Lạc Tịnh Viên - kiến trúc nhà vườn đậm nét văn hóa Huế

Vườn trước của Lạc Tịnh Viên.

Trước mắt chúng tôi là một vườn cây xanh sai trĩu quả, thơm ngát hương hoa. Dọc hai bên lối đi là những hàng cây cảnh được 🗹tỉa xén gọn gàng, rồi những luống cây cảnh, những chậu hoa từ hải đường, nguyệt quế đến mai tứ quý, mẫu đơn... Hai bên khoảng sân tả hữu là những bộ bàn ghế đá mộc mạc, n🗹ơi xưa kia chủ nhân khu vườn cùng thưởng trà ngâm thơ với những tao nhân.

Cuối lối đi lꦅà một tấm bình phong xây bằng gạch, mô phỏng một cuốn thư. Theo chủ nhà thì tấm bình phong là chi tiết không thể thiếu trong bất kỳ ꦑmột quần thể kiến trúc nào tại Huế. Nó là tấm chắn ngăn ngừa các khí độc và những cặp mắt tò mò cho khu nhà.

Qua khoảng sân vuông vắn là khu nhà gồm bốn căn, mỗi căn có một tên riêng và nét truyền thống khác nhau. Đầu tiên là nhà khách vấn Trai được xây dựng năm 1910, nơi nhà thơ hoàng tộc Hồng Khẳng và Ưng Trì𒐪nh tiếp khách, sáng tác thơ văn. Tại đây có những bức hoành phi s💛ơn son thiếp vàng trên 100 năm tuổi, đặc biệt là bức Thi lễ truyền gia (lễ giáo của sự hiếu học và nhân hậu).

Kế tiếp là nhà thờ của Hồng Khẳng, cháu♋ nội vua Minh Mạng được xây từ năm 1889. Ngày khánh thành, hoàng tử thứ 11 là Tuy Lý Vương Miên Trinh đã tặng 3 chữ Hy Trần Trai làm tên 🐟nhà với ý khen gia chủ có dư tài đức hiếu thuận. Phong cách kiến trúc ở đây khác hẳn so với các ngôi nhà cổ truyền thống đất kinh kỳ. Trên lan can hoa chạm vô số những họa tiết tinh xảo mô phỏng theo đề tài tứ quý, bát bửu.

Tiếp nối là căn nhà Nhân hậu, hình vuông, không có vách ngăn. Hơn một thế kỷ nay, theo truyền thống gia đình, cứ đến chủ nhật Lạc Tịnh Viên lại giúp đỡ những người nghèo khó. Căn nhà đã mang cái tên đầy nhân ái này do một gia đình tại Thanh Hoá đặt tặng. Bên trái vườn là ngôi nhà Di Tâm Thích Thể Đường, nơi ăn ở và dạy chữ nhꦰo cho con cháu trong gia đình.

Trong nhà vườn này, mỗi một công trình kiến trúc nghệ thuật đều hòa quyện gắn bó với con người và thiên nhiên, đúng như tên gọi Lạc Tịnh Viên - khu vườn để hưởng cꦏái thú vui trong yên lặng thanh tĩnh. 

Bất cứ du khách nào đã đến đây đều không thể không nhắc đến chủ nhân căn nhà - bà Công Tằng Tôn Nữ Khánh Nam, một người phụ🦩 nữ hiền dịu mến khách. Cứ 5h sáng, bà vận áo dài nghiêm chỉnh, chuẩn bị 12 lọ hoa trang trí trong khu nhà. Sau khi thắp một nén hương lên bàn thờ, bà lại thăm vườn bởi bà quan niệm rằng làm như vậy cây sẽ ngày một xanh tươi vì mối giao hoà giữa con người và cây trái.

Hàng ngày, từ sáng tới tối bà tận tình tiếp đón khách tham quan, giới thiệu những đạo giáo truyền thống trong gia đình với sự say mê và tự hào. Bà cho biết: "Sau hơn một năm ngừng đón khách, Lạc Tịnh Viên bắt đầu mở cửa trở lại từ 1/5, nhưng đã đón gần 500 đoàn khách đến tham quan. Khách luôn cảm thấy thích thú và lôi cuốn với kiến trúc của khu nhà vườn cũn🎃g như câu chuyện của gia đình".

Chúng 🐻tôi đã rất khó nói lời từ biệt với Lạc Tịnh Viên cũng như gia chủ. Sự độc đáo và trong lành của khu nhà vườn cùng sự hiếu khách và hiểu biết của chủ nhà đã níu kéo đoàn d♏u khách.

Thuý Hà

Ảnh: Xuân Thu