Thứ tư, 20/11/2024
Thứ sáu, 25/9/2020, 23:34 (GMT+7)

Châm kim xuyên huyệt chữa liệt nửa người

Cầm cây kim dài 20 cm, bác sĩ Nguyễn Khắc Ninh từ từ xuyên cây kim quಌa da lưng bệnh nhân, đi dọc 6 đốt sống, châm vào các huyệt để chữa di chứng liệt do đột quỵ.

Bác sĩ Nguyễn Khắc Ninh, 51 tuổi, Trưởng Khoa Đột quỵ và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Châm cứu Trung ương, chuẩn bị dụng cụ để t𒉰iến hành điện châm cho bệnh nhân, chiều 22/9.

Châm cứu là phương pháp cổ truyền dùng kim châm vào các huyệt vị trên cơ thể người. Bác sĩ Ninh cho biết, huyệt đạo là nơi thông khí vào ra trên cơ thể. Mỗi bên cơ thể người có khoảng 300 huyệt. Theo y học cổ truyền, bệnh tật sinh ra do sự mất cân bằng âm dương, khí huyết. Khi kích thí✃ch các huyệt vị, kinh lạc, tác dụng làm cân bằng ﷽âm dương, điều hòa chức năng tạng phủ kinh lạc. Y học hiện đại kết hợp kim châm và dòng điện để hỗ trợ kích thích, gọi là điện châm.

Các nhà khảo cổ đã tìm thấy những kim châm đầu tiên bằng đá trong một số di chỉ 25.000 năm tuổi. Thời đại đồ đồng, người ta làm ra các cây kim bằng đồng gọi là đồng châm. Sau này, con người biết dùng sắt để ▨tạo ra các cây kim bằng sắt nhỏ tinh xảo hơ𓄧n.

Để thực hiện thủ pháp điện châm cần chuẩn bị bộ kim châm, xung điện có tác dụng kích thích thần kinh cơ, làm tăng dẫn truyền thần kinh. Ki💃m châm làm bằng thép không gỉ, thông thường chiều dài cây kim từ 5 cm đến 20 cm. Kim cần được hấp tiệt trùng hoặc kim đã tiệt trùng dùng một lần.

Bác sĩ sẽ châm những cây kim vào từng huyệt trên cơ thể 𒅌bệnh nhân, tùy theo bệnh lý. Từng vị trí huyệt sẽ châm kim dài ngắn khác nhau.

Trong ảnh, bác sĩ Ninh châm kim huyệt Bát tà ở bàn tay cho cụ bà 85 tuổi mắc tai biến mạch máu não, bị liệt nửa người. Với vị trí 𓆏này, bác sĩ sử dụng kim ngắn 6 cm. Theo bác sĩ, đây là vùng ít cơ, dễ bị đau, nên châm kim 🌳ngắn. Trong thủ thuật châm cứu, người bệnh chỉ đau ở thì qua da, tức là khi kim xuyên qua da hơi đau nhói một chút. Nếu bác sĩ châm không đúng huyệt, bệnh nhân sẽ bị đau nhiều.

Trên cánh tay bệnh nhân, bác sĩ châm huyệt Ngoại quan xuyên Tam dương lạc. Đây là kỹ thuật châm xuyên huyệt. Trong kỹ thuật châm kim ngắn, tay bác sĩ cầm ở phần thân kim, thực hiện dứt khoát thì qua da, sau đó hướng mũi kim t🅘ừ huyệt này đến huyệt kia.

Theo bác sĩ Ninh, nhóm huyệt khó châm ở những chỗ vùng 𒁃cơ bị co cứng mạnh quá. Những vùng cơ dày, khi đi kim châm vào, bệnh nhân thường có phản xạ co cơ, cứng cơ. Vì vậy🐓, quá trình châm phải từ từ để không bị vướng mới đẩy được kim vào đúng huyệt.

Ở lưng bệnh nhân, bác sĩ sử dụng cây kim dài 20 cm châm từ huyệt Giáp tích ở đốt thắt lưng thứ nhất (L1), đi qua nhiều huyệt Giáp tích, xuống đến đốt thắt lưng thứ 5 (L5). Đây gọi là điện mãn châm hay đại trường châm, tức thủ pháp châm kim dài🌜.

