Phân tích tính pháp lý của việc người vay tiền mua ôtô bị ngân hàng giữ lại Đăng ký xe khiến họ có nguyꦆ cơ bị cảnh sát xử phạt lỗi "không mang theo giấy tờ xe bản gốc", luật sư Trương Anh Tꦕú (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết, Điều 9 Nghị định 11/2012 bổ sung Điều 20a Nghị định 163/2006 quy định: "Trong trường hợp tài sản thế chấp là tàu bay, tàu biển hoặc phương tiện giao thông thì bên thế chấp giữ bản chính Giấy chứng nhận quyền sở hữu tàu bay, Giấy chứng nhận đăng ký tàu biển Việt Nam, Giấy đăng ký phương tiện giao thông tro✨ng thời hạn hợp đồng thế chꦅấp có hiệu lực”.
Quy định này đồng nghĩa với việc từ ngày 10/4/2012 (thời điểm Nghị định 11🤡/2012 có hiệu lực), các tổ chức tín dụng, ngân hàng, sau khi cho khách hàng♏ vay và làm các thủ tục thế chấp xong phải trả cho người thế chấp giấy đăng ký xe bản gốc.
Theo luậ🍷t sư, Điều 58 Luật Giao thông đường bộ 2008 yêu cầu người lái xe khi điều khiển🃏 phương tiện phải mang giấy đăng ký xe bản gốc. Quy định này đã loại trừ thỏa thuận "bên nhận thế chấp giữ giấy đăng ký" với tài sản thế chấp là phương tiện giao thông đường bộ.
"Thực tế, đa số ngân hàng khi cho vay thế chấp đã cố tình thỏa thuận để khách hàng đồng ý cho họ "giữ giúp" giấy đăng ký. Điều này là trái quy định pháp luật, họ muốn đẩy khó kh💃ăn cho khách hàng", luậtܫ sư Tú nói.
Nhiều chuyên gia pháp lý cũng chỉ ra, khi vay ngân hàng, chủ phương tiện thường bị bên cho vay “bắt chẹt” bằng thỏ⭕a thuận đồng ý cho giữ lại giấy tờ đăng ký xe bản gốc. Trong khi đó, nếu tham gia giao thông, tài xế vẫn bắt buộc phải có giấy tờ xe. "Nếu chủ xe bị cảnh sát "sờ tới", áp theo luật, việc xử phạt không sai nhưng chưa hợp tình hợp lý", một luật sư nêu quan điểཧm.
Các luật sư gợi ý giải pháp rằng các tổ chức tín dụng, ngân hàng cần thực hiện đúng hướng dẫn không giữ giấy đăng ký phương tiện giao thông bả🐽n chính của ngườiꦐ vay tiền. Cùng với đó, lực lượng cảnh sát giao thông chỉ nhắc nhở, gia hạn thời gian để các chủ phương tiện giải quyết với ngân ﷺhàng. Sau mốc này, cảnh sát bắt đầu xử phạt thì các bên sẽ thấy hoàn toàn thuyết phục.
Ngân hàng than khó đòi nợ nếu phải trả giấy tờ
Ông Lê Văn Quyết, Tổng giám đốc Ngân hàng Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Eximbank cho biết, "đã thành luật", các chủ phương tiện khi vay ngân hàng mua xe trả góp đều phải thế chấp giấy đăng ký gốc tại ngân hàng. Với việc giữ bản chính giấy đăng ký xe để phòng ngừa trường hợp khách hàng không trả được nợ sẽ bị tịch thu tài sản này. Nếu trả bản chính giấy tờ xe, ngân hàng gặp rủi ro rất lớn, bởi lúc này vay thế chấp sẽ như vay ꦓtín chấp. Tình 𒐪trạng tài sản vay bị khách đem thế chấp ở nơi khác là điều có thể lường trước, việc xử lý nợ sẽ rất khó khăn.
"Các ngân hàng thông qua Hiệp hội Ngân hàng đang xin ý kiến thêm từ phía Ngân hàng Nhà nước để có hướng xử lý", ông Quyết nói và cho rằng, Bộ luật Dân sự 2005 trước đây và Bộ luật Dân sự 2015 hiệ♔n hành đều cho phép các bên tự thỏa thuận việc▨ giữ giấy tờ bản chính liên quan tài sản thế chấp.
Theo ông Quyết, nếu cơ quan chức năng không đồng ý cho các nhà băng giữ bản chính giấy đăng ký xe, không còn cách nào khác ngân hàng sẽ phải thu hẹp ᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚ𒀱ᩚᩚᩚlại sản phẩm cho vay mua ôtô mà thế chấp bằng chính tài sản này.
Chung quan điểm, một lãnh đạo ngân hàng cổ phần lớn có trụ sở Hà Nội, cho biết các khoản cho vay mua xe có thể lên đế🍨n tối đa 70% giá trị xe, nếu ngân hàng không giữ giấy tờ bản chính thì xác định là vay tín chấp. "Độ rủi ro về phía ngân hàng khi đó rất cao. Chúng tôi sẽ buộc phải thay đổi chính sách về sản phẩm vay", ông nói.
Tiến sĩ Bùi Quang Tín (Đại học Ngân hàng TP🀅 HCM) phân tích, chiếu theo các quy định của Bộ luật Dân sự 2015, việc giao nhận giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp là ô💮tô do các bên có thỏa thuận. Vì thế, khách hàng đồng ý để ngân hàng giữ giấy tờ xe "không có gì sai".
Ông Tín đề xuất, cơ quan chức năng cần sớm ban hành quy định cho phép ngân hàng được giữ giấy tờ xe hoặc đánh dấu trên giấy chứng nhận để bên thứ ba nhận biết được rõ rằng xe được dùng làm tài sản bảo đảm nghĩa vụ dân sự. 𓃲Điều này giúp người dân thuận t⛎iện khi tham gia giao thông và giải quyết được "cái khó" cho ngân hàng. Nếu không chỉ người vay tiền mua xe là bị thiệt.
Cuối tháng 5, Ngân hàng Nhà nước có văn bản chỉ đạo các ngân hàng sau khi làm hợp đồng vay, thế chấp tài sản phải giao l🍷ại bản chính Giấy đăng ký phương tiện giao thông, căn cứ Nghị định 163/2006 (được sửa đổi bởi Nghị định 11/2012). Quy định này đồng nghĩa với việc các tổ chức tín dụng, chi nhánh ng📖âꦫn hàng, sau khi cho khách hàng vay và làm các thủ tục thế chấp xong phải trao trả cho người thế chấp giấy đăng ký xe bản gốc. Đại diện Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho biết ಞnội dung trên không mớ♛i so với các quy định trước đây, và đã nêu ra trong Nghị định số 163/2006. "Phần lớn do người dân chưa hiểu ﷽hết về quyền của mình khi vay thế chấp ngân hàng nên trong thời gian vay đã chấp thuận cho ngân hàng giữ lại bღản gốc giấy tờ xe". Người tham gia ⛦giao thông nếu không xuất trình được đăng ký xe, bằng lái xe, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bản chính... sẽ bị cảnh sát giao thông xử phạt. Mức tiền theo Nghị định 46 với lỗi này từ 200.000 đến 400.000 đồng. |
Bá Đô - Lệ Chi