"Giao Bộ Y tế ban hành hướng dẫn thống nhất toàn quốc về việc cho phép người lao động, chuyên gia, người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam đã tiêm vaccine và cách ly bảy ngày được phép đi lại, di chuyển giữa các địa phương trong cả nước", Thủ tướng Phạm Minh Chính nói, "c🦩ái này gọi là di chuyển🤪 an toàn, di chuyển xanh".
Đây là một trong sáu nội dung mà người đứng đầu Chính phủ kết luận tại cuộc họp với đại diện cộng đồng doanh nghiệp Mỹ đã kéo dài gấp hai thời gian dự kiến. Lãnh đạo các bộ, Văn phòng Chính phủ cùng lãnh đ𒐪ạo TP HCM, Bình Dương và Đồng Nai đã kiên nhẫn lắng nghe gần 15 ý kiến phía Mỹ, gồm phát biểu của Đại biện Lâm thời và kiến nghị của lãnh đạo các doanh nghi♍ệp, hiệp hội doanh nghiệp Mỹ.
Buổi làm việc diễn ra tại phòng họp nơi Thủ tướng tiếp Phó Tổng thống Mỹ, bà Kamala Harris tuần trước. Sau khi nghe hết bảy 𒈔doanh nghiệp trong danh sách phát biểu chính thức, Thủ tướng tiếp tục mời tất cả các đại biểu khác trình bày cho đến khi không còn ai muốn chia sẻ nữa. Trong suốt quá trình, ông lắng nghe chăm chú, liên tục ghi chép.
Phát🔯 biểu kết luận, Thủ tướng chỉ đạo cụ thể luôn với nhiều đề xuất, trong đó có kiến nghị của Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ về di chuyển xanh.
Đầu tiên, tôi cho rằng phải minh định khái niệm về di▨ chuyển. Di chuyển của con người tự thân nó không phải là nguyên nhân lây lan dịch bệnh. Di chuyển không an toàn mới là nguyên nhân phát tán virus.
Để như vậy, các cơ quan chức năng phải làm hai việc: Xác định rõ thế nào là an toàn và không an toàn; Tìm cách hạn chế tối đa di chuyển không an toàn, đồng thời tăng cường di chuyển an toàn. Trên thực tế, vì sợ lây lan dịch mà nhiều địa phương hạn chế cả hai loại di chuyển nói trên như thời gian qua, vừa không khả thi, vừa tạo hiện tượng "tụ tập để giãn cách" góp phần gia tăng lây nhiễm.
Thứ hꦓai, cũng vì chưa thống nhất cách tiếp cận, hiện các địa phương rất lúng túng trong việc xử lý vấn đề di chuyển. "Ma trận" người điều hành các cấp đưa ra với dân chúng, doanh nghiệp, gây ra đứt gãy chuỗi cung ứng, cũng xuất phát từ quan niệm quá giản đơn và lý thuyết, rằng việc lây lan dịch là do di chuyển của con người. Nhưng khoa học và thực tiễn đã chỉ ra, bản thân sự di chuyển của con người kh🍸ông phải thủ phạm mà nguyên nhân chính xác phải là sự di chuyển thiếu an toàn. Ví dụ dễ thấy nhất của di chuyển và tiếp xúc an toàn là việc các đoàn công tác của chính quyền và đoàn đi chống dịch đã vào tâm vùng đỏ ở TP HCM mà vẫn không sao.
Thứ ba, nội hàm của di chuyển xanh chưa được nhất quán với tất cả cơ quan tham vấn và thiết kế chính sách, đó là nguồn cơn của nhiều lúng túng. Ví dụ, Hà Nội tuần trước ra quyết định gần như cấm toàn bộ các loại hình di chuyển, không phân biệt an toàn hay không. Tuần này lại thêm những yêu cầu về giấy đi đường gây rất nhiều khó khăn cho sinh hoạt và sản xuất kinh doanh, thậm chí khiến ♊Hà Nội có nguy cơ đi lại vết xeꩲ của TP HCM.
Có thể hình dung di chuyển xanh gồm ba cấu pꦉhần: người xanh, phương tiện xanh và quy trình xanh.
Người xanh là nhóm đã có đủ lượng kháng thể cần thiết do được tiêm hai mũi vaccine hoặc từng là F0, được tập huấn kỹ về các nguyên tắc, kỷ luật phòng dịch. Chính quyền có thể huy động họ tham gia các công việc phải di chuyển phục vụ xã ♛hội với nguyên tắc an toàn để bù đắp cho nhóm di chuyển chưa an toàn đang bị hạn chế. Phương tiện xanh là trang thiết bị cần thiết để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ phòng dịch, dịch vụ an sinh xã hội, sản xuất kinh doanh không gây nguy cơ lây lan dịch cho cộ𒈔ng đồng và cho bản thân nhân sự xanh. Quy trình xanh được thiết kế để đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn phòng dịch, hiện một số lĩnh vực đã có.
Nếu các c🌄ơ quan chức năng làm rõ nội hàm của di chuyển xanh để thống nhất từ trung ương xuống địa phương càng sớm, chúng ta sẽ sớm giải quyết được bất nhất trong chính sách chống dịch của nhiều cấp và hành xử cứng nhắc hoặc tùy tiệnཧ của đội ngũ chấp pháp. Giải tỏa những chốt chặn gây tâm lý căng thẳng cho người dân, doanh nghiệp còn gửi đi thông điệp tích cực về nỗ lực kiểm soát dịch của Việt Nam tới cộng đồng quốc tế.
Một xã hội "sống" bắt buộc phải vận hành, ꦡbuꦯộc phải có lưu lượng di chuyển nhất định chứ không thể đưa tất cả về 0.
Vũ Tú Thành