Hai đội bóng tham dự trận tứ kết đầu tiên của Euro 2012 đã cùng trải qua chặng đường ở vòng bảng giống như nhau. CH Czech và Bồ Đào Nha đều thất bại trong trận mở màn trước khi vùng lên và giành chiến thắng hai trận kế tiếp. Sự khác biệt là CH Czech nằm trong bảng đấu được đánh giá là dễ dàng nhất, còn Bồ Đào Nha phải thử lửa ở bảng tử thần.
Ở vòng bảng, CH Czech đã cho thấy được sức mạnh tinh thần cũng như bản lĩnh của mình. Không có nhiều đội bóng có thể đứng dậy sau khi để thua trận ra quân với tỷ số 1-4 như thầy trò Bilek. Sau thất bại nặng nề trước "gấu Nga", nhiều người đã dự đoán CH Czech là ứng cử viên số một phải về nước sớm. Tuy nhiên, đội bóng đông Âu đã có một trận đấu với chiến thuật hợp lý trước Hy Lạp để giành 3 điểm. Trong cuộc đối đầu quyết định cùng chủ nhà Ba Lan, trước sức ép của hàng vạn khán giả trên sân vận động Warsaw, đội bóng của Michal Bilek đã khiến tất cả phải bất ngờ với chiến thắng từ pha lập công duy nhất của Jiracek.
Bồ Đào Nha lại thể hiện sự tiến bộ trong lối chơi qua từng trận đấu ở vòng bảng. Ban đầu đội bóng bán đảo Iberia có trận đấu đáng thất vọng khi chọn lối chơi phòng ngự với đội hình thấp trước "cỗ xe tăng" Đức và phải nhận thất bại 0-1. Dường như nhận thấy sự bất hợp lý trong lối chơi, HLV Paulo Bento đã chấp nhận mạo hiểm hơn trong trận thắng Đan Mạch 3-2 với pha lập công muộn của Varela. Dến trận đấu cuối cùng, người ta mới được thấy bóng dáng của một ông lớn ở Bồ Đào Nha. Bị Hà Lan dẫn trước từ khá sớm, thày trò Bento không còn đường lui đã vùng lên tấn công mạnh mẽ. Trong thế trận như vậy, Ronaldo đã có trận đấu hay nhất trong màu áo đội tuyển quốc gia với hai pha lập công đưa Bồ Đào Nha lội ngược dòng vào tứ kết.
Chiến thắng trước Hà Lan mang không chỉ mang đến một suất vào tứ kết cho Bồ Đào Nha mà còn là cú hích tinh thần lớn cho các cầu thủ. Ngôi sao được kỳ vọng nhất của họ là Ronaldo từng bị chỉ trích dữ dội sau khi tỏ ra vô duyên trước khung thành, đặc biệt trong trận gặp Đan Mạch. Chính vì thế, hai bàn thắng vào lưới Hà Lan là dấu hiệu tích cực cho hàng công. Chỉ cần Ronaldo tỏa sáng, các vệ tinh xung quanh anh như Nani, Postiga hay Meireles cũng sẽ chơi hay theo.
Theo giới chuyên môn, sẽ rất đáng lo ngại cho CH Czech khi họ phải chạm trán với một Ronaldo đang ở phong độ đỉnh cao. Đội trưởng của Bồ Đào Nha cũng có chuỗi trận tịt ngòi, nhưng khi đã bắt đầu ghi bàn thì khó có ai cản được. Điều này không phải là lạ bởi một cầu thủ như CR7 luôn phải chịu sức ép lớn. Anh sẽ chơi hay hơn và lấy lại những phẩm chất vốn có một khi ghi được bàn thắng đầu tiên.
Ngoài nỗi lo về Ronaldo, Czech còn có một điểm yếu đáng kể là khả năng đánh chặn kém trong những pha bóng mà đối phương sử dụng tốc độ. Giới hâm mộ đang không khỏi lo lắng về vị trí hậu vệ biên phải của Tomas Sivok, người đã mắc lỗi trực tiếp 2 trong số 4 bàn thua trong trận gặp Nga. Điểm yếu của CH Czech lại là niềm vui với Bồ Đào Nha khi họ sở hữu Ronaldo và Nani, những người có lối chơi tốc độ ở hai cánh. CH Czech đã giành chiến thắng trước Ba Lan nhờ khả năng phòng ngự chiều sâu, nhưng Bồ Đào Nha ở đẳng cấp cao hơn nhiều so với đội đồng chủ nhà. Thày trò Bilek sẽ khó có cơ hội làm nên bất ngờ nếu chỉ chú tâm vào phòng ngự.
Trên mặt trận tấn công, Czech cũng có không ít điều đáng lo. Cả 4 bàn thắng mà họ ghi được cho đến nay đều thuộc về hàng tiền vệ với Jiracek và Pilar, mỗi người 2 bàn. Trung phong Milan Baros trở nên vô hại trước khung thành đối phương khi anh không còn đủ thể lực để bứt tốc như thời đỉnh cao. Hơn thế nữa, trước mặt CH Czech là bộ đôi trung vệ Pepe và Bruno Alves, những người đã khẳng định thương hiệu ở châu Âu. Nếu như Alves còn có những tình huống chơi bóng thiếu chắc chắn thì Pepe cho thấy anh gần như chính xác tuyệt đối trong các pha cản phá.
Trong thế trận bị đánh giá thấp hơn về mọi mặt trước Bồ Đào Nha, CH Czech chỉ có thể đặt niềm tin vào tuyến tiền vệ. Đội trưởng Rosicky không thể ra sân trong trận đấu gặp Ba Lan, nhưng nhiều khả năng anh sẽ bình phục kịp thời cho trận tứ kết. Bên cạnh Rosicky là hai tiền vệ đang đạt phong độ cao Jiracek và Pilar, những người trực tiếp giúp Czech giành vé vào tứ kết.
Trong khi đó tuyến giữa của Bồ Đào Nha lại khiến HLV Bento phải đau đầu ở Euro năm nay. Bộ ba Moutinho, Veloso và Meireles đều không phải là những tiền vệ sáng tạo, khiến cho hàng công của Bồ Đào Nha gặp khó khăn vì thiếu người làm bóng. Khá nhất trong số này là Meireles nhưng anh cũng thiên về vị trí thu hồi bóng và phòng ngự như ở Chelsea hơn là dâng cao đe dọa trực tiếp tới khung thành đối phương. Có lẽ nhiệm vụ thích hợp của hàng tiền vệ Bồ Đào Nha trong trận này là ngăn cản sức sáng tạo và cơ động của tuyến giữa CH Czech hơn là hỗ trợ tấn công.
Ở khía cạnh đối đầu trực tiếp, hai bên đang tỏ ra khá cân bằng. Mỗi đội thắng 4, hòa 3 và thua 4 trong tổng số 11 trận gặp nhau. Lần đối đầu gần nhất giữa hai đội ở một kỳ Euro là vào năm 2008, Bồ Đào Nha đánh bại CH Czech với tỷ số 3-1 ở vòng bảng mà Ronaldo cũng đóng góp một bàn thắng. Nhưng chắc chắn cũng không ai quên được trận tứ kết Euro 1996 khi CH Czech tiễn đội bóng áo bã trầu về nước với pha lập công duy nhất của Poborsky.
Tuy nhiên, thời của CH Czech với những ngôi sao như Poborsky, Nedved hay Smicer đã qua lâu rồi và cái ngày mà họ có thể chơi ngang ngửa với những đội bóng lớn chắc sẽ còn nhiều năm nữa mới lặp lại. Trong khi đó, Bồ Đào Nha với ngôi sao hàng đầu thế giới Ronaldo đang rất khát khao giành lấy vinh quang mà bao thế hệ đàn anh của họ từng bỏ lỡ. Sẽ khó có cơ hội để CH Czech làm nên bất ngờ trong trận tứ kết đầu tiên bởi chiếc khiên pha lê của họ quá mong manh trước họng súng của người Bồ Đào Nha.
Đội hình dự kiến
CH Czech: Cech, Gebre Selassie, Sivok, Kadlec, Limbersky, Hubschman, Plasil, Jiracek, Rosicky, Pilar, Baros.
Bồ Đào Nha: Rui Patricio, Alves, Pepe, Coentrao, Joao Pereira, Veloso, Joao Moutinho, Meireles, Nani, Ronaldo, Postiga.
Ngọc Hải