"Những động thái của quân đội Trung Quốc trên eo biển Đài Loan và Biển Đông gần đây cho thấy họ ngày càng quyết liệt. Không khó để xảy ra tính toán hoặc hành động 𓄧sai lầm dẫn tới thương vong", phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói hôm 5/6.
Quan chức Nhà Trắng đề cập tới vụ tiêm kích J-16 Trung Quốc ngoặt trước mũi và khiến trinh sát cơ RC-135 Mỹ rung lắc m♋ạnh khi hoạt động ở không phận quốc tế trên Biển Đông hôm 26/5, cũng như vụ tàu chiến Type-052D của Bắc Kinh cắt mặt khu trục hạm USS Chung-H༺oon di chuyển trên eo biển Đài Loan ngày 3/6.
Tiêm kích Trung Quốc bay cắt mặt trinh sát cơ RC-135 Mỹ trên Biển Đông hôm 26/5. Video: ABC News
Ông Kirby mô tả những sự việc này là "hoạt động tiếp cận gây mất an toàn và kém chuyên nghiệp" do Trung Quốc tiến hành. "Tôi rất muốn nghe Bắc Kinh lý giải🌠 về những gì họ đang làm. Các vụ chạm t🐷rán trên không và trên biển diễn ra thường xuyên, chúng tôi cũng làm như vậy. Điểm khác biệt là Mỹ luôn hành động chuyên nghiệp", quan chức Nhà Trắng nói thêm.
Giới chౠức Trung Quố✤c chưa lên tiếng về các phát biểu của ông Kirby.
Hải quân Mỹ hôm 5/6 công bố video quay từ ban công bên cạnh đài chỉ huy tàu USS Chung-Hoon, cho thấy chiến hạm Trung Quốc di chuyển từ bên trái và cắt ngang đường di chuyển của tàu🧸 khu trục Mỹ.
Thủy thủ đoàn USS Chung-Hoon khi đ🏅ó dường như đang phát thông báo qua điện đàm, cảnh báo phía Trung Quốc không "tìm cách hạn chế quyền tự do đi lại" của tàu chiến Mỹ. Bộ ༺Quốc phòng Mỹ cho biết khoảng cách gần nhất giữa hai chiến hạm trong sự việc là khoảng 140 m.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó kh🦩ẳng định hành động của tàu chiến nước này là "hoàn toàn hợp lý, hợp pháp và an toàn".
Quan hệ Mỹ - Trung đang căng thẳng vì hàng loạt tranh cãi, từ vấn đề Đài Loan, đến Biển Đông hay sự cố khí cầu hồi tháng 2. Giới chức Mỹ đang nỗ lực củng cố liên minh và quan hệ đối tác ở châu Á để chống lại các động🉐 thái ngày càng quyết liệt của Bắc Kinh, song cũng có những dấu ๊hiệu cho thấy hai bên đang cố hạ nhiệt căng thẳng.
Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns hồi tháng trước thăm Trung Quốc. Theo quan chức Mỹ am hiểu vấn đề, ông Burns đã "nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì các kênh liên lạc tình báo mở" khi gặp những người đ𝓀ồng cấp Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin ngày 3/6 phát biểu tại diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La ở Singapore đã phàn nàn việc Trung Quốc từ chối tổ chức các cuộc đối thoại về qu𒁃ân sự. Theo ông, việc Bắc Kinh không muốn đối thoại đã làm suy yếu nỗ lực duy trì hòa bình trong khu v🌼ực châu Á - Thái Bình Dương.
Vũ Anh (Theo Reuters)