Các yếu tố thuận lợi khở꧒i phát bệnh rộp môi do herpes:
ꦕ- Tổn thương ở môi (khô, nứt môi, chấn thương, cắn vào môi khi ăn...🍎).
- Chấn thương răng miệng, sốt, cảm cúm, viêm đườn🔯g hô hấp trên.
- Hành kinh, có thai.
- Suy nhược cơ thể, căng thẳng tinh thầnꦦ, chấn th🉐ương thể chất.
- Gi𒀰ảm sứ✅c đề kháng, giảm miễn dịch (AIDS, ung thư, đang xạ trị hay hóa trị, ghép tạng...).
Bệnh rất dễ lây truyền qua tiếp xúc (kể cả tiếp xဣúc gián tiếp như dùng chung khăn).
Biểu hiện đầu tiên là các triệu chứng ngứa, nóng rát hay cảm giác lăn tăn ở môi. Sau 12-24 giờ, những mụn nước nhỏ li ti xuất hiện, tập trung thành từng đám trên nền da sưng đỏ ở môi hay xung quanh môi (đôi khi ở miệng, cằm, mũi, hai má...), kèm với cảm giác đau, rát. Bệnh nhân thường có các triệu c🍒hứng kèm theo như hạch cổ, hạch dưới hàm sưng to, đau; sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi, đau họng..🍌.
Sau 1-2 tuần, các mụn nước sẽ🐬 tự khô đi, đóng mày và sẽ lành mà không đ🥀ể lại sẹo. Nếu các mụn nước bị vỡ, chúng sẽ tạo ra các vết loét hay vết trượt, rồi cũng đóng mày và lành sau 10 ngày nhưng dễ bị nhiễm trùng hơn và gây lây lan virus herpes nhiều hơn.
Bệnh mụn rộp do herpes rất dễ tái phát khi có các yếu tố thܫuận lợi vì loại virus này vẫn tồn tại mãi mãi trong cơ thể, kể cả khi các vết rộp biến mất.
Có thể tự điều trị tại nhà bằng các bước sau:
- Súc miệng bằng nước muối pha loãng để làm sạch, êm dịu vết thương và giảm nguy cơ bội nhiễm vi trùng𝓰. Tắm bằng nước ấm pha với muối hay 💟thuốc tím thật loãng.
- Dùng son dưỡng môi có vaseline và chất chống nắng (SPF>=15) để làm dịu các vết nứ🐽t (do thời tiết lạnh hoặc ánh nắng mặt trời🍸 gây ra. Không nên dùng kem hay phấn trang điểm để che đi những mụn rộp để tránh bội nhiễm.
- Giảm tối đa căng thẳng, lo âu; tă༺ng cư💖ờng dinh dưỡng.
- Tránh các loại thức ăn giàu arginine (một chất cần thiết cho chu kỳ tái sinh của virus herpes) như dừa, đậu n🐠ành, lạc, chocolate, cà rốt... Nên ăn các loại thực phẩm mềm và nhạt như rau quả, trái cây, giá, thịt bò, cá, gà... để tránh kích thích các vết lở và các vùng da nhạy cảm xung quanh.
- Uống thuốc giảm đau thông tꦚhường (paracetamol) có hay không kèm codein (như Efferalgan Codein) trong 7-10 ngày đầu. Nếu bệnh kéo dài, trầm trọng, lan rộng, gây biến chứng nặng hoặc xảy ra ở những bệnh nhân đặc biệt (trẻ sơ sinh, thai phụ, bệnh nhân bị AIDS, ghép nội tạng), cần có sự theo dõi của bác sĩ.
Để tránh lây virus herpes cho người khác, bệnh nhân phải tuân thủ những điều sau:
- Không chạm vùng có sang thương (mụn nước, vết loét trợt) của mình và🧜o người khác.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân: bàn chải đánh răng, khăn tắm, khăn lau mặt, ly, bá𒉰t đũa, son môi, phấn trang điểm và "khăn ướp lạnh".
- Rửa tay sau khi bôi thuốc.
BS Huỳnh Bá Long, Sài Gòn Tiếp Thị