Người đàn ông 50 tuổi đã phải cùng vợ và con gái thu dọn đồ đạc, sách vở, và cả dao kéo ra ngoài. "Tôi không có tiền, không có gì cả. Gia đình tôi buộc phải sống trong căn nhà bán hầm này, vì đó là lựa chọn duy nhất", ông Ha nói với Reuters. "Mọi thứ biến mất, không có sự trợ giúp. 𝐆Thực sự tuyệt vọng, tôi thậm chí không có thìa để ăn".
Tối 8/8, trận mưa lớn nhất trong 115 năm qua trút xuống Seoul và các khu vực lân cận, nhấn chìm thủ đô trong biển nước, khiến ít nhất 11 người thiệt mạng. Cảnh sát Seoul đã phát hiện ba thi thể trong một gia đình trong nhà bán hầm ở Silim, kh⛄i nước lũ từꦏ lối lên xuống hầm ồ ạt trút vào nhà.
Hàng xóm nghe thấy tiếng kêu cứu đã chạy tới phá cửa sổ để cứu giúp, song bất thành do nước dâng qua nhanh, làm ngập căn nhà chỉ trong vài giây. Sự việc khiến nhiều người liên tưởng đến bộ phim Parasite (Ký sinh trùng) được công chiếu năm 2019, gây tiếng vang lớn và đoạt giải Oscar năm 2020, do thành công trong việc l🎀ột tả khoảng cách giàu nghèo tại Hàn Quốc.
Cho đến ngày 10/8, nhiều khu nhà ở Silim vẫn ngập, tình trạng được ví như vũng lầy. Giống gia đình ông Ha, những cư dân khác ở Silim cũng phải múc nước kh𝕴ỏi căn hộ bằng những 🧸chiếc bát lớn.
Các cꦡăn hộ bán hầm được xây dựng thấp hơn so với đường phố, nằm dưới các tòa nhà chung cư thấp tầng. Do chi phí rẻ, các hộ gia đìnhಌ thu nhập thấp, người ngoại tỉnh hay lao động nước ngoài thường chọn thuê trọ trong những căn hộ bán hầm để tiết kiệm tiền.
"Hầu như nhà ở Hàn Quốc đều có bán hầm, trải dài ở các khu vực từ trũng thấp cho đến cao, đây là đặc điểm địa lý ở thủ đô", Tiến sĩ Nguyễn Khánh Vĩnh, giảng dạy môn Văn minh và Văn Hóa Thế giới tại Đại học Myongji, Seoul, nói với VnExpress.
Giữa căng thẳng Hàn - Triều, chính phủ Hàn Quốc năm 1970 cập nhật quy tắc xây dựng, yêu cầu tất cả các tòa nhà chung cư thấ🐟p tầng phải có tầng hầm để làm boongke trong ⛎trường hợp khẩn cấp, nhưng quy định cấm cho thuê.
"Ban đầu không gian này đ🎶ược sử dụng làm nhà kho, trước khi lực lượng lao động nhập cư xuất hiện, trong bối cảnh kinh tế Hàn Quốc bùng nổ những năm 1970-1980". ông Vĩnh nói. "Họ là biểu tượng của tầng lớp nghèo trong xã hội, chọn sử dụng nhà kho làm nơi ở, bất chấp môi trường🍌 ẩm mốc, thiếu ánh sáng và không khí".
Theo thời gian, nhà bán hầm được hợp pháp hóa và thừa nhận như một không gian sống và trang bị như một căn hộ thực thụ, chỉ khác ở chỗ🍃 không nằm bên trên mặt đất và không có lối thoát hiểm. Bá📖o cáo Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2020 của Cục Thống kê Quốc gia Hàn Quốc cho biết thủ đô Seoul có khoảng 427.000 người sống trong các căn hộ bán hầm.
Năm 2018, Liên Hợp 🍌Quốc lưu ý dù kinh tế Hàn Quốc lớn thứ 11 thế giới, tình trạng thiếu nhà ở giá rẻ là một vấn đề nổi bật, đặc biệt đối với nhóm trẻ và nhóm nghèo.
"Nhà bán hầm rất bí bách, nhưng nhiều người thu nhập thấp buộc phải s𒊎ống ở đó, do chi phí sinh hoạt ở Seoul quá đắt đỏ", chị Mơ, người Việt định cư tại Hàn Quốc 6 năm qua và đang sống ở Seoul, nói.
Trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông Anh năm 2020, Oh Kee-cheol, ngoài 30 tuổi, làm việc trong ngành hậu cần, mô tả căn hộ bán hầm mìn🌸h thuê có độ ẩm "không thể chịu nổi" và phải✃ chiến đấu với nấm mốc phát triển nhanh chóng. Căn hộ không có ánh sáng mặt trời, đến nỗi cây cảnh nhỏ không thể sống sót. Người qua đường có thể nhìn trọn vẹn khung cảnh bên trong từ cửa sổ.
Phòng tắm nhỏ không có bồn rửa, nâng cao hơn nửa mét so với sàn nhà. "Khi mới chu𒀰yển đến, tôi bầm dập vì va chạm trong không gian chật hẹp", Oh chia sẻ.
"Dù dạng nhà này tượng trưng cho sự nghèo khó, tôi tiết kiệm được rất nhiều tiền. Tôi cảm thấy ổn",♋ Oh nhấn mạnh. "Nhưng tôi không thể ngăn mọi người thương hại mình"🅘.
Park Young-jun, nhiếp ảnh gia gần♏ 30 tuổi, lựa chọn ở nhà bán hầm cùng bạn gái vì chi phí rẻ. Anh liên tục sử dụng máy hút ẩm trong mùa hè, đồng thời sửa và trang trí căn hộ trông khang trang💖 hơn. "Tôi không muốn mọi người thương hại chỉ vì sống ở đây", Park giải thích, bày tỏ sự hài lòng về nơi này.
Hạnh Nguyễn, sinh viên năm hai khoa Kinh tế thuộc Đạꦇi học Myongji cơ sở Seoul, cho biết nhiều du học sinh Việt thuê nhà bán hầm. "Tôi cũng sử dụng nhà bán hầm⛦ do chi phí rẻ, nhưng lựa chọn khu vực trên cao nên không ảnh hưởng bởi mưa lũ".
Tuy nhiên, trận mưa lịch sử và sự việc gia đình thiệt🦂 mạng trong nhà bán hầm đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về mức độ an toàn của những căn hộ này. Chúng không có lối thoát hiểm, hệ thống thoát nước cũng không kiểm soát được lượng nước tràn vào nhà.
"Các nhà hoạch định đô thị đã không dự tính được biến đổi khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống xã hội", tiến sĩ Vĩnh nhận định. "Thiệt hại về trận mưa chưa được thống kê đầy đủ, s♔ong tác động rất lớn. Cღác khu nhà bán hầm trũng thấp ở nội đô Seoul là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp".
Chính quyền Seoul cho biết họ sẽ tham vấn chính phủ để sửa đổi Luật Xây dựng, cấm hoàn toàn sử dụng khô🍎ng gian hầm hoặc bán hầm cho mục đích cư trú. Chủ sở hữu các nhà hầm hoặc bán hầm dự kiến được cấp thời gian 10-20 năm để chuyển đổi🅘 mục đích sử dụng sang phi cư trú.
"Nên trả lại những căn hộ bán hầm về vị ꧒trí của nó, là những kho hàng hóa, để tránh những thiệt hại không thể tránh khỏi do ảnh hưởng sức khỏe, biến đổi khí hậu và các vấn đề xã hội liên quan", ông Vĩnh nói.
Đức Trung - Thanh Danh