⛎ Sam Taylor-Johnson sinh năm 1967 với tên thật Sam Taylor-Wood trong gia đình trung lưu ở Surrey, miền nam nước Anh. Năm Sam lên 9 tuổi, cha bỏ gia đình ra đi. Năm 15 tuổi, mẹ cũng bỏ cô và các em để chạy theo một người đàn ông khác. “Bà ấy để lại lời nhắn bảo rằng bà ấy phải chuyển đi, sẽ trở về khi bà ấy ổn định. Thật khó nói về cảm xúc của tôi lúc đó. Nhưng mối quan hệ giữa mẹ con chúng tôi bất ổn từ đó. Tôi càng cố hàn gắn với mẹ thì mẹ càng rời xa chúng tôi. Bây giờ mẹ tôi đã sống ở Australia được 22 năm và chúng tôi có liên lạc nhưng vẫn không gần gũi. Dù sao bà ấy vẫn là mẹ của tôi”, nữ đạo diễn chia sẻ.
ꦺ Thời niên thiếu, Sam thiếu tự tin và cho rằng mình không thông minh, thậm chí ngốc nghếch. “May mắn tôi vào được cao đẳng, rồi từ đó vào học nghệ thuật ở trường Goldsmiths, University of London”. Thời sinh viên là giai đoạn Sam học nhiếp ảnh cùng nghệ thuật đương đại, cũng như cách thiết lập các mối quan hệ và tạo lòng tin ở bạn bè. Ra trường vào đầu thập kỷ 1990, Sam chứng minh tài năng bằng những tác phẩm hình ảnh tĩnh hoặc video lấy chủ đề sự mục ruỗng, tính điên cuồng và cái chết, thể hiện bản năng nghệ sĩ vừa cá tính vừa nổi loạn.
Trong những video rải đều thập kỷ 1990 của nữ nghệ sĩ như Method in Madness, Hysteria, Breach, Brontosaurus, hoặc Knackered, người xem hay thấy các nhân vật nam nữ cười khóc điên dại, hoặc một người đàn ông khỏa thân nhảy múa theo nhạc cổ điển, một cô gái câm nhảy múa phụ họa theo nhạc thính phòng. Trong bộ ảnh Still Life, nhiếp ảnh gia bắt khoảnh khắc hoa quả thối rữa; trong Ascensionꦗ là một người đàn ông cố giữ thăng bằng khi nhảy múa trên xác chết.
Sáng tạo video và nhiếp ảnh của Taylor kéo sang thập kỷ 2000 với tác phẩm ấn tượng có tên The Crying Men🌠 - trình chiếu 28 người nổi tiếng (trong đó có David Beckham) ngồi khóc. Hoạt động tích cực, Sam Taylor nổi lên như nghệ sĩ trẻ xuất sắc của nước Anh. Năm 1997, cô giành được giải thưởng "Nghệ sĩ trẻ hứa hẹn" ở Liên hoan nghệ thuật Venice Biennale. Năm 1998, Sam được đề cử giải thưởng thường niên uy tín và nổi tiếng nhất nước Anh - Turner Prize.
Hai cuộc hôn nhân "định mệnh"
✱ Đầu năm 1997, Taylor kết hôn với nhà buôn tranh có quyền lực số một London - Jay Jopling. Cô sinh viên ngày xưa phải xếp hàng ở canteen trường chờ cơm tối miễn phí giờ sống trong ngôi nhà lớn trị giá 100 triệu bảng Anh. “Đời tôi thay đổi hoàn toàn. Mọi chuyện rất mới mẻ và phấn khích. Lần đầu tiên tôi thấy mình không phải lo lắng về tài chính. Jay cho tôi mọi sự ổn định mà tôi có”. Nghệ sĩ chỉ việc tập trung vào nghệ thuật.
🍌 Tháng 12 cùng năm, sau khi vừa sinh con gái đầu lòng, Taylor-Wood phát hiện mình bị ung thư ruột. Sau khi chữa trị thành công, cô lại phát hiện mình bị ung thư vú và phải phẫu thuật vào năm 2000. Bệnh ung thư là đề tài ám ảnh với nữ nghệ sĩ trong các tác phẩm gần hết thập kỷ đầu tiên thế kỷ 21. Chứng bệnh cũng làm nghệ sĩ cứng rắn hơn về mặt tinh thần. Nhiếp ảnh gia khẳng định: “Giống như trong tôi đã được tôi luyện thành lõi thép và tôi cảm thấy mình không thể tổn thương được”. Nữ nghệ sĩ cho biết mình tập yoga và tập thiền để có được sức khỏe ổn định nhất sau những ca phẫu thuật.
🐻 Năm 2008, Taylor-Wood và chồng ly hôn sau 11 năm chung sống và có hai người con. Hai người chia gia sản trong êm thấm. Vài tháng sau, chồng cô yêu ca sĩ nhạc pop Lily Allen 23 tuổi - vốn là con gái một người bạn. Một năm sau, người ta bắt gặp Taylor-Wood hẹn hò với một ngôi sao kém mình 23 tuổi - nam diễn viên Aaron Johnson. Mặc dù đã chia tay và đã có tình mới trẻ trung, hai vợ chồng Taylor vẫn giữ liên lạc. “Jay và tôi vẫn duy trì tình bạn và luôn tôn trọng nhau,” nhà làm phim cho biết.