Nế꧑u như khi châm kim ngắn tay bác sĩ cầm ở phần thân kim, thì châm kim dài, tay bác sĩ bắt buộc phải cầm đến tận phần mũi kim. Lực các ngón tay cầm kim phải đều, tránh trường hợp những ngón lực mạnh làm kim bị cong.

Chân bệnh nhân, bác sĩ châm huyệt Lương khâu xuyên qua huyệt Bễ quan. Khi châm kim dài, cây kim được đặt 𓆉ở góc 60 độ với bề mặt da. Sau khi kim xuyên qua da, bác sĩ mới hư🍸ớng cây kim đến vùng cần đẩy vào. Tuyệt đối không đặt kim ngay từ đầu hướng đến huyệt kia. Châm kim dài cần tuân thủ thì qua da phải dứt khoát, đủ mạnh.

Khi đẩy kim xuyên huyệt, bác🐻 sĩ đẩy từ từ ꦗtheo dõi mức độ co cơ của bệnh nhân. Khi thấy bệnh nhân co cơ, bác sĩ Ninh dừng lại. Anh giải thích: "Nếu đẩy tiếp, kim chắc chắn bị cong phải thực hiện lại, hoặc phải thay kim khác".

Bác sĩ nhận định thủ pháp châm k🐼im dài là khó, phải kinh nghiệm lâu năm mới có thể thực hiện nhuần nhuyễn. "Có những bệnh nhân phải thực hiện mấy lần mới châm xong một cái kim", bác sĩ chia sẻ.

Có những lúc, bác sĩ phải vừa đẩy kim vừa xoa nhẹ nhàng. Người bệnh bị co cơ, cứng cơ, bác sĩ phải xoa cho thư giãn hoặc nói chuyện giúp bệnh nhân phân tán, không tập trung vào vị trí châm, đỡ 🅰co cứng cơ hơn.

Một bệnh nhân khác, nཧgoài 70 tuổi, bị liệt nửa người kèm liệt dây thần kinh số 7, méo miệng, không thể nói, được bác sĩ Ninh châm huyệt Giáp xa xuyên Địa thượngꦛ ở dưới má.

Bà chia sẻ: "Châm vào huyệt ở lưỡi, lúc nuốt nước bọt tôi cảm thấy rất đau🐈. Do đó, châm xong tôi thường không nói chuyện, khi cần sẽ làm tín hiệu cho bác sĩ. Ở những vị trí châm khác, hoàn toàn không đau".

Sau khi châm kim xong, bác sĩ sẽ cho kích thích huyệt bằng máy điện ꦺchâm để tăng hiệu quả điều khí, bệnh chóng khỏi.

Bác sĩ Ninh chia sẻ, các cụ ngày xưa châm kim vào huyệt, sau đó vê kim bằng tay để kích thích huyệt, tức là xoay cây kim, nhấc lên nhấc xuống, bệnh nhân đau đớn, hiệu quả kém, tốn thời gian. Ngày nay, các phư🌃ơng pháp châm hiện đại kết hợp với máy điện châm thay cho vê kim.

Cụ bà 85 tuổi chia sẻ: "Trong quá trình châm cứu hay khi cắm xung điện tôi không hề cảm thấy đau. Sau khi châm xong có thể tự ng𒊎ồi dậy, ăn uống".

Bác sĩ cho biết, mỗi bệnh nhân liệt từ♋ng vị trí khác nhau sẽ được thăm khám để ra chỉ định các huyệt, lên một phác đồ chung. Một bệnh nhân bị liệt nửa người sẽ châm khoảng 20 chiếc kim. Sau khi điện châm, bệnh nhân nằm 30 phút.

Các bệnh nhân tại Khoa Đột quỵ và Phục hồi chức năng, được điện châm mỗi ngàyꦕ, kết hợp thủy châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp vật lý trị liệu, tăng khả năng vận động.

Thủ pháp điện châm
 
 

Bác sĩ thực hiện thủ pháp điện châm. Các bệnh nhân mức độ bệnh nhẹ hoặc trung bình, khoảng hơ💝n một tháng điều trị là có thꦅể đi lại, tự chủ trong sinh hoạt. Với các bệnh nhân nặng hơn cần một 💃vài đợt điều trị.

Bài: Thúy Quỳnh
Ảnh: Thanh Huế