Som tum, hay gỏi đu đủ (nộm đu đủ), là một đặc sản không thể bỏ qua khi nhắc tới ẩm thực Thái Lan. Nó từng nhiều lần xuất hiện trong các bảng xếp hạng về những món ăn đáng thử nhất thế giới. Vào ngày 14/12/2012, som tum được Cục Xúc tiến Văn hóa Thái Lan đăng ký là món ăn di sản văn hóa phi vật thể của quốc gia. Google cũng tôn vinh món ăn này vào ngày 14/12/2021. Ảnh: Grantourismo Travels
Nguyên liệu cho một đĩa gỏi đu đủ truyền thống gồm đu đủ xanh, đậu đũa, xoài xanh, cóc Thái, cà chua bi, chanh, nước mắm, đậu phộng, tỏi, tôm khô, đường thốt nốt và ớt... Đu đủ xanh gọt vỏ, bỏ hạt; bào sợi, có thể thêm cà rốt bào cho thêm màu sắc. Đu đủ phải còn xanh thì gỏi mới có độ giòn. Ảnh: Time Out
Som nghĩa là "chua", tum nghĩa là "giã". Đây cũng chính là kỹ thuật trộn đúng điệu, khi người Thái dùng chày và cối giã cho gia vị thấm đều vào gỏi. Đồ ăn Thái nổi tiếng là kết hợp giữa mặn, ngọt, cay, chua và đắng - gỏi đu đủ hội tụ tất cả những hương vị đó. Ảnh: Chatelaine
Đi bộ xuống bất kỳ con phố nhộn nhịp nào ở Thái Lan, du khách sẽ nghe thấy tiếng đập nhịp nhàng của những chiếc chày gỗ vào cối đất sét, khi người bán hàng chuẩn bị món ăn này. Ảnh: Tasty Thailand
Mỗi vùng miền có một phiên bản som tum riêng, hẳn du khách sẽ phải ngạc nhiên mỗi khi ăn gỏi đu đủ xanh tại những nơi khác nhau ở Thái Lan. Một phiên bản đặc biệt là som tum cua đồng. Loại cua này thực chất là cua muối sống nguyên con, và mỗi phần som tam thường có khoảng 2-3 con. Bên cạnh đó, người Thái còn sử dụng các nguyên liệu khác thay thế như mực, tôm tươi hoặc khô thay cho cua, và xoài xanh hay dưa chuột thay cho đu đủ. Ảnh: Freepik
Có nhiều biến thể của som tum Thái: tam phonla mai ruam (trái cây); som tam huapli (hoa chuối); tam mu yo (giò lụa), tam mamuang pla haeng thot (gỏi xoài xanh, cá cơm khô), tam maphrao on sen mi krop (cùi dừa mềm và mì chiên giòn)... Ảnh: Wiki
Som tum ăn cùng hải sản. Người Thái có thể ăn gỏi đu đủ vào mọi thời điểm trong ngày, dù là vào bữa sáng, trưa hay tối, thậm chí là bữa phụ. Ảnh: Somtamthep
Gỏi đu đủ thường được ăn cùng xôi, gà nướng hay bún và rau sống. Ảnh: Simply Suwanee
Thực tế, gỏi đu đủ xanh không chỉ có ở Thái Lan mà còn phổ biến ở các quốc gia Đông Nam Á. Việt Nam có gỏi đu đủ bò khô, người Lào có tam maak hung (ảnh) và người Campuchia có bok l'hong. Ảnh: Sandra Scott/Intltravel News
Anh Minh tổng hợp