Aaron Taylor-Johnson là bạn trai định mệnh mà nữ nghệ sĩ gặp khi làm bộ phim đầu tay - Nowhere Boy. Nowhere Boy🦹 là phim tâm lý ca nhạc kể về thời niên thiếu và tuổi mới lớn của danh ca John Lennon. Tuổi thơ bị cả cha lẫn mẹ bỏ rơi giúp Taylor-Wood phần nào thấu hiểu giai đoạn vị thành niên của nhân vật (John Lennon hồi nhỏ cũng từng có bố bỏ nhà đi).
ꦍ Trong tác phẩm điện ảnh, Aaron Taylor-Johnson hóa thân thành John Lennon còn con gái của Taylor-Wood hóa thân thành chị gái của John Lennon. Trên phim trường, nữ đạo diễn và nam diễn viên chính yêu nhau nhưng cả hai đều kìm nén. “Tôi đã cố kiềm chế tình cảm cho đến lúc gần làm xong phim mới bộc lộ. Khi làm việc cùng nhau, chúng tôi cảm thấy có mối liên hệ ngầm. Tôi luôn cảm thấy chúng tôi hiểu nhau từ rất lâu”, đạo diễn 41 tuổi nói về bạn trai 18 tuổi.
Tại buổi công chiếu Nowhere Boy🌞, đạo diễn Sam Taylor công khai đính hôn với tài tử Aaron Johnson. Cô khẳng định bạn bè thấy mối quan hệ của mình bình thường. “Mọi người biết tôi, đều thấy tôi đã luôn sống là chính mình và không có gì sợ hãi. Tôi luôn làm theo con tim và bản năng mách bảo. Bản thân cũng không gặp khủng hoảng tuổi trung niên. Tôi dám sống và dám yêu hết mình”, nữ đạo diễn chia sẻ.
♏ Năm 2012, sau đám cưới, cả hai cùng đổi tên họ thành Taylor-Johnson, khi này diễn viên Aaron Taylor-Johnson mới 19 tuổi, nhỉnh hơn con gái riêng của nữ đạo diễn vài tuổi. “Cô bé rất quý cha dượng, và không thấy có vấn đề gì cả”, bà mẹ ngoài 40 cho biết. Ở tuổi gần 50, nữ đạo diễn đã có hai con lớn, sinh cho tài tử mới ngoài 20 hai cô con gái.
Bà mẹ bốn con đột phá với "50 Sắc thái"
Năm 2014, Sam Taylor-Johnson được chọn là đạo diễn của bộ phim chuyển thể 50 Sắc thái, vượt qua những nhà làm phim khác gồm Angelina Jolie, Joe Wright, Steven Soderbergh, Gus Van Sant.🥂 Cô ký hợp đồng chỉ một ngày sau khi giới thiệu bản thân với hãng Focus Features và Universal. “Tôi đến buổi trao đổi rồi bày tỏ quan điểm, cái nhìn, cách tiếp cận của tôi về dự án. Sáng hôm sau họ gọi điện cho tôi bảo tôi là người sẽ chỉ đạo phim. Họ sẽ công bố tin đó ngay trong ngày. Mọi chuyện chuẩn bị cho dự án và ghi hình lăn nhanh như tàu tốc hành”, nữ đạo diễn kể lại.
Giới chuyên môn ngạc nhiên khi Sam Taylor-Johnson trở thành đạo diễn của dự án này. Bởi 50 Sắc thái không chỉ là một bước chuyển hoàn toàn ngành hoạt động mà còn là một dự án được quan tâm, trong khi trước đó cô được đánh giá là một nghệ sĩ thuần nghệ thuật và mới làm một phim độc lập. Tuy vậy, nữ đạo diễn chia sẻ mình có cái nhìn nghiêm túc và vận dụng mọi ngôn ngữ điện ảnh vào dự án mới. “Bất kỳ câu chuyện nào cũng có chuyện để kể. Tôi nhìn 50 Sắc thái🌳 như một chuyện cổ tích đen tối, có yếu tố tình dục khác lạ. Tôi không coi nữ nhân vật chính là nạn nhân. Cô ấy là một cô gái tự nguyện và đang khám phá thế giới,” đạo diễn cho biết.
Trong khi nữ đạo diễn bận rộn với dự án, người chồng 24 tuổi ở nhà trông con nhỏ giúp cô. “Tôi may mắn vì anh ấy không cảm thấy phiền khi ở nhà đưa đón con đến trường hay làm các việc vặt. Sau dự án này, chúng tôi cũng cần phải tính xem anh ấy sẽ làm phim độc lập hay bom tấn để vừa sắp xếp việc nhà vừa hoạt động nghề nghiệp”, bà mẹ 47 tuổi nhận định. Nhà làm phim từng khẳng định mình phải xem 50 Sắc thái💮 1.000 lần và muốn phát điên vì điều đó. Tác giả cũng chia sẻ mình từng nhờ con gái 17 tuổi xem phim để biết cách tiết chế những cảnh sex cho phù hợp với lứa tuổi vị thành niên.
🅷 Tiền kỳ, quay phim rồi hậu kỳ của dự án phim ngân sách 40 triệu USD cuối cùng đã qua. Hôm 11/2, Sam Taylor-Johnson hạnh phúc khoác tay chồng bước lên thảm đỏ LHP Berlin dự buổi lễ ra mắt đầu tiên của bộ phim được chiếu vào đúng dịp Valentine năm nay.
Vũ Văn Việt