Diễn viên Nguyễn Hải. |
Phát sóng năm 1998, Chuyện làng Nhô gây nên cơn sốt với người xem ngay từ tập đầu. Ở thời điểm mà truyền hình đang là "một nửa cuộc sống", khán giả hồ hởi đón nhận bộ phim với tất cả sự nhiệt tình. Những ngày ấy, dù ở cơ quan, bệnh viện hay quán bia hơi, tên của "gã" Trịnh Khả trong phim thường được nhắc đến trong các cuộc tranh luận. Gã sống ở một làng quê đồng bằng Bắc Bộ. Với vỏ bọc một trí thức có đầu óc khá lạnh lùng, trong lòng Khả ngùn ngụt ham muốn tự khẳng định mình cùng bao toan tính khác. Nhân khi những sai lầm của chính quyền xã đang gây hoang mang cho dân làng, Khả vận𓄧 dụng hết tài tổ chức và trí thông minh, kích động làng Nhô đứng lên khởi loạn.
Nguyễn Hải đến với vai Trịnh Khả khá bất ngờ, khi diễn viên Bùi Bài Bình rút lui vào phút chót. Còn trước đó, sân khấu mới là con đường anh chọn cho mình. Năm 23 tuổi, niềm đam mê khiến chàng trai gốc Nam Định quyết định từ bỏ nghề kỹ sư hầm lò, dù đã tốt nghiệp Đại học Mỏ Địa chất. 6 năm tiếp theo, anh vào học Trường Sân khấu Điện ảnh. Ra trường, anh về đoàn kịch Bộ Công an và lần lượt tìm được những vai diễn của mình trong: Ông không phải là bố tôi, Cuộc chia tay lần cuối, Khoảnh khắc mong manh, Thằng Mẫn tóc nâu... Ở ba vai sau, Hải liên tục giành 3 HCB tại các Hội diễn Sân khấu 1995, 1999 và♊ Liên hoan Sân khấu nhỏ 1996.
Chuyện làng Nhô phát sóng tập đầu, Nguyễn Hải còn ra đường. Sau lưng anh là những tiếng nguýt dài: nhìn phát tởm. Hết phim, anh ngồi trong quán bia mà vẫn ngay ngáy, sợ một cái ghế cao hứng bổ xuống đầu mình. Cậu quý tử xấu hổ, đòi bỏ học. Bố anh than thở dưới quê: Bao nhiêu vai tử tế không chọn, nó làm vậy, làng xóm trát trấu vào mặt mình. Những "sự cố" nghề nghiệp ấy không làm Nguyễn Hải buồn. Đơn giản, anh hiểu thành công đã đến. Chỉ còn đó một băn khoăn: Tại sao mình lại vào vai phản diện "siêu" đến vậy? Nhưng một loạt vai diễn tiếp theo khiến Nguyễn Hải chẳng còn thời gian tự vấn. 7 năm sau Chuyện làng Nhô, anh đóng không dưới ba chục bộ phim truyện hình: Con nhện xanh, Cổ cồn trắng, Cái chết con thiên nga, Chuyến xe bão táp...
Những vai diễn sau Chuyện làng Nhô đều là những vai phản diện. Các đạo diễn nhìn thấy ở Nguyễn Hải nét riêng trong loại vai này. Nhân vật của anh là loại người có thiên bẩm về chất lưu manh. Ở đó, cái ác càng trở nên khủng khiếp, khi người sở hữu nó luôn kiên nhẫn trau dồi óc thông minh và khả nă𒀰ng quan sát để mài giũa những góc tối sẵn trong mình.
Rồi một ngày, Nguyễn Hải thấy nhớ những vai diễn🌃 chính diện trước đây từng diễn. Xa hơn, anh thèm một vai lớn. Một vai diễn sân khấu mà người trong nghề vẫn thầm mơ ước, cỡ như: Hamlet, Vũ Như Tô, Othenlo, Chu Phác Viên, Trần Cảnh... Ở đó, nhân vật của anh sẽ không đơn thuần là kẻ xấu. Họ sẽ không chiến đấu với cái thiện, mà khó khăn hơn, phải tự vật lộn với những mâu thuẫn đa chiều trong tính cách mình.
Nhưng Nguyễn Hải cũng hiểu rằng khán giả vẫn chỉ muốn được nhìn anh như một Trịnh Khả trên sân khấu kịch. Các đạo diễn mặc nhiên tin tưởng giao cho Nguyễn Hải vai phản diện. Bởi anh sẽ lại chăm chỉ đọc, nghiên cứu và dò dẫm mổ xẻ tâm lý nhâꦜn vật bằng những kiến thức vốn có của mình (anh tốt nghiệp Đại học Luật tại chức và một khóa ngắn về tâm lý học tội phạm).
Hội diễn Sân khấu 1999, Nguyễn Hải giành HCB. Còn hội diễn vừa rồi, anh chẳng có vai. Giữa 2 mốc ấy, Nguyễn Hải gắn vai diễn của mình với một loạt kịch bản của nhà văn Hữu Ước. Ở những vở kịch này, Hải không đơn thuần là nhân vật trong trí tưởng tượng. Anh phải xắn tay, bước ra thể hiện vai diễn từ những nguyên mẫu bằng xương thịt ngoài đời. Ở Quả báo, Hải là trùm cửu vạn Khánh "Trắng". Ở Vòng xoáy, đồng nghiệp xuýt xoa, khen anh trông chẳng khác... Năm Cam. Nguyễn Hải vui, nhưng anh vẫn thầm chờ một cơ hội khác. Điều ấy tưởng đã tới khi Kịch Công an dựng Vòng vây cô đơn dựa theo một nguyên mẫu ngoài đời, nhân vật Duy Bảo của 🦩Nguyễn Hải có nội tâm khá phức tạp, đa chiều. Say mê tập, đồng nghiệp và đạo diễn Lê Hùng đều khen Nguyễn Hải "lột xác". Tiếc cho anh, khán giả lại chú ý tới vở diễn từ những chꦡuyện thời sự hơn, khi báo chí liên tục đăng tin về những rắc rối giữa tác giả và gia đình... Duy Bảo "thật".
Bây giờ, gặp anh ngoài đường, vẫn không ít khán giả hớn hở reo "Trịnh Khả". Nguyễn Hải cười và cám ơn họ, để lúc rỗi lại than thở với bạn bè. Anh bảo: "Vai Trịnh Khả giết tôi, các ông ạ! Người ta đổi tên mình, rồi quên luôn tên thật. Thậm chí, vai diễn khác, họ cũng không muốn nhớ". Ngẫm nghĩ một lát, anh nói 🗹thêm: "Kịch bản bây giờ cũng lạ. Kẻ xấu luôn sống động và chân thực. Còn người tốt, chẳng hiểu tác giả xây dựng thế nào, những nhân vật đó luôn bị một điểm giống nhau: cứng nhắc, giáo điều và... vô cùng nhạt". Khi nói câu đấy, "Trịnh Khả" không hề cười.
(Theo Thể Thao Văn Hóa)