tích cũng nhận định Bắc Kinh sẽ phải dừng lại trước khi các hành động ngang ngược, b🐎ất chấp luật pháp quốc tế của mình gây ra hậu quả không thể cứu vãn trên Biển Đông. Trong dài hạn, Trung Quốc cuối cùng sẽ phải ngồi vào bàn đàm phán cùng các quốc gia🐷 khác có liên quan tới tranh chấp, và lúc đó phán quyết của Tòa Trọng tài sẽ là một công cụ hữu hiệu để các nước "nói lý" với Bắc Kinh.

"Ở một thời điểm nào đó sau khi phán quyết được đưa ra, các bên liên quan sẽ tái khởi động đàm phán", Jerome A. Cohen, chuyên gia về luật Trung Quốc và châu Á, dự đoán. "Nhằm giữ thể diện cho Tru🔥ng Quốc, có lẽ không cần thiết phải đề cập rõ đến phán quyết của tòa trong bất kỳ thỏa thuận nào".

Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay cho biết nước này “hoan nghên🧔h thông báo về phán quyết” của Tòa Trọng tài và đang "nghiên cứu phán quyết một cách cẩn trọng và kỹ lưỡng, điều mà kết quả quan trọng này xứng đáng nhận được", ⭕ông nói. "Đồng thời, chúng tôi kêu gọi những bên liên quan kiꦑềm chế và điềm tĩnh".

Hôm 8/7, ông Yasay nói với truyền thông địa phương rằng ông hy vọng có thể nhanh chóng bắt đầu đàm phán trực tiếp với Trung Quốc sau khi tòa ra ph🌳án quyết. Nhưng cụ thể bao giờ việc đàm phán diễn ra thì không ai hay.

"Đó sẽ là một qu♋á trình dai dẳng", Cohen nhấn 𝓀mạnh.

Xem thêm: Phán quyết vụ kiện 'đường lư꧒ỡi bò' ảnhꦯ hưởng thế nào đến Việt Nam

Vũ Hoàng

• Trung Quốc cố khai thác tiền lệ bác phá🎃n quyết tòa quốc tế c💧ủa Mỹ
• Phán quyết Biển Đông, ♔phép t𓄧hử lớn với sự đoàn kết của ASEAN