𝄹 Theo kế hoạch mới tiết lộ, RMS Titanic Inc (RMST), một công ty tư nhân của Mỹ, sẽ cho đục mái phòng trên boong xác tàu Titanic để thu hồi cổ vật bên trong, bao gồm hệ thống vô tuyến Marconi được xem như "đài phát thanh nổi tiếng nhất thế giới".
🐻 RMST là chủ sở hữu tàu RMS Titanic trong gần 30 năm và là đơn vị duy nhất được phép trục vớt hiện vật trong xác tàu. Tới nay, hàng nghìn hiện vật đã được công ty này trục vớt từ đống đổ nát xung quanh tàu Titanic.
🥂Thu hồi hiện vật trong xác tàu Titanic được xem là hoạt động trục vớt quan trọng nhất kể từ khi tàu được tìm thấy năm 1985. ꧙Bretton Hunchak, chủ tịch công ty RMST, cho biết xác tàu Titanic đang xuống cấp nhanh chóng nên cần "giải cứu" hiện vật quý giá bên trong cho thế hệ tương lai trước khi chúng biến mất vĩnh viễn.
Đồ họa thể hiện xác tàu Titanic dưới đáy biển. Ảnh: RMST.
𓆏 "Tất nhiên chúng tôi hiểu và tôn trọng thảm kịch đã xảy ra. Nhưng sự thật không thể chối cãi là chúng ta cần chia sẻ điều mình thấy với phần còn lại của thế giới", Hunchak nói.
ꩵ "Tại sao chỉ có vài nhà khoa học được phép nhìn thấy những hiện vật này? Thật sai lầm khi chỉ tập trung vào một nhóm người như vậy. Hệ thống vô tuyến Marconi có thể giúp chúng ta biết nhiều hơn về thời khắc cuối cùng của tàu Titanic và những người hùng đã hy sinh đêm hôm đó. Con tàu đang xuống cấp và sẽ là quá muộn nếu chúng ta không hành động ngay từ giờ. Do đó, chúng tôi sẽ đưa hệ thống Marconi cùng nhiều hiện vật lịch sử khác lên khỏi mặt nước", Hunchak nói thêm.
♕ RMST dự kiến dùng robot dưới nước để thực hiện kế hoạch trục vớt này. Nếu thành công, hệ thống Marconi sẽ được bảo quản cẩn thận và trưng bày tại sòng bạc Luxor ở thành phố Las Vegas, bang Nevada, Mỹ, trước khi đem đi trưng bày vòng quanh thế giới.
Tuy nhiên, kế hoạch này vấp phải sự phản đối gay gắt từ các nhà hoạt động và gia đình nạn nhân khi cho rằng xác tàu đắm giống như ngôi mộ tập thể cần được giữ nguyên. Chính phủ Anh và Mỹ hôm 21/1 ꦯcông bố "hiệp ước lịch sử" nhằm bảo vệ xác tàu Titanic khỏi người tham quan và săn tìm cổ vật.
𒉰 Trong chuyến thăm Belfast, thủ đô của Bắc Ireland và là nơi tàu Titanic được đóng, Bộ trưởng Hàng hải Anh Nusrat Ghani tuyên bố từ chối cấp giấy phép khai thác và thu hồi hiện vật từ xác con tàu này. "Thỏa thuận quan trọng với Mỹ về bảo tồn xác tàu Titanic có nghĩa nó sẽ được tôn trọng và xem như nơi an nghỉ cuối cùng của hơn 1.500 người chết trong vụ đắm tàu", Bộ trưởng Ghani cho biết.
♔ Một số nguồn tin từ RMST cho biết công ty này dự định "phớt lờ" thỏa thuận do Anh khởi xướng vì cho rằng nó thuộc quyền tài phán của Mỹ. "Thỏa thuận được tạm gọi là hiệp ước này hoàn toàn không thể thực thi và không có sức nặng với luật pháp Mỹ. Cuộc thám hiểm của một công ty Mỹ chắc chắc sẽ không thể bị chính phủ Anh ngăn cản", một người có liên quan tới kế hoạch của RMST cho biết.
ꦅ Theo điều khoản về sở hữu được ban hành năm 1993, RMST phải được thẩm phán cấp phép trước khi thực hiện mỗi chuyến thám hiểm. Hôm 20/1, RMST đã nộp đơn xin trục vớt hệ thống Marconi cùng hàng trăm hiện vật khác trong xác tàu Titanic lên tòa án địa phương ở Đông Virginia, Mỹ. Phiên điều trần đầu tiên dự kiến diễn ra vào mùa xuân này để xem xét đơn của RMST.
ꦆ Titanic, tàu lớn và sang trọng nhất trong lịch sử hàng hải thế giới, đâm phải băng trôi khi đang thực hiện hành trình từ Southhampton, Anh đến New York, Mỹ đêm 14/4/1912. Tàu chìm ba giờ sau đó trên Đại Tây Dương và khiến hơn 1.500 người thiệt mạng.
Tàu Titanic ở cảng thành phố Southhampton, Anh năm 1912. Ảnh: Wikimedia Commons.
Thanh Tâm (Theo Telegraph)