* Sách gồm 26 phần (xem mục lục).
Trong bộ phim Forrest Gump có một cảnh đáng nhớ. Đấy là khi bà mẹ của Gump đến xin cho con trai mình vào học ở trường công. Người giáo viên lấy 🍒ra một biểu đồ IQ để trình bày cho bà hiểu vấn đề. Trong biểu đồ ấy có ba phần, phần của những đứa trẻ thông minh vượt trội, phần của đứa trẻ bình thường. Mức thấp nhất dành cho những đứa trẻ “chấp nhận được”. Rồi ông thầy lấy viết chì chỉ vị trí của Forrest Gump, ở dưới cả mức “chấp nhận được”. Với IQ thấp hơn 80, Gump đã không được nhận vào trường.
* Công Vinh - Thủy Tiên chia sẻ về tự truyện
Trong bóng đá, tôi chính là một Forrest Gump của lò đào tạo Sông Lam Nghệ An (SLNA). Không biết bằng một cách nào đó, tôi đã may mắn được chọn làm một trong số 25 cầu thủ vào lò SLNA đợt ấy. Nhưng vào được là một chuyện, trụ lại được ở đó là một chuyện khác. Bởi sau những đợt đánh giá, những cầu thủ bị xem là không đủ khả năng sẽ bị loại dần. Tất nhiên, không một ai muốn mình bị loại cả. Tôi là đứa kém nhất trong lứa của mình. Nếu tài năng của anh Văn Quyến thuộc nhóm “thông minh vượt trội” trong bộ phim Forrest Gump thì tôi chính là... Forrest Gump vậy. Tôi không có lấy một yếu tố t💧hiên bẩm nào. Trong khi nhìn quanh các bạn, người thì rất nhanh, nꦑgườiꦛ thì cực kỳ khéo léo, người lại có sức càn lướt dũng mãn❀♕h. Tôi thì mảnh khảnh, h𒐪ơi vụng, chưa có bấ🍰t kỳ một ý niệm gì về chiến thuật h🌼ay vị trí trên sân. Tro𓃲ng lúc nhiều bạn cùng lứa đã được tập ở nhꦛững đội năng khiếu huyện, tôi trước khi vào lò SLNA quả thực là một trang giấy trắng.
Nhưng rõ r𒉰àng ông trời không cho ai tất cả, và cũng không lấy đi của ai tất cả. Bù lại cho n♊hững hạn chế về hình thể và kỹ thuật, tôi lại có 🅰được một ý chí 🥃mạnh mẽ. Bởi thế mà 🌞trong những buổi tập, tôi luôn nỗ lực nhiều hơn các bạn khác. Tôi cũng không cho phép mình được thu🎶a họ trong những trò chơi về kỹ năng. Một trong những trò chơi yêu t✃hích nhất của tôi là bóng lưới♛. Giăng lưới c⛎ao như bóng chuyền, rồi dùng đầu và vai đưa quả bóng sa🐼ng bên kia, ღai để bóng chạm đất là thua.
Tôi đã chơi trò này không biết mệt mỏi. Thoạ෴t đầu tiên tôi ꦺthua nhiều hơn thắng. Và hễ ai thua thì phải chui qua háng đối t🌼hủ. Ban đầu chui, ai cũng cảm thấy rất nhục 🥀nhã. V🐻ừa phải khom lưng cúi đầu, vừa phải nghe tiếng cười nhạo chꦿế giễu, có cảm giác như k⛎hông có gì xấu hổ hơn giây phúꦛt ấy nữa. 𝕴Nhưng thua riết thành... quen. ��Cứ thấy ai rủ chơi là tôi tham gia, có phải🀅 ch꧟ui háng cũng chịu. Chui được một thời gian thì tôi tiến ♑bộ rõ. Từ chỗ thua nhiều hơn thắng đã thàn♎h thắng nhiều hơn thua. Môওn thể thao tập mà chơi, chơi m▨à tập này giúp tôi tiến bộ trông thấy ở kh🔴ả năng xử lý bóng bằng đầu. Nhưng để vượt qua ✅kỳ sát hạch, tôi vẫn còn phải hoàn thiện hàng tá những kỹ năng khác.
Trước khi đố🐼i diện với nỗi lo bị loại, tôi vẫn còn nhiều mối bận tâm khác. Đầu tiên là việc hòa nhập🎃 với một môi trường hoàn toàn mới. Từ qu⛄ê ra t💞hành phố, tôi ngỡ ngàng nhận ra người thành phố ăn mặc hoàn🏅 toàn khác mình. Khác ở đây tất nhiên ꧙là... đẹp hơn, mốt hơn. Thế nên khi bước ra đường vớ﷽i bộ đồ quê mùa, tôi đã bị đám đông xung quanh cười nhạo. Đâu đã cꦜó ý niệm gì về thời trang𝓀, nhưng tôi biết mình sẽ phải ăn m🍃ặc sao cho giống🔜 “người thành phố”. Nhưng muốn giố🐎ng “người thành phố” thì p💯hải có tiền, mà tôi làm g💧ì có tiền. Tất cả những gì tôi có thể làm là m🐼ua một chiếc áo sơ mi với giá 15.000 đồng ở một tiệꦆm bán đồ sida. Quần thì đắt hơn, nên mꦕỗi khi ra đường tôi đều mượn quần bạn mặc. Ngày chị gái đámღ cưới, ♌tôi trở về quê với nguyên bộ đồ mượn.
* Công Vinh nói về niềm đam mê bóng đá
Sinh hoạt ở đội trẻ một thời gian, tôi làm quen được với anh Quốc Tuấn (em trai của Phi Hùng và là cầu th✤ủ cùng lứa vớ🎶i Văn Quyến, Như ܫThuật). Anh Quốc Tuấn có lẽ là dân thành phố xịn, hoặc anh đã ở thành phố đủ lâu để ꦯthàn🐟h xịn, nên quần áo anh ജmặc toàn là đồ đẹp. Thế là tôi đã có một🌃 chỗ mượn đồ thường t𒅌rực.📖 Anh luôn rộng rãi với tôi, chỉ cho tôi cách ăn mặc cho bớt “lúa”. “Phảiꦑ mặc như thế này bọn con gái mới thích”. Nghe anh nói thế, tôi c🐎àng thấౠy bộ đồ... đẹp tợn. Bộ đồ “đẹp tợn” ấy thực chất cũng chỉ là một cái quần bᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚ𒀱ᩚᩚᩚò và một cáiꦍ áo sơ mi trắng. Thế thôi mà với ꦦtôi đã là “phây sần” rần rật rồi. Suốt ba năm học cấp🍒 ba, cũng là ba năm sinh hoạt ở đội trẻ, tôi t𒊎oà📖n đi mặc “đồ khín” của anh Tuấn và các bạn.
Lương của tôi khi tập ở đội trẻ chỉ có 50.000 đồng mỗi tháng. Chúng tôi t✱hường hay ra những hàng quán ở trước khu tập luyện để ăn u🦋ống, lú𒊎c thì gói xôi, khi thì ly trà chanh. Một gói xôi có 1.000 đồng (500 đồng xôi, 500🦋 đồng trứng), một ly trà có 1.500 đồng, ấy vậy ꧃mà đôi lúc tôi cũ💮ng không có tiền trả. Tôi x💜in họ cho mình ghi nợ dù trong bụng chưa bꦫiết bao giờ mới có thể trả được. Thế là sau khi nợ quán bên này, t🧸ôi chuyển sang quán bên ওkia... nợ tiếp. Giày Thượng Đình được phát ꦗvài tháng một đꦓôi để tập đá bóng. Tôi luôn cố xài thật kỹ đôi giày cũ để khi có giày mới thì đem bán lấy chút tiền trả nợ. Vậy♛ mà sổ nợ vẫn ngày càn♕g dày lên. Tôi nghĩ t༺hời xưa, chúa Chổm nợ nhiều đến cỡ tôi là cùng.
Để có tiền trả nợ, tôi bắt đầu chuyển sang đá bóng lưới ăn tiền. Đấy là một hình thứ🌞c cờ bạc và tôi lập tức nhận ra ma lực của trò ăn tiền này. Bình thường chơi chui hán💛g tâm lý rất thoải máꦰi, nhưng 🐻chỉ cần có một ít tiền vào, mọi thứ khác hẳn. Trong đầu tôi lu🅺ôn hiện ra hai khung cảnh. Một là chiến thắng, sẽ vui vẻ, có tiền trả ౠnợ, sẽ không phải s♑ống trong tâm lý của một con nợ n💛ữa, bước ra trước cổng cũng cảm thấy tự ti🦋n hơn, thay vì ♈cứ núp núp vì sợ chủ nợ réo tên. Nhưng nếu th🔯ất bại, món 🍃nợ kia sẽ ngày một lớn hơn, bởi tiền trừ nợ giờ phải dùng để trả bóng lưới.
Sự hồi hộp giữa được và mất khiến tim đập mạnh hơn, con người cũn💖g trở nên hưng phấn hơn. Thế nhưng, khi đã bước vào cꦡá cược, ít ai lại nghĩ mình sẽ thua. Họ 🏅luôn có niềm tin r൩ất lớn vào bản thân. Ngành cá cược ra đời và nhanh chóng trở thành một ngành công nghiệp tỷ 🌜đô chính là đánh v♋ào🔯 cái tâm lý háo thắng ấy của con người. Trò bóng lưới ăn tiền đã cho tôi những ý💙 niệm đầu tiên về cờ bạc. Sau hai tháng trời bóng lưới và ă♋n chịu, tôi nợ lên tới cả triệu bạc. Một lần mẹ từ dưới quê 🌃lên thăm tôi, đi vào cổng bị chủ nợ hai bên “điểm danh” con♈ trai mệt nghỉ. Trong túi mẹ vỏn vẹn🌺 có 400 nghìn, không đủ trả phân nửa tiền nợ của ông con chúa Chổm. Mẹ lại khóc vì bất lực: "Vinh ơ𓄧i, con ăn uống thế này, tiền đâu mà mẹ trả?". Tôi ôm mẹ, xin lỗi vì đã để mẹ phải buồn lần nữa.
Tôi vẫn nhớ chiếc xe đầu tiên của mình. Đấy là một chiếc xe đạp mini của Nhật, được mẹ dành dụm tíc𒊎h góp để cho tôi có cái mà đạp đi học. Trường học cấp hai c🤪ủa💦 tôi cách kꦬhu tập luyện của SLNA khoảng năm cây số. Lúc mới có xe, tôi luôn mong mỗi sáng thức dậy thật 🎀sớm để có thể cùng chiếc xe đạp phi đến trường.
Trường học là một trải nghiệm đáng nhớ. Tôi thích vào lớp học không kém gì r𝓡a sân tập đá꧙ bóng. Những năm cấp hai, tôi học ꩲtốt 🌞đến mức được bầu làm... lớp phó học tập. Từ lớp 6 đến lớp 8, t🍌ôi luôn thuộc nhó﷽m học giỏi của lớp. Tôi thích môn Văn và môn Hóa, như𒊎ng không 🥀giỏi môn Toán dù là một người làm phép tính nhẩm rấ🥃t giỏi. Đế❀n khi việc tập luyện ở SLNA ngày một ✨nặng hơn và tôi cũng chuyên tâm và♓o đá bóng nhiều hơn để không bị đuổi, việc học của tôi mới bê trễ lại một chút.
Cuối năm lớp 8, tôi bị tước nܫhiệm 🌊vụ lớp phó học tập, như𒈔ợng vị trí này lại cho🌃 một bạn khác. Đấy là một bạn nữ, tên Vân, con gái của giáo viên ch𒊎ủ nhiệm. ꦡKhông có một sự hằn học nà🎀o trong cuộc chuyển꧂ giao này. Thậm chí một thời gian sau thì cựu lớp phó và đương kim ဣlớ♛p phó... thích nhau l🌜uôn. Tôi vẫn nhớ Vân để tóc ngang, có nụ cười rất hiền. Ngày Vân lên Vinhꦜ để đi học hè, tôi đã gửi thư cho nàng và đếm ngày chờ nhận được thư hồi đáp. Rồi thư hồi âm cũng tới. T🅷ôi háo hức được đọc thư nàng giống như đứa con nít chờ mẹ đi chợ về cho bánh.
Chữ của ⛄Vân rất đẹp, lần nào nhìn chữ viết trong tập của nಞàng, tôi cũng mê mẩn. Con gái cô chủ𝄹 nhiệm có khác, chả bù cho đứa con trai nghèo dùng tay nuôi heo viết chữ như gà꧋ bới. Nhận thư hồi âm, tưởng tượng những hà💧ng chữ tuyệt đẹp bên trong,ꦇ tôi đã vui hế🔴t cả buổi. Tôi không đọc ngay mà để dành về nhà đọc. Tôi nghĩ tཧrẻ c𒁏on luôn có tư tưởng để dành ꧑như thế. Món gì ngon luôn cất vào đâu đó, để dành ăn sau. Cái cảm giác tưởng tượ🌞ng trong lúc chờ ăn có khi hơn cảm giác ăn thật. Vấn đề 🌳là kജhi cất đồ ăn ở đâu đó, đứa trẻ cũng đối diện vớ🐲i nguy cơ là món ấy sẽ bị người khác ăn mất. Và tôi đã bị một cú phỗng tay trên nhꦍư thế với lá thư để dành của mình. Biết tôi để thư của Vân trꦬong ba-lô, mấ💃y bạn nữ thích tôi đợi🌃 tôi ra ngoài chơi liền lén lấy thư ra đọc. Khi biết chuyện, tôi đã đến... đánh♎𝄹 từng cô một. Cánh chị em ăn đòn khóc bù lu bù loa, nhưng vẫn ಞkhô🌠ng đi mách thầy cô. Không biết sau này họ còn buồn tôi không, chứ tôi thì luôn cảm thấy b🍬uồn cười khi nghĩ về cái thời đi đánh con gái.
Thực ra tôi không chỉ đánh con gái. Tôi đánh cả con trai. Sau khi đã cưới Thủy T🐓iên, có một lần chúng tôi đáp chuy💖ến bay về Vinh thăm nhà. Trên m📖áy bay, tôi vô tình gặp lại một người bạn ꦦcũ. Người ấy thấy tôi thì tay bắt mặt mừng. Anh ta ôm cố nhân rồi hỏi dồn dập: "Vinh, có nhớ tôi không? Sao quên được nhỉ. B🐓ạn học cấp hai đây. Công việc dạo này thế nà🐲o? Nổi tiếng quá rồi nhỉ?". Rồi tôi trả lời bạn, hai đứa cùng ôn lại kỷ niệm t🦹hời đi họꦍc. Những người bạn cũ giờ đang ở đâu, làm gì, những ai đã có gia ▨đình, thầy cô ngày trước còn đi dạy hay đã nghỉ hưu. Nếu không vì máy bay chuẩn 🃏bị cất cánh, tôi đã có thể trò chuyện cùng bạn mình đến khi... hạ cánh. Lúc tôi trở vềꦅꦿ ngồi xuống cạnh Tiên, Tiên hỏi: "Bạn thân của anh ngày xưa hả?". "Không thân lắm, như🅠ng có kỷ niệm không bao giờ quên". "Kỷ niệm gì vậy?". "Hồi còn đi học, ngày nào ba cũng đánh nó.🌼 Có lần ba nện nó đến xịt máu mũi".
Thật vậy. Công Vinh thời còn đi học là chuyên gia đánh bạn. Tôi hiền nhưng có máu... ༒chó🌄 điên. Những khi tức giận, khó ai ngăn tôi được. Thằng bạn⛦ khốn khổ ấy là một tr🦂ong những đứa bị tôi cho ăn đòn nhiều nhất. Tôi c💙ứ hay lôi nó ra chọc, chọc từ b♕ố mẹ nó đến cái tính ưa khóc n🌊hè của 🍎nó. Nó bị tôi chọc thì tức đi🅷ên, nhưng vừa phản kháng đã bị tô♏i đánh cho tắt bếp. Thế🃏 là nó lại khóc nhè. Tôi thấy nó k♒hóc thì lại càng chọc quê tợn. Nó quê đến chịu không nổi thì phản kháng. Và chỉ đợi nó phản kháng thì tôi lại.🦩.. đánh nó tiếp. Một vòng quay như thế lặp đi lặp lại.
Trong lớp học của chúng ta, luôn có một kẻ chuyên đi bắ🅺t nạt người khác. Tô𝓰i đích thị là một đứa như thế trong lớp mình. Đứa bạ🎶n khốn khổ kia tuy mít ướt như♏ng lại học rất giỏi. Th൲ế nên sau khi đánh nó xong, đến giờ kiểm tra tôi vẫn... cọp bài nó như thường. Được cái nó là 🧔một người bạn tốt tính. Trước 🗹“kẻ thù không đội trời chung”, nó vẫn cho ngó bài đều đặn, không bao giờ mách cô. Q♒uảꦕ là một người bị bắt nạt nghĩa khí!
Tôi là... trùm nhìn bài bạn. Mỗi khi về nhà, tôi chỉ dành nửa tiếng cho việc học. Tôi 𝓰thích xem tin thể thao xong là điꦕ ngủ sớm. Đến giờ kiểm tra, tôi luôn có cách nhìn bài🌟 bạn để thoát nạn. Nhưng có một vấn 🐲đề lớn: Kỳ thi vượt cấp từ cấp hai lê🐻n cấp ba, chúng tôi không còn được ngồi thi🐽 theo lớp nữa mà cả tr🍬ườ𝐆ng sẽ trộn lại và chia phòng ngẫu nhiên. Ngày nhận phòng và số báo danh🐽, tôi hồi hộp với biết b🥃ao câu hỏi. Mình sẽꩵ ngồi gần ai đây, người lạ hay người quen, nó học giỏi kღhông, nó có cho mình cọp không? Vị trí bàn của mình có gần với bàn giáo viên không, nﷺếu gần thì coi như... xong phim.
Nhưng những nỗi lo ấy tan biến khi tôi biết được ngồi kế m🔯ình là một đứa học giỏ✨i nhất trường cấp hai. Nó học lớp khác, nhưng danh tiếng vang lừng꧒ trong♔ khối ai cũng biết. Không nhữngꦆ thế, nó còn là bạn thân của... cô bạn tôi. Thế là t🅠rước khi bước vào kỳ thi, cô bạn gửi gắm liền: "Này, ông phải cho Công Vinh nhìn bài nghe chưa. Không là tôi nghỉ chơi ông ra". Thằng bạn ấy rõ ràng khô꧙ng muốn bị cô bạn nghỉ chơi. Thế là nó c🌼hỉ bài tận tình, chu đáo hết cỡ. Điểm Toán thi vượt cấp của tôi là 8.5, tꦍất cả cũng nhờ người chỉ bài có tâm. Chỉ môn ấy thôi, 💫còn những môn còn lại tôi đều tự mình vượt qua. Thằng bạn có ý “để mình chỉ cho”,♔ nhưng Công Vinh ngạo nghễ từ chối vì “tự tớ lo đư𓆉ợc”. Và tôi đã đậu vào trường Trung học phổ thông Hà Huy Tập, còn được gọi𓂃 là trường Vinh 2 như thế đó!
Lên cấp ba, tôi lập tức có... nàng thơ mới. Đấy là một ꦰbạn học khác lཧớp, trên tôi một tầng. Vì tôi chỉ được học lớp thườ👍ng, còn nàng là dân lớp chọn. Cơ duyên quen nhau lღà hai đứa ngồi gần nhau ở những buổi chào cờ đầu tuầ♕n. Bạn bè hai🤡 lớp cứ thế mà ghép đôi. Ghép riết thành... thật. Tôi hay🅷 đạp xe đi ngang nhà nàng, rồi hai đứa cùng đạp sóng đôi đến trường.ꦇ Tôi không nhớ chúng tôi đã nói những gì trong những năm tháng êm đề🐟m ấ♒y. Tôi chỉ nhớ đó là một mối tình thật trong sꦦáng. Nàng mời tôi đến nhà chơi. Hai đứa vào phòng, nhà không còn ai, vậy mà bàn t𒊎ay còn ng🦂ập ngừng không dám nắm.
Chiếc xe đạp mini ấy đã chứng kiến rất nhiều kỷ niệm, vậy mà đã có lúc tôi lại tính đến chuyện... hành quyết nó.ꦫ Ở chợ ꦜVinh có phố đổi đồ. Bạn đưa đồ xịn đến, họ s𝓰ẽ tháo phụ tùng ra và thay bởi đồ Tru💫ng Quốc, rồi trả cho bạn tiền chênh lệch. Đã có lúc vì quá túౠng tiề🅠n, tôi đã nghĩ đến việc mang chiếc xe đạp củ꧙a mìn🔥h ra đó để cho họ rã phụ tùng. Tôi thậm chí đã đạp xe đến tận nơi. Tôi𒀰 thầm nhủ: 💃Mình phải làm việc này, rồi mình sẽ có tiền, trả nợ𒀰 cho mấy hàng quán trước cổng 𝓀sân, sẽ có thêm tiền mời bạn gái đi ăn🐭 này ăn kia, sẽ được nở mày nở mặt một chút. Tôi vừa đạp, vừa suyꦍ nghĩ. Một vòng, hai vòng, đế♛n vòng thứ mười thì tôi quyết định đi về. Tôi không thể làm trái🐻 với lương tâm mình được.
Nếu đêm ấy tôi đưa chiếc xe cho người ta, cuộc đời của tôi đã ngã sang một c🅺hương hoàn toàn mới. Vì chỉ cần bạn bư🍰ớc qua ran🀅h giới một lần, có khi sẽ không còn cơ hội để trở lại nữa. Bố tôi là một tấm gương quá lớn. Chỉ một lần phạm sai lầm mà ân hận suốt đời. Sau này, khi trưꦯởng thành, tôi mới nhận ra nỗi xấu hổ🍨 lớn nhất mà một người phải 𝔍đối diện không phải là với mọi người xung quanh mà ♛là 🌠với chính mình. Tòa án chỉ phán🅰 xét ta một lần, nhưng tòa án lương tâm thì phán xét cả đời. Có những người ch♈ỉ cần bước qua cái ranh giới mong manh trong lòn꧋🐭g mình một lần, để rồi họ tiến đến ꦜcái ngưỡng không còn điều gìꦚ không dám làm nữa.
Phần 1. Còn tiếp...
Trích tự truyện "Phút 89"
(Trần Minh chấp bút, Phương Nam Book)