Minh Hiếu, 19 tuổi, đến gặp bác sĩ vì nghi ngờ sùi mào gà ở hậu môn. Khi vào đại học, Hiếu yêu một bạn trai đồng giới, qua🌄n hệ qua đường hậu môn.🅷 Bác sĩ kể lại, khi nhận kêt quả xét nghiệm bị sùi mào gà kèm nhiễm HIV, Minh Hiếu bàng hoàng bật khóc.
Bác sĩ Đoàn Văn Lợi Em, Phó trưởng Khoa Lâm sàng 3, Bệnh viện Da Liễu TP HCM, cho biết trường hợp của Hiếu không hiếm gặp tạ༒i khoa. Từ đầu năm đến nay, bệnh viện ghi nhận gần 1.900 trường hợp mắc sùi mào gà ở nhóm học sinh, sinh viên (năm 2020 khoảng 1.700 ca, năm ngoái ít hơn do ảnh hưởng của dịch Covid).
"Hiện vẫn chưa có số liệu thống kê chính thức cụ thể trên từng đối tượng, nhưng theo quan sát của chúng tôi thì nhóm nam quan hệ với nam (MSM) đến khám và điều trị ngày càng tăng", bác sĩ🦄 chia sẻ.
Ngoài sùi mào gà, nhiều bệnh nhân còn đến khám lậu, giang mai, chlamydia, herpes sinh dục, HIV... Từ đầu năm đến nay, bệnh viện ghi nhận số bệnh nhân sùi mào gà, giang mai và lậu lần lượt là khoảng 26.000, 7.900 và 1.400 ca. Thời điểm cuối năm, lượꦑng bệnh nhân đến khám đang có xu hướng tăng, đặc biệt là bệnh giang mai.
Theo bác sĩ Lợi Em, bất kỳ ai ♛cũng có thể mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhưng một vài nhóm có nguy cơ cao hơn trẻ vị thành niên, nam quan hệ 🧸với nam, người làm nghề mại dâm...
Đối với trẻ🐲 vị thành niên, dù đã phát triển đầy đủ về mặt tâm sinh lý nhưng nhiều em không được giáo dục giới tính đầy đủ, thiếu kiến thức và nhận thức về nguy cơ mắc bệnh, từ đó khả năng lây nhiễm khá cao. Theo bác sĩ Lợi, đây cũng là lý do chủ yếu khiến các ca lây nhiễm qua đường tình dục trong giới trẻ tăng nhanh gần đây.
Như Thu Anh, 16 tuổi, bị loét vùng sinh dục, được bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh giang꧂ mai. Cô bé có ngoại hình phổng phao, già dặn hơn so với bạn bè cùng lứa, bố mẹ ly hôn đã lâu, sống cùng ông bà, đã quen và quan hệ với nhiều bạn trai lớn tuổi hơn. "Em chủ yếu tham khảo các kiến thức trên mạng, không nghĩ dễ mắc bệnh tình dục như vậy", thiếu nữ chia sẻ.
Ở nhóm nam quan hệ với nam, lý do thường gặp là không thích sử dụng bao cao su và quan hệ với nhiều bạn tình. Ngoài ra, nhóm này còn quan hệ bằng đường miệng và đường hậu môn nên có n💞guy cơ lây truyền cao hơn so đường quan hệ tình dục thông thường.
Với những người làm nghề mại dâm, dù thường sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su khi quan 🅰hệ đường âm đạo và hậu môn, nhưng lại không sử dụng khi quan hệ qua đường miệng. Chưa kể, bao cao su cũng không có ♐khả năng bảo vệ 100%.
Theo♏ bác sĩ Lợi Em, hầu hết bệnh lây truyền qua đường tình dục đều có thể chữa khỏi, nhưng vẫn còn một số bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn như viêm gan B, viêm gan C, HSV (nhiễm virus herpes), HIV. Dù vậy, vẫn có thể được kiểm soát và giảm nguy cơ lây truyền cho bạn tình bằng cách sử dụng thꦺuốc điều trị thường xuyên theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Bệnh lây qua đường tình dục thường có dấu hiệu như tiểu gắt, tiểu buốt, hoặc tiết dịch ở đầu dương vật; nổi vết loét hoặc nổi sẩn hoặc phát ban ở các vị trí như dương vật, bìu, hậu môn, mông, đùi, miệng...; sưng, đau hạch bạch huyết ở