Giải pháp 'xanh hóa' nông nghiệp Việt trong xuất khẩu

Tại Diễn đàn Logistics và quản lý chuỗi cung ứng do Đại học RMIT Việt Nam tổ chức, các chuyên gia nhận định việc đáp ứng các tiêu chuẩn cao về sản xuất và xuất khẩu bền vữ﷽ng đang gây áp lực cho ngành nông nghiệp, song, cũng tạo cơ hội tăng lợi thế cạnh tranh.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2022, xuất khẩu nông lâm thủy sản của V🎀iệt Nam cán mốc kỷ lục 53,22 tỷ USD. Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản lý chuỗi cung ứng và logistics (Đại học RMIT Việt Nam) đánh giá nhiều doanh nghiệp chế biến thực phẩm trong nước đã mất đơn hàng vào tay đối thủ do chậm triển khai các cam kết bền vững.

Ông ví dụ, tại Liên minh châu Âu (EU), thị trường nꩵhập khẩu rau quả lớn nhất thế giới, thị phần của Việt Nam chỉ chiếm 0,18%🌳 tổng giá trị nhập khẩu của EU, một phần là do chưa tuân thủ được các tiêu chuẩn khắt khe của khu vực này.

"Nhìn chung, sản xuất lương thực tại Việt Nam vẫ𒈔n chưa đáp ứng được các yêu cầu tăng trưởng xanh", TS. Hùng nói.

Với bối cảnh này, các chuyên gia đã chia sẻ kết quả từ các dự án hỗ trợ nhà sản xuất, chế biến thực phẩm của Việt Nam trong việc tuân thủ các quy định về môi trường, từ đó, tìm ra lời giải cho bài toán "làm thế nào để bắt đầu quá trình xanh h𓆉óa".

Bà Nguyễn Thị Thanh An - Trưởng đại diện Trung tâm Nghiên cứu nông nghiệp quốc tế Australia (ACIAR) tại Việt Nam cho biết, từ kinh nghiệm hỗ trợ nông dân trồng rau ở Mộc Châu đạt chứng nhận VietGAP, đơn vị nhận thấy việc nhắm đến các kênh phân phối giá trị cao như các chuỗi bán lẻ hàng đầu tại Hà Nội sẽ góp phần tạo ra những thay đổi bền vững trong qu🌱y ♉trình canh tác và chế biến.

Dự án cung cấp đào tạo về kỹ thuật, kinh doanh, giúp các hộ nông dân có đủ khả năng đ🔜ể đáp ứng yêu cầu ca💧o về chất lượng của các nhà bán lẻ cao cấp, mang về doanh thu cao gấp năm lần so với trước đây.

"Việc nông dân, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, cơ quan nghiên cứu và đối tác phát triển cùng tham giaꦇ và chia sẻ một tầm nhìn chung đã tạo ra những lợi ích ♈to lớn cho các bên liên quan, đặc biệt là nông dân sản xuất nhỏ", bà nói thêm.

Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc điều hành quốc gia của tổ chức hàng đầu thế giới về kiểm nghiệm, giám định và chứng nhận Bureau Veritas Việt Nam cũng khẳng định quy trình chứng nhận mang lại nhiều cơ hội học hỏi từ thực tiễn của đối tác trong chuỗi cung ứng và thích ứng với các tiêu chuẩn quốc tế cao hơn. Qua đó, thương hiệu n꧙ông sản Việt Nam có thể được nâng tầm và quảng bá tốt hơn.

Ông nhấn mạnh vai trò của các đꦇơn vị dẫn đầu chuỗi cung ứng trong việc thúc đẩy nông dân và doanh nghiệp chế biến thực phẩm đáp ứng các tiê🦩u chuẩn toàn cầu. Ví dụ, dự án Trung hòa carbon cho hệ thống trang trại của Vinamilk đã thành công tạo được lợi thế này. Trang trại Nghệ An của Vinamilk là trang trại đầu tiên được chứng nhận trung hòa carbon PAS 2060.

Mới đây, nhóm nghiên cứu tại RMIT gồm TS. Nguyễn Mạnh Hùng, GS. Robert McClelland, GS. Mathews Nkhoma, PGS. Phạm Công Hiệp cùng các giáo sư ở Ireland và Vương quốc Anh đã công bố công trình trên tạp chí quốc tế. Nhóm tác giả khảo sát 437 nhà sản xuất tại bảy quốc gia và chỉ ra nỗ lực xuất khẩu mang lại cho các doanh nghiệp cách tiếp cận chủ động tro🐬ng việc giả෴i quyết áp lực xanh từ khách hàng, mở lối cho biện pháp bền vững tốt hơn.

Những phát hiện này chứng minh doanh nghiệp địa ph♐ương có thể tiếp cận với những thị trường khó tính hơn và học hỏi tiêu chuẩn, quy trình, mô hình mới. TS. Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, một khi tất cả các công ty cố gắng cạnh tranh về chi phí, chất lượng và giao hàng, việc "xanh hóa" quy trình có thể là yếu tố để giành được đơn hàng và tăng lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

"Đáp ứng các quy định về môi trường, yêu cầu bền vững cao hơn là nhiệm vụ cần thiết trong việc phát triển chiến lược kinh doanh trong mỗi doanh nghiệp. Đây cũng là việc nên làm bởi đây là yêu cầu bắt buộc do thực tế của nền kinh tế tuầ𝓀n hoàn đặt ra", Tiến sĩ Hùng nhấn mạnh.

Nhật Lệ