ꦐThông tin do ông Nguyễn Hoàng Long, Phó tổng giám đốc Napas nêu tại hội thảo "Mở rộng kết nối và phát triển hệ sinh thái số" trong khuôn khổ sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng 2024, ngày 8/5. Với chủ đề "Hạ tầng chung về ngân hàng mở - nền tảng mở rộng kết nối và phát triển hệ sinh thái số", ông Long nêu về xu hướng trên thế giới và thực tiễn triển khai tại Việt Nam.
🉐Theo ông, ngành ngân hàng toàn cầu dần chuyển dịch từ truyền thống sang ngân hàng mở (open banking). Mô hình này kết nối, xử lý các giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API) cho phép bên thứ ba cung cấp dịch vụ (TPP - Third-party provider) được quyền truy cập thông tin dữ liệu ngân hàng của khách hàng dựa trên sự chấp thuận của khách hàng đó.
Ông Nguyễn Hoàng Long. Ảnh: Napas
ꦆHiện nay, xu hướng hạ tầng chung về ngân hàng mở ngày càng tăng, giúp thúc đẩy phát triển nhanh hơn kết nối tự phát. Hạ tầng chung được cấp phép hoặc vận hành bởi các tổ chức, hiệp hội uy tín như Ấn Độ (UPI/NPCI), Hàn Quốc (KFTC), Thụy Sỹ (Six Group) được bảo trợ bởi Ngân hàng Trung ương và Hiệp hội Ngân hàng, fintech; còn mô hình tại Anh được cấp phép bởi FCA và được bảo trợ bởi CMA, Ngân hàng Trung ương.
📖Theo nghiên cứu của nhà cung cấp dịch vụ tư vấn và công nghệ tài chính mở Konsentus, 68 quốc gia đã hoặc đang phát triển ngân hàng mở. Tại châu Á, dịch vụ ngân hàng mở phát triển rất mạnh ở Hàn Quốc, Hong Kong, Singapore, Nhật Bản...
ღTại Việt Nam, các ngân hàng cũng tích cực đẩy mạnh tiến trình chuyển đổi số, chia sẻ dữ liệu cho các bên thứ ba (TPP) thông qua việc sử dụng Open API. Từ 2020 đến nay, hàng loạt ngân hàng đã nhập cuộc phát triển mô hình này. Trong đó, VietinBank cho ra mắt ứng dụng VietinBank iConnect từ năm 2019. Theo thống kê, mỗi tháng có trên 55 triệu giao dịch tài chính được thực hiện qua nền tảng này. Hay ứng dụng BIDV Open API mới ra mắt ngày 29/11/2023, cung cấp 15 gói API với bốn nhóm dịch vụ được sử dụng nhiều nhất gồm: thanh toán; thu hộ; thanh toán trực tuyến; tiện ích (thông tin ngân hàng; BIDV QRcode).
🤪Tuy vậy, theo ông Long, các ngân hàng và TPP đang tự chủ động tìm kiếm, lựa chọn đối tác kết nối phù hợp theo nhu cầu, tương tác trực tiếp để tích hợp, triển khai. Việc tùy chỉnh kết nối dựa trên yêu cầu cụ thể và thống nhất giữa hai bên, dẫn đến nhiều khó khăn. Đơn cử, mỗi ngân hàng phải xây dựng và vận hành tiêu chuẩn, kết nối riêng, tăng chi phí vận hành, tốn kém nguồn lực. Ngân hàng cần thực hiện toàn bộ quy trình triển khai với TPP, từ KYC, onboarding, kết nối kỹ thuật... Ở chiều ngược lại, TPP sử dụng nhiều tiêu chuẩn, kết nối với các ngân hàng.
♔"Mỗi kết nối phải rà soát, vận hành các bộ tài liệu pháp lý khác nhau. Ngân hàng mở nhiều kết nối đến TPP và không cùng tiêu chuẩn bảo mật dữ liệu..." ông Long chia sẻ.
🦩Ông Long phân tích, hạ tầng chung về ngân hàng mở mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Khách hàng sẽ được tối ưu trải nghiệm, tiếp cận nhiều nguồn thông tin và dịch vụ, xử lý nhu cầu tài chính nhanh, cá nhân hóa dịch vụ, chia sẻ dữ liệu an toàn, nhiều ưu đãi, giảm chi phí. Đối với các ngân hàng và công ty Fintech, hạ tầng chung về ngân hàng mở sẽ giảm sự phức tạp trong triển khai pháp lý, giảm rủi ro an ninh, tiết kiệm chi phí và nguồn lực. Mô hình này còn tăng khả năng mở rộng dịch vụ, thêm cơ hội tiếp cận khách hàng, bán chéo sản phẩm dịch vụ...
Ông Long phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Napas
💧Đồng thời cơ quan quản lý cũng giúp dễ dàng hơn trong giám sát thị trường, thúc đẩy hệ sinh thái số, triển khai chủ trương phát triển kinh tế số, tạo ra nền tảng cho sự phát triển của tài chính mở... Theo ông Long, với sự chung tay của toàn thị trường, dưới sự định hướng của Ngân hàng Nhà nước, việc triển khai ngân hàng mở còn góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của toàn ngành.
ౠCác đơn vị cung cấp hạ tầng thanh toán như Napas cũng chuẩn bị về cơ sở, sản phẩm dịch vụ để đón kịp và phục vụ ngân hàng, các bên thứ ba cung cấp dịch vụ. Napas cũng triển khai các giải pháp và xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật, nghiên cứu ứng dụng trong thanh toán không tiền mặt để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tối ưu trải nghiệm và nâng cao hiệu quả chuyển đổi số.
💙"Song song, Napas cũng xây dựng hạ tầng số để đáp ứng quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực thanh toán hiện tại cũng như tương lai. Chúng tôi nỗ lực phát triển các sản phẩm đa kênh, đa phương tiện, hỗ trợ thanh toán dịch vụ công trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, giao thông công cộng và các nhu cầu khác của thị trường", ông Long nêu.
🅷Trong thời gian tới, để thúc đẩy phát triển thị trường thanh toán, Napas tiếp tục định hướng trở thành mạng lưới thanh toán bán lẻ uy tín với Chính phủ, các ngân hàng, đơn vị trung gian thanh toán, khách hàng và đối tác. Qua đó, đơn vị kỳ vọng góp phần phục vụ việc chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Minh Huy