Hà Linh
Hồi đầu tháng 7, Jaime Garcia Marquez - em trai Gabriel Garcia Marquez - cho biết, nhà văn bị mắc bệnh lú lẫn do tuổi cao cộng với tác dụng phụ từ các đợt hóa trị chữa căn bệnh ung thư mạch bạch huyết. Tác giả Mùa thu của vị trưởng lão, theo lời kể, thỉnh thoảng lại gọi điện cho em trai để hỏi đi hỏi lại những câu rất đơn giản. Jaime chia sẻ, ông “gần như phát 💎khóc vì cảm giác đang dần mất anh ấy”. Sau khi Jaime tiết lộ tình trạng của anh trai, một số bạn bè của nhà văn lên tiếng "đính chính" rằng, Marquez chưa đến mức lú lẫn, ông chỉ đang mất dần trí nhớ thôi. Tuy nhiên, khả năng nhà văn không thể viết thêm tác phẩm nào nữa 🐭được xác định gần như là chắc chắn.
Cristobal Pera, biên tập viên của Marquez tại NXB Random House cho biết, nhà văn đang viết dở cuốn tiểu thuyết có tên gọi “We’ll See Each Other in August (Chúng ta sẽ gặp 🔥nhau vào tháng Tám). T﷽uy nhiên, ông có thể sẽ không bao giờ hoàn thành được nó để xuất bản. Đây là tin buồn thực sự cho các học giả và những người hâm mộ nhà văn của những tiểu thuyết hiện thực huyền ảo lẫy lừng.
Nhà văn Garcia Marquez. |
Nghệ sĩ múa đương đại Isaac Hernandez trong bài viết: “Chứng mất trí của Gabriel Garcia Marquez - Ký sự về một sự im lặng được báo trước”, đã tâm sự: “Khi tôi nghe tin Marquez sẽ không thể viết được nữa, tôi tự nhủ: ‘Không phải Gabo của chúng ta chứ?’. Ông chắc chắn sẽ tiếp tục viết, viết ngay cả khi đang bị lú lẫn, để nói cho chúng ta biết thế giới này ra sao? Thế giới có giống như sự huyền ảo nào đó không? Tôi phải thú nhận rằng, khi đọc cuốn tiểu thuyết ra năm 2004 của Gabo - Hồi ức về những cô gái điếm buồn của tôi - tôi đã có cảm giác buồn buồn lạ lùng rằng, đây có thể sẽ là cuốn sách cuối cùng của Gabriel, dù trên bìa sách có dòng thông báo đầy chờ đợi rằng, đây là 'cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Garcia Marquez trong 10 năm qua'. Khi nghe tin chính thức từ em trai của nhà văn, nỗi buồn lập tức xâm chiếm, quấn chặt lấy tôi, hệt như khi tôi nghe tin về cái chết của Ray Bradbury và Carlos Fuentes. Tất nhiên, chúng ta vẫn có thể thường xuyên đến thăm lại Macondo và ngợi ca Marquez bằng cách đọc lại tiểu thuyết của ông. Nhưng ai sẽ viết những cuốn mới? Ai sẽ kể tiếp câu chuyện về ngài đạ♓i tá chờ thư? Và ai sẽ kể tiếp câu chuyện về chính Marquez?".
Blogger người Mỹ Silvia Casabianca đã không muốn tin vào sự thật khi đọc tin mới nhất về Marquez. Bà viết: “Tôi có thể dễ dàng phác họa bức tranh một Gabriel Garcia Marquez tư lự. Ông ngồi đó, như nhân vật “Ngài đại tá” nổi tiếng, bình thả♓n và mong chờ vu vơ một chiếc Mercedes (chơi chữ tên vợ của nhà văn) đến chở đi uống cà phê. Rồi ông chầm chậm giở tờ báo trước mặt, đọc dòng chữ trên trang nhất: 'Garcia Marquez ngừng viết vì mất trí'. Chắc ông phải mất vài giây để đọc lại cái tít này. Rồi ông sẽ khép chặt miệng, nghiến răng lại, hàng ria mép chùng xuống một chút và ông thốt lên: 'Bà Mercedes đâu, hình như tôi say rồi'. Sau đó nữa, có thể, nhà văn sẽ thoáng chút sợ hãi khi nhớ lại câu nói nổi tiếng của mình: 'Cái chết không đến cùng tuổi già, nó đến cùng sự lãng quên'".
Nhưng khi trở lại với sự thật, blogger này xót xa: “Bây giờ, thay vì bàn về 𓄧câu chữ của Marquez, người ta nói๊ về các tế bào thần kinh của ông. Marquez có thể bị bệnh tật ở bất cứ đâu, nhưng không thể là bộ não chứ. Vì như vậy, ông sẽ viết bằng cái gì?".
Nhiều độc giả khắp nơi trên thế giới cũng bày tỏ sự nuối tiếc trước tình trạng bệnh tật của Marquez. Dùng cách chơi chữ từ tên các tác phẩm của ông, họ viết những dòng xót xa trên Facebook, trên Twitter rằng: "Tuổi 85 đã là mùa thu của vị trưởng lão làng văn♛", "Ký sự về một sự lãng quên được báo trước", "Phần còn lại cô đơn của Trăm năm"...
García Márquez 🥂từng tự tin khẳng định mình là “một chuyên gia về ký ức”. Nhưng gia đình ông có ꦡtiền sử mắc bệnh mất trí nhớ. Hai người anh em của Gabo từng bị bệnh Parkinson, một người chết vì u não; ngoài Gabo, theo Gerald Martin - nhà viết tiểu sử của Marquez, còn một người nhà Marquez đang đối mặt với chứng mất trí. Mẹ của nhà văn những năm cuối đời thỉnh thoảng cũng không nhận ra con trai mình.
Garcia Marquez cũng từng bị ám ảnh về chứng mất trí nhớ và ông đã đưa căn bệnh này vào tiểu thuyết nổi tiếng Trăm năm cô đơn. Khi hiện tượng mất ngủ lan ra ở Macondo, Aureliano đã nghĩ ra cách chống lại sự mất trí bằng việc dán tên lên các đồ vật. Nhưng cha anh - Jose Arcadio Buendia - sợ rằng, việc này cũng không có hiệu quả lâu dài: “Như vậy dân làng cứ sống trong một thực tại trơn chuồi chuội không thể khắc vào trí nhớ, được nhận bắt thoáng qua bởi những từ ghi trên giấ﷽y nhưng nó sẽ biến đi khi người ta quên mất ý nghĩa của các từ” (Trăm năm cô đơn).
Gabriel Garcia Marquez được trao giải Nobel Văn học năm 1992. Tác phẩm kiệt xuất nhất của ông - Trăm năm cô đơn - xuất bản lần đầu tiên bằng tiếng Tây Ban Nha năm 1967, đến nay đã được dịch ra gần 40 thứ tiếng và tiêu thụ được hơn 30 triệu bảꦺn trên toàn thế giới.
Marquez được thừa nhận là cha đẻ của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo - dòng văn học kết hợp giữa hiện thực và các yếu tố kỳ ảo - nổi tiếng ở khu vực Mỹ Latin. Ngoài Trăm năm cô đơn, ông còn tạo ảnh hưởn🔯g lớn trên văn đàn thế giới với hàng loạt tác phẩm như “Tình yêu thời thổ tả”, “Mùa thu của vị trưởng lão”, “Tướng quân giữa mê hồn trận”, “Ký sự về một cái chết được báo trước”…