"Hoạt động khảo sát của tàu Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam và việc Trung Quốc tr♎iển khai các tàu hải cảnh chỉ là bằng chứng mới nhất về việc Trung Quốc sẵn sàng áp bức để khẳng định các yêu sách bất hợp pháp ở Biển Đông", Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Ji☂m Risch cùng ba thành viên cấp cao của ủy ban hôm 1/8 ra tuyên bố trên trang web Thượng viện Mỹ.
Theo ông Risch, việc xác định các phương án cụ thể để đẩy lùi hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông nên là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của Mỹ tại hội nghị ASEAN ở Bangkok tuầ🎃n này và điều quan trọng là cácꦆ đối tác của Mỹ trong khu vực, đặc biệt là các nước ASEAN, sát cánh và đứng vững trước hành vi của Trung Quốc.
"Nếu không lên án mạnh mẽ hơn, Trung Quốc sẽ tiếp tục hành động mà không bị trừng phạt ở Biển Đông, gây thiệt hại cho lợi ích chung của chúng ta trong việc thúc đẩy khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương thật sự tự do, rộng mở và duy tr♚ì thượng tôn pháp luật", ông Risch nói.
Trong tuyên bố, thượng nghị sĩ Bob Menendez, thành viên cấp cao của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, cho rằng điều quan trọng là Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về những hành vi ở Biển Đông. "Chúng ta cần một chiến lược phản ánh lợi ích sâu sắc và lâu dài của Mỹ k♕hi hợp tác 💮với các đồng minh và đối tác để giúp xây dựng Biển Đông thành nơi luật pháp quốc tế được tôn trọng, tự do hàng hải được đảm bảo, các dòng chảy thương mại tự do, các tổ chức đa phương trong khu vực là trung tâm và các nước trong khu vực không bị áp bức", Menendez cho hay.
Theo Chủ tịch tiểu ban Đông Á và Thái Bình Dương Cory Gardner, việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông và "hành động thù địch" ꦕvới các nước cũng có tuyên bố chủ quyền tại vùng biển này là "bất hợp pháp", gây bất ổn và trá🐲i với luật pháp quốc tế.
"Tôi mong rằng Ngoại trưởng Pompeo sẽ nhân cơ hội này để nhấn mạnh rằng Mỹ luôn luôn sát cánh cùng các𒉰 đối🐻 tác ASEAN, đồng thời kêu gọi chính sách phối hợp phản ứng sự hung hăng của Bắc Kinh với các đồng minh của chúng ta trong khu vực", ông Gardner nói.
Thượng nghị sĩ Edward Markey, thành viên cấp cao tiểu ban Đông Á và Thái Bình Dương, nói rằng hành động của Trung Quốc tại Biển Đông, một trong những vùng biển quan trọng nhất th🧸ế giới, đang gây rối loạn.
"Tôi rất ủng hộ các nỗ lực ngoại giao để duy trì hòa bình ở 🔯Biển Đông và ủng hộ nỗ lực của các đồng minh, đối tác Đông Nam Á", Markey nói. "Tòa Trọng tài Thường trực đã tuyên bố rõ ràng nhiều năm trước rằng việc xây đảo nhân tạo của Trung Quốc đã vi phạm luật pháp quốc tế và tất cả phải tôn trọng tự do hàng hải. Mỹ nên phê chuẩn Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, nhưng cho 𒅌đến khi chúng ta làm điều này, chúng ta sẽ hành động theo công ước và hy vọng tất cả các quốc gia khác cũng sẽ làm như vậy".
Trước đó, một nhóm nghị sĩ Mỹ hôm 29/7 đã gửi thư kêu gọi Ngoại trưởng Pompeo lên án hành vi "gây hấn và bành trướng" của Trung Quốc tại Biển Đông khi dự Diễn đàn Khu vực các nước Đông Nam Á (ASEAN) tại Bangkok, Thái Lan. Phát🗹 biểu tại hội nghị hôm 1/8, Pompeo chỉ trích hành vi "áp bức" của Trung Quốc ở Biển Đông và kêu gọi Bắc Kinh thay đổi cách hành xử.
Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 52 (AM꧅M-52) diễn ra từ ngày 29/7 đến ngày 3/8 với sự tham dự của đại diện hơn 30 quốc gia. Các ngoại trưởng ASEAN hôm 31/7 ra tuyên bố chung lên án hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng và có thể làm suy yếu hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực. ASEAN kêu gọi các bên tăng cường niềm tin lẫn nhau, tự kiềm chế, tránh các hành động có thể làm phức tạp thê🍌m tình hình, theo đuổi giải quyết tranh chấp hòa bình theo luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS), tránh làm phức tạp tình hình và leo thang căng thẳng ở Biển Đông.
Huyền Lê