Khi nói về Dennis Bergkamp, người hâm mộ nghĩ ngay đến pha ghi bàn kinh điển của anh vào lưới Argentina ở World Cup 1998, từ đó ca ༒ngợi luôn đường 🉐chuyền... lố của Frank de Boer.
Những ai đã xem qua pha ghi bàn ấy một🌳 lần, bất kể trực tiếp hay qua băng ghi hình, đều khó có thể quên. Đấy là ở tứ kết, khi trận đấu chuẩn bị bước vào hiệp phụ với tỷ số 1-1, thì Frank de Boer có bóng bên phần sân nhà. Anh nhìn lên và thấy Bergkamp. Rất táo bạo, De Boer tung ra một đường chuyền dài đến 60 mét. Bergkamp nhảy lên "kéo" quả bóng xuống, chạm nhịp thứ hai để loại Roberto Ayala trước khi dùng cái má ngoài rất ngoan đưa bóng vào góc xa.
Năm 2011, bộ đôi này tái ngộ tại Ajax Amsterdam. De Boer được bổ nhiệm làm HLV trưởng và Bergkamp giữ một chân trợ lý. Khi phóng viên Four Four Two tìm đến hai anh để hỏi về pha bóng 💟bất tử năm nào, De Boer đã thừa nhận đấy là một pha chuyền... hỏn💯g.
Bằng tài năng, kỹ năng xử lý điêu luyện, Bergkamp đã biến một đường chuyền không hoàn hảo thành cơ hội để làm nên một pha ghi bàn đẹp mắt. Ảnh: AFP.
"Khi ấy đã gần hết giờ, Argentina đã lùi về gần như toàn bộ. Tôi nhìn thấy Dennis và chợt nghĩ sao mình không chuyền cho anh ấy nhỉ. Tôi phất một đ♓ường chuyền dài và nghĩ Dennis sẽ giữ lại h🌄oặc chuyền cho tuyến hai. Nhưng đường chuyền mạnh hơn dự kiến của tôi. Thật tuyệt vời là anh ấy đã biến nó thành một tuyệt phẩm", De Boer kể lại.
Nói chuyện thêm một chút, ông kết luận: "Những cầu thủ vĩ đại rất biết cách biến những đường chuyền hỏng 🧔của đồng đội thành một pha kiến tạo. Dennis là một cầu thủ như thế".
Eurosport vừa có một bài dài rất công phu chỉ để nói về pha ghi bàn trác tuyệt của Bergkamp vào lưới Newcastle. Và cũng trong bài viết ấy, Bergkamp xác nhậ꧒n nó xuất phát từ một đường chuyền không tốt của Robert Pires. Anh chờ đợi đó sẽ là một đường chuyền hướng về khung thành, nào ngờ nó lại đến từ phía sau lưng. R🥂ất nhanh chóng, Bergkamp xoay chuyển tình thế với một cú vẩy chân rồi vòng qua người hậu vệ Nikos Dabizas, trước khi dứt điểm sệt vào góc xa.
Nếu đọc nhiều về bóng đá Hà Lan và văn hóa Hà Lan, bạn sẽ nhận ra ngay hai đặc tính tuyệt vời của người dân nước này: sự sáng tạo và khả năng tùy cơ ứng biến. Hai đặc tính ấy giúp một quốc gia có phân nửa diện tích thấp hơn mặt nước biển vẫn phát triển rực rỡ, và là một trong những quốc gia đáng sống nhất thế giới. Tên nước Hà Lan, The Netherlands, vốn là "quốc gia ở vùng thấp". Toàn bộ các tỉnh nhỏ của Hà Lan hiện tại trước đây là... biển. Những công trình lấn biển của họ được cả thế giới ngưỡng mộ về sự sáng tạo. Địa lý Hà Lan ảnh hưởng trực tiếp đến văn hóa và bóng đá xứ ꦐnày. Đó là biến nghịch cảnh thành cơ hội.
Một nét đặc trưng trong bóng đá Hà Lan là những đường chuyền dài. Thứ nhất, nó đưa quả bóng vượt qua một số lượng lớn cầu thủ đối phương và một chiều dài mặt sân trong thời gian ngắn nhất. Thứ hai, nó kích thích được khả năng tùy cơ ứng biến của các tiền đạo Hà Lan, tức là buộc họ phải "biến nghịch cảnh thành cơ hội". Bàn của Bergkamp ở World Cup 1998 là ví dụ.
Một bàn khác, trong trận chung kết EURO 1988, do Marco van Basten ghi. Nó đến từ 🐼một quả tạt của Arnold Muhren, đưa Van Basten vào một thế quá khó. Nếu ông chặn bóng, hậu vệ Liên Xô sẽ lập tức tiếp cận và có khi ông buộc phải chuyền về. Thế là Van Basten... sút luôn ở một góc mà không ai sút. Và cú sút vượt xa dự liệu của tất cả đã khuất phục thủ thành hay nhất thế giới lúc ấy là Rinat Dassae⛦v.
Một bàn khác, lần này là của Robin van Persie vào lưới đội tuyển Tây Ban Nha trong trận đấu ra quân của Hà Lan ở World Cup 2014. Quả tạt của Daley Blind có ý tưởng, nhưng nó hơi lố so với khả năng khống chế của Van Persie. Và thế là, thay vì hứng ngực, Van Persieꦑ tung hết người về trước để đánh đầu, với động tác của một... chú ếch.
Điểm chung của các bàn thắng vừa nêu của Bergkamp, Van Basten và Van Persie vừa nêu là gì? Là nó đều đến từ một đường chuyền không hoàn hảo (nếu ta định nghĩa một đường chuyền đúng là đưa bóng đến tầm khống chế thuận lợi nhất cho người nhận). Nhưng họ đã biến đường chuyền không hoàn hảo ấy thành một pha kiến tạo, để rồi khi nhắc lại, n𝓡gười ta sẽ tiện thể khen luôn... đường chuyền.
Cuối cùng là câu chuyện của một cái tên đặc biệt: Rob Rensenbrink, ngôi sao của World Cup 1978. Năm ấy Johan Cruyff không dự World Cup ở Argentina, và Rensenbrink là ngôi sao sáng nhất của Hà Lan tại giải đấu ấy. Ông là chân sút số một mang Hà Lan vào chung kết đá với chủ nhà Argentina của ngôi sao Mario Kempes, trước sự chứng kiến của 71.000 CജĐV Argentina. Vào sân từ ghế dự bị, Dick Nanninga ghi bàn gỡ cho Hà Lan sau kh🍬i Kempes đã mở tỷ số cho đội chủ nhà. Và khoảnh khắc đáng nhớ nhất diễn ra phút thứ 90.
Từ một quả đá phạt, Ruud Krol đưa bóng về cuối sân. T🌱ừ cánh trái, Rensenbrink đuổi theo và cố đưa quả bóng vào khung thành từ một góc cực hẹp. Bóng từ chân Rensenbrink vượt qua thủ thành Ubaldo Fillol. Cả thế giới nín thở, nhưng bóng bật cột dọc. Trận đấu vào hiệp phụ và Argentina dễ dàng ghi hai bàn để lên ngôi vô địch.
Đấy là một trong những khoảnh khắc "giá như" nổi tiếng nhất lịch sử. Giá như Rensenbrink ghi bàn, ông sẽ là Vua phá lưới kiêm Cầu thủ hay nhất giải, Hà Lan sẽ là nhà vô địch thế giới và lịch sử bóng đá Hà Lan sẽ bước sang chương mới. Nhưng điề🍌u đó không diễn ra. Và sau này, Rensenbrink bị nhớ đến như người đã bỏ qua cơ hội lịch sử của bóng đá Hà Lan.
Mãi đến khi ông đã 67 tuổi, người ta mới tìm thấy chàng cầu thủ điển trai năm nào tại Oostzaan, một miền quê ở phía bắc A🎉msterdam. Và ông đã nói lên điều mà mọi người đã thấy nhưng chưa thật sự hiểu: "Tình huống ấy vẫn sống mãi trong đầu tôi cho đến khi tôi chết. Đấy là một góc không thể ghi bàn nổi, tôi đã làm tất cả những gì tốt nhất trong pha bóng ấy là chạm vào nó để nó bật vào cột dọc. Tôi thậm chí còn không sút, tư thế đâu mà sút, nó chỉ là một nỗ lực chạm bóng không hơn không kém. Nó chưa bao giờ là một cơ hội ghi bàn cả".
Rensenbr♋ink đã làm tốt nhất có thể trong một tình huống chuyền bóng không thuận lợi của đồng đội, nhưng ông vẫn bị nguyền rủa, vì nỗ lực dứt điểm đó đưa bóng đi dội cột dọc.
Câu nói ấy đã "giải oan" cho Rensenbrink sau gần nửa thế kỷ. Đường chuyền dài của⛦ Ruud Krol năm 1978 trên thực tế cũng giống như đường chuyền dài của Frank de Boer. Và cả Rensenbrink lẫn Bergkamp đã dùng thiên tài của mình để biến nó trông🔜 giống như một cơ hội ghi bàn, dù trên thực tế không phải vậy.
Cuối cùng, xin minh định một lần cho rõ: nói De Boe🍰r, Blind, Muhren hay Ruud Krol chuyền không tốt không phải chê họ mà để đề cao trí tưởng tượng, kỹ thuật cá nhân và sự táo bạo đã lên đến đỉnh cao ꩲcủa các tiền đạo Hà Lan.
Hoài Thương