'Muốn bán nợ xấu, doanh nghiệp, ngân hàng phải chịu thiệt'

- Ông có thể cho biết vài kinh nghiệm của thế giới trong việc mua bán nợ?

- Trên thế giới có nhiều nước đã áp dụng, không chỉ riêng Mỹ mà N🦄hật, Hàn Quốc, Trung Quốc… người ta giải💃 quyết rất thành công. Tuy nhiên, mỗi quốc gia áp dụng một số biện pháp khác nhau.

Ví dụ, có nước sử dụng ngân sách để mua lại nợ xấu , thậm chí chấp nhận mất đi một số tiền để giải quyết, xoá nợ. Còn những khoản nợ có thể mua, bán thu hồi vốn thì người ta chấp nhận lỗ một phần nào đó. Và Việt Nam chắc chắn phải họ✱c tập kinh nghiệm của họ. Nợ xấu tại Việt Nam hiện nay trên 100.000 tỷ đồng nhưng mà đó là giá trị được ghi theo sổ sách, còn giá trị🥀 thực bao nhiêu thì cần phải đánh giá lại.

Và để giải quyết, phải phân loại ra, những khoản nợ có thể mua và sau đó có thể bán được thì đó mới là những khoản nợ được đưa vào đối tượng mua bán. Còn có những khoản nợ mà theo tôi nghĩ sau khi mua xong không thể bán được. Bởi có những khoản nợ vướnওg🐎 mắc rất nhiều do định giá tài sản quá cao, do những phức tạp liên quan đến vấn đề thủ tục.

Đặc biệt ở Việt Nam có rất nhiều trường hợp một tài sản của một công ty được thế chấp tại nhiều ngân hàng và đang trong thế tranh chấp. Những tài sản này mua rồi thì không bán được và Nhà nước phải chấp nhận hy sinh một phần nào đó 🌸để giải quyết. Đó là cách làm của Việt Nam mà theo tôi nghĩ là khác với các nước.

- Ông nghĩ sao về một số ý kiến cho rằng xử lý nợ xấu bằng tái cơ cấu sẽ tạo ra cánh cửa thoát hiểm cho các ngân hàng làm ăn với những tập đoàn Nhà nước đang lâm nguy như Vinashin, Vinalines... ?

- Đây đúng là điều nhiều người băn khoăn. Vấn đề là mô hình của công ty mua bán nợ của chúng ta như thế nào. Nếu như vẫn duy trì mô hình công ty mua bán nợ, giải quyết tồn đọng như của Bộ 🅠Tài chính hiện nay, hoạt động không theo cơ chế thị trường, thực hiện nhiệm vụ chính trị là chính và lợi ích kinh tế đối với doanh nghiệp này không phải là vấn đề quan tâm.

Thậm chí nếu thành lập công ty theo cơ chế thị trường và t💖rực thuộc Ngân hàng Nhà nước thì cũng chưa chắc thực hiện được những mục tiêu đề ra. Bởi vì nếu những khoản nợ này được coi là hàng hóa, được mua bán t🐓rao đổi thì phải dựa trên cơ sở thuận mua vừa bán.

Nhưng thực tế có nhiều khoản nợ còn vướng mắc như nói ở trên đòi hỏi phải có sự can thiệp của nhà nước. Như vậy doanh nghiệp mua bán nợ này không có đủ khả năng để thực hiện chức năng của một doanh nghiệp theo cơ chế thị trườngꦅ hoàn toàn. Đó là một cái khó,🏅 cái riêng đối với đặc thù ở Việt Nam.

Theo tôi, Nhà nước đang còn phải nghiên cứu cái n꧂ày rất nhiều và mô hình này khó có thể trả lời ngay là hoạt động làm sao ch♊o hợp lý.

- Khi công ty mua một khoản nợ xấu của ngân hàng thì doanh nghiệp vay vốn chưa trả được nợ sẽ thành con nợ. Vậy chủ nợ chuyển đổi, con nợ sẽ thay đổi như thế nào?

- Theo tôi nghĩ, khoản nợ xấu 100.000 tỷ đồng sau khi được định giá lại thì mới biết giá trị thực của nó. Như kinh nghiệm của các nước, người ta chỉ mua khoảng 30%, tối đa là 50% giá trị. Đương nhiên người bán phải chấp nhận định giá lại tài sản và bán với giá thấp hơn so với giá trị trên sổ sách thì khi đó m﷽ới giải quyết được mọi việc.

Vốn cho công ty để mua lại nợ xấu khoảng 100.000 tỷ đồng là rất lớn, thế nên🅠 nguồn vốn ở đây không thể sử dụng hoàn toàn ngân sách nhà nước, doanh nghiệp trực thuộc nhà nước, như vậy vốn phải do Ngân hàng Nhà nước hỗ trợ, có thể là huy động từ nguồn phát hành trái 𒁃phiếu.

Tuy nhiên trái phiếu này phℱải có sự đảm bảo của Nhà nước thì các nhà đầu tư mới sẵn sàng mua các trái phiếu này. Khi anh phát hành trái phiếu thì anh sẽ phải trả lãi cho nhà đầu tư. Thứ hai nữa nếu trong trường hợp lỗ thì ngân sách nhà nước chịu. Như vậy sẽ không được sự đồng thuận của xã hội.

Nếu như thành lập công ty này dựa theo giá trị các khoản nợ ghi trong sổ sách mà mua bán lại đúng bằng giá trị đó hoặc thấp hơn một phần thì rõ ràng đây là một cửa thoát hiểm cho các đại gia chúa chổm hiện nay, vì ví dụ một bất động sản trị giá 10 tỷ và được vay 70% tức là 7 tỷ đồng thì bây giờ giá thị trường xuống, trị giá của nó còn dưới 6 tỷ. Thế thì doanh nghiệp thanh toán bằng tài sản♕ chỉ mất 6 tỷ thôi và lại bán được tài sản.

Do vậy với ༺điều kiện thị trường hiện nay cả con nợ và chủ nợ đều rơi vào tình cảnh tiến thoái lưỡng nan. Muốn giải tỏa được “cục máu đ𒀰ông” này thì cả doanh nghiệp và ngân hàng và thậm chí Nhà nước cùng phải chịu thiệt.

- Vậy, theo ông ai là khách hàng tiềm năng của công ty mua bán nợ xấu?

- Hiện tại, nền kinh🦂 tế trong giai đoạn khó khăn, nợ xấu này ai dám mua. Chỉ có những công ty mạo hiểm, những công ty nước ngoài mới có khả năng mua nếu họ nhìn thấy cơ hội t♏rong tương lai.

Nếu chúng ta mở ra một cánh cửa là được phép bán các khoản nợ cho các công ty nước ngoài thì khả năng giải phóng các khoản nợ này sẽ cao hơn. Đương nhiê🌼n sẽ có điều đổi lại là anh sẽ bị thiệt thòi bởi cơ hội đã được trao cho nước ngoài, vấn đề này phải tính.

Rõ ràng công ty mua bán nợ này hoạt động phải lấy tiêu chí lợi nhuận làm đầu chứ không phải là một doanh nghiệp công ích. Nếu hoạ🍨t động như một công ty công ích thì cứ để hoạt động như công ty mu꧅a bán nợ thuộc Bộ Tài chính như hiện nay, việc gì phải lập thêm một công ty mới.

(Theo Tiền Phong)