Người Nga trong khó khăn vẫn tin vào Putin

Vào ngày thứ ba sau khi nhận một vị trí mới tại hãng Đường sắt Nga, Elena Kachalina nghe về một ngườ꧟i đàn ông thiệt  mạng. Bà không nhìn thấy đoàn tàu đâm vào người này khi anh ta băng qua đường ray ở Saltykovskaya, một nhà ga ở Balashikha, ngoại ô Moscow🍌. Tuy nhiên, bà nghe thấy tiếng va chạm.

"Cậu ta còn trẻ và bị bắn ra ngay tại đây. Cậu ta nằm ở đó rất lâu", bà ⛎nói, chỉ vào một con đường ngang qua đường ray xe lử��a.

Vụ việc này xảy ra 7 năm trước đây. Kể từ đó, Kachalina, người có nhiệm vụ🍸 giám sát một điểm giao tại nhà ga, đã phả🌺i chứng kiến nhiều cái chết bi thảm. "Bây giờ tôi đã quen với nó", bà cho biết trong thời gian nghỉ.

Tuyến đường sắt là biểu tượng của cuộc sống Nga dưới thời Tổng thống Vladimir Putin. Đất nước đã thịnh vượng trong suốt 14 năm qua, đặc biệt là so với khủng hoảng kinh tế vào những năm 1990. Nga tự hào với các dự án lớn như tuyến đường sắt tốc độ cao, các bệnh viện 🍌mới và Olympic Sochi.

Nhưng đằng sau các dự án nhận được nhiều sự chú ý này, một số nơi tại Nga vẫn thiếu những cơ sở hạ tầng cơ bản. Chẳng hạn như Saltykovskaya, không hề có lối đi an toàn để băng qua đườn🌜g ray, chỉ có một hàng rào và một đèn báo hiệu màu đỏ mà nhiều người thường bỏ qua.

Vợ của Sergey Sobolev, một nhà báo ở Moscow hồi đầ𒀰u năm 2013 thiệt mạng do bị một con tàu tại ga Saltykovskaya đâm. Ông khởi xướng chiến dịch nhằm hối thúc hãng Đường sắt Nga xây dựng một điểm giao an toàn hơn. Ông cho rằng số người chết hàng năm tại nhà ga và điểm giao ở mức từ 20-25 người, trong khi truyền thông địa phương đưa tin con số này là 30.

Đường sắt Nga cho bi༺ết số liệu này quá cao và cho rằng nguyên nhân xảy ra tai nạn là người đi bộ vi phạm quy định an toàn. Công💮 ty hồi đầu năm 2013 cho biết có 9 tai nạn tại nhà ga trong hai năm trước đó nhưng không nói rõ có bao nhiêu người thiệt mạng. Công ty khẳng định đã đưa ra các biện pháp an toàn như giảm tốc độ tàu từ 120 km/h xuống còn 60 km/h.

Khả năng cung cấp🌠 dịch vụ xã hội của Nga có thể phải chịu nhiều áp lực hơn khi suy thoái kinh tế càng trầm trọng. Nhiều người Nga phàn nàn rằng cơ sở vật chất thường thiếu thốn. Nhiều công trình cơ bản được xây dựng kém𒉰 hoặc không tồn tại, trong khi mức sống của người dân bình thường vẫn thấp hơn nhiều so với các nước phương Tây.

Kachalina kiếm được 30.000 rúp một tháng, trước đây, khoản tiề♒n này tương đương khoảng 860 USD, nhưng sau khi đồng rúp rớt giá trong thời gian gần đây, sốꦉ tiền này chỉ còn tương đương 520 USD. Gia đình 6 người của bà sống trong một căn hộ một phòng ngủ và một nhà bếp ở thị trấn gần đó. Chồng cũ của bà phải ngủ nhờ trên ghế sofa.

"Ông ấy chẳng còn nơi nào để sống", Kachalina nói và cho biết thêm rằng bà ít khi được ngủ đủ giấc trước khi làm việc. Bà n♊gủ cùng phòng với con trai, con gái, chồng của con gái và cháu trai 3 tu൩ổi.

Tuy còn nhiều khó khăn, Kachalina cho rằng ông Putin sẽ không thay đổi cách ông điều hành đất nước. Bà không bỏ phiếu cho ông trong cuộc bầu cử lần trước, tuy nhiên bà khẳng định: 🔯"Ông ấy không có bất cứ điều gì đáng𒀰 chê trách cả". 

Ngôi làng tàn lụi

Không có xe lửa tốc độ cao tại nơi Pavel và Valentina Lunyov sinh sống. Thực tế, không có một con tàu nào cả. Cặp vợ chồng già này sống tại một ngôi làng có tên Baskaki, cách Moscow hơn 200 km. 7 km cuối cùng𝄹 trên con đường dẫn vào làng đi qua một rừng thông và không được trải nhựa.

Theo Lunyov, ngôi làng này từng tấp nập trong thời Liên Xô, nhưng hiện giờ nó đang tàn lụi. Chỉ còn 15 cư dân sống tại đây. Ông Lunyov, 73 tuổ𒀰i cho rằng nguyên nhân của việc này là nạn tham nhũng và thiếu kỷ luật trong đội ngũ cán bộ.

"Ngôi làng bắt đầu "chết mòn" khoảng 15 năm trước đây", ông nói. "Hợp tác xã được phân b🃏🍸ổ ngân sách để mua khoảng hai hoặc ba tấn nhiên liệu trong thời gian gieo hạt. Nhưng khi đến thời điểm gieo hạt, chúng tôi chỉ nhận được 800 lít. Vậy thì phần còn lại ở đâu?".

Quan chꦺức đứng đầu huyện và các cấp dưới của ông cꩵhưa thể liên lạc được để đưa ra bình luận.

Vợ của Lunyov, bà Valentina,77 tuổi, năm trước bị đột quỵ và bị liệt mộ🦄t phần. Bà chỉ có thể tự di chuyển với khoảng cách ngắn và chồng bà phải chăm sóc cho bà.

Bệnh viện gần nhà cặp vợ chồng này nhất nằm tại ♐thị trấn Ramenshki, cách đó 16 km. Khi có ca cấp cứu, nếu có thể, bệnh viện sẽ gửi một nhân viên y tế đến với một chiếc xe thư🥃ờng.

Y tá Valentina Arkadieva cho biết nếu có nhiều ca cấp cứu, dịch vụ xe cứu thương sẽ phải vật lộn mới có thể đáp ứng đꦐược. Cô kiếm được kh🗹oảng 8.000 rúp (138 USD) một tháng. "Tất nhiên, số tiền chúng tôi nhận được là không đủ", cô nói. "Chẳng đủ sống".

Lunyov không đổ lỗi cho Putin. Thay vào đó, ông cho rằng những người xung quanh tổng thống đang bí mật❀ bòn rút tiền. "Có quá nhiều kẻ lừa đảo sau lưng ông Putin", ông nói. "Tôi nghĩ ෴rằng nếu Putin biết, ông ấy sẽ không bỏ qua".

Valentina cũng đồng ý với quan điểm này. "Nhìn chung, ông ấ🥃y là một người tốt", bà nói.

Putin đã nâng tiền lương hưu lên gấp 9 lần so với năm 2001, theo cơ quan thống kê Nga Rosstat. Lunyov và vợ ông nhận tổng cộng 25.000 rúp (406 USD) tiền hưu một tháng, và hai ngư👍ời hài lòng với con số này. "Chúng tôi nhận được đủ lương hưu", Pavel nói. "Chúng tôi có đủ tiền mua thực phẩm".

Tìm cuộc sống mới

Yanina Pakhom, 29 tuổi, từng có một cuộc sống tương đối sung túc ở Donetsk, đông Ukraine, trước khi phe ly khai thân Nga chiếm đóng các văn phòng chính phủ vào vào mùa 🍎xuân năm ngoái.

Ban đầu, cô không lo lắng. N🦩hưng sau đó, phe ly khai và Kiev hôm 26/5 đụng độ trong một trận đấu quyết liệt để giành quyền kiểm soát sân bay thành phố. Sức mạnh không quân của chính phủ khiến phe ly khai phải rút lui.

"Chúng tôi bắt 🧸đầu sợ hãi sau vụ sân bay", cô kể lại. "Sáng hôm sau, chúng tôi đi mua vé và rời đi trong buổi chiều".

Pakhom đến sống với chị gái mình ở Khimki, ngoại ô Moscow. Cô biết rằng bắt đầu một cuộc sống mới sẽ không dễ dàng, nhưng cô không có nhiều sự ꩵlựa chọn.

"Chúng tôi quyết định rằng nếu 𓂃sống và làm việc ở đây, chúng tôi sẽ giúp được cho người thân nhiều hơn là sống chung với họ trong một căn hộ tại Donetsk", cô nói. "Ngay cả khi chiến tranh kết thúc, con tôi cũ🍸ng không được an toàn khi sống ở đó. Những người từng cầm súng vẫn sẽ mang súng".

Pakhom cho biết 🅺bà tin rằng nhiều người Nga, đặc biệt là những thanh niên đã quen với cuộc sống cao cấp tại Moscow, không nhận thức được điều gì đang chờ đợi họ khi đất nước rơi vào khủng hoảng kinh tế. Bà đã trải qua thời kỳ suy thoái ở Ukraine, nền kinh tế nước này trên bờ vực sụp đổ trong những năm gần đây.

"Khó khăn lúc nào cũng bủa vâ🔥y chúng tôi. Chúng tôi đến Moscow và hiểu rằng tình hình ở đây cũng sẽ như vậy. Chúng tôi có thể chuẩn bị để đối phó với rắc rối tốt hơn người Nga. Tình hì💦nh sẽ trở nên khó khăn đối với những người Nga đã quen lối sống khá giả".

Tin vào Putin

Khi ông Putin lên nắm quyền thay cho Tổng thống Boris Yeltsin, ông đã nâng cao mức sống người dân v✃à  thắt chặt luật lệ hơn. Sự cải thiện kinh tế khôn🐼g chỉ dừng lại ở dầu và khí đốt, những nguồn tài𝓀 nguyên dồi dào của Nga. Khi Putin ngồi vào ghế ở điện Kremlin năm 2000, dầu được giao dịch ở mức khoảng 30 USD/thùng và mức giá này vẫn duy trì cho đến  năm 2003. Tuy nhiên, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nga vẫn gia tăng trong thời gian đó. Thu nhập bình quân đầu người tăng ⛦từ 1.772 USD lên 2.975 USD vào năm 2003, theo Ngân hàng Thế giới (WB).

Thị trường năng lượng bùng nổ từ giữa năm 2003. Dầu đạt mức giá 70 USD/thùng vào năm 2006, sau đó giảm nhẹ, và lại t🅠ăng vọt lên hơn 100 USD/thùng. Tiền ồ ạt chảy vào kho bạc của  Nga. Theo WB, GDP bình quân đầu người của Nga tăng đến mức 11.700 USD trong năm 2008 và 14.612 USD trong năm 2013. Phát triểꦡn kinh tế nhanh chóng là một trong những lý do khiến ông Putin được người dân tín nhiệm, mặc dù tồn tại nghi ngờ về nạn tham nhũng trong tầng lớp thượng lưu.

Tuy nhiên, tình hình hiện giờ đã khác. Theo New York Times, giá dầu hôm 5/1 giảm xuống mức dưới 50 USD/thùng, báo hiệu rằng sự tụt giảm giá dầu 50% so với năm 2013 kể từ t♒háng 6/2014 vẫn sẽ tiếp tục trong năm nay và 🌃thậm chí còn nhanh hơn. Giá trị đồng rúp cũng tụt giảm với tỷ giá 61 rúp đổi 1 USD, so với mức 33 rúp đổi 1 USD đầu năm 2013.

Để tránh cho tiền tiến kiệm bốc hơi, người Nga đổ xô đi mua USD, euro hoặc hàng giá trị như tủ lạnh và xe hơi. Trong một tuần vào tháng 12/2014, người Nga🍸 chi gấp 3,5 lần cho thiết bị điện tử và quần áo so với cùng kỳ năm trước đó, theo ngân hàng Nga VTB 24. Bộ trưởng kinh tế Nga Alexei Ulyukayev nói với một đài phát thanh địa phương rằng người dân nước này đã mua 30 tỷ USD tiền mặt ꦗtrong năm 2014, bằng khoảng một phần tư dòng vốn chảy ra ngoài của Nga vào năm ngoái.

Vꩵới những khó khăn này, liệu ông Putin có còn🗹 được nhiều người dân tín nhiệm? Theo một cuộc khảo sát của Levada, một công ty thống kê tại Moscow, 85% số người được hỏi cho rằng tổng thống Nga đang làm tốt công việc c༒ủa mình. Trong bài phát biểu hàng năm của mình hồi tháng 12, ông Putin cảnh báo thời gian khó khăn đang ở phía trước, nhưng ông tin rằng nền kinh tế của Nga sẽ khôi phục trong vòng hai năm.

Sống lặng lẽ trong ngôi làng hẻo lánh ཧcủa họ, cặp vợ chồng nhà Lunyov sẵn sàng chờ đợi và tin rằng ông Putin cuối cùng sẽ làm cho cuộc sống của họ tốt hơn. "Chúng ta cần phải chờ đợi"⛄, Valentina nói, "Ông Putin đang lo liệu cho chúng ta".

Phương Vũ (Theo Reuters)

• Giới siêu giàu Nga tìm đường chạy sang Anh
• Dân quê nhà Putin đổ xô tích trữ xu đi tàu điện