Các lớp bên trong sao Hỏa. Ảnh: Science.
Các nhà nghiên cứu lập bản đồ dựa trên dữ liệu từ trạm đổ bộ InSight, chuyên cảm biến động đất trên hành tinh đỏ từ đầu năm 2019. Nhiệm vụ do NASA lập ra hé lộ độ dày trung bình lớp vỏ của sao Hỏa nằm trong khoảng 24 - 72 km, mỏng hơn so với suy đoán. Nhưng phát hiện chủ chốt là kích thước của lớp lõi hành tinh. Bán kính 1.830 km của nó nằm ở mức 🦩trên cùng của những ước tính trước đây.
Đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu trực tiếp lập bản đồ cấu tạo bên trong của một hành tinh kh🅺ác ngoài Trái Đất. Họ từng lập bản đồ cấu tạo Mặ🌳t Trăng, nhưng sao Hỏa với tổng bán kính 3.390 km có quy mô lớn hơn rất nhiều.
Thông tin mới cho phép các nhà nghiên♛ cứu hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và tiến hóa của những thiên thể khác nhau. Insight thu được kết quả theo cách tương tự nhà địa chấn học nghiên cứu cấu tạo bên trong Trái Đất, thông qua theo dõi tín hiệu từ động đất. Những sự kiện này giải phóng các sóng năng lượng. Thay đổi ở đường truyền và tốc độ sóng sẽ phản ánh bản chất của vật liệu đất đá mà chúng truyền qua.
Hệ thống địa chấn kế mà trạm đổ bộ của NASA triển khai đã quan sát hàng trăm rung chấn. Nhóm nghiên cứu đến từ Anh và Pháp xác định lớp vỏ sao Hỏa ở ngay bên dưới trạm đổ bộ dày 20 - 39 km. Xét theo địa chất bề mặt đã biết ở phần còn lại của hành tinh, điều này chỉ ra độ dày trung bình của lớp vỏ là 24 - 72 km. Trái lại, độ dày lớp vỏ trung bình của Trái Đất là 15 - 20 km và chỉ đạt🐲 70 km ở khu vực lục địa như dãy Himalaya.
Tín hiệu từ động đất sao Hỏa cũng hé lộ nó bắt lớp lõi dày bằng gần một nửa bán kính hành tinh, bắt đầu từ độ sâu khoảng 1.560 km và có trạng thái lỏng. Phần ൲lớn ước tính trước đây cho rằng lớp lõi nhỏ hơn.
The𒀰o nhóm nghiên cứu, khối lượng và momen quán tính cho thấy lõi sao Hỏa không đặc như suy đoán. Ngoài hợp kim sắt - nickel chiếm phần lớn cấu tạo của nó còn có những nguyên tố nhẹ hơn như lưu huỳnh. Lớp phủ của hành tinh cũng mỏng hơn suy đoán và cấu tạo🍸 khá đơn giản.
"Các nhà khoa học mất hàng trăm năm để đo lõi Trái Đất", Simon Stähler, giáo sư Khoa học Trái Đất ở Đại học EHT Zurich, cho biết. "Sau nhiệm vụ Apollo, con người mất 40 năm để đo lõi Mꦓặt Trăng. InSight chỉ mất hai năm để đo lõi sao Hỏa".
An Khang (Theo BBC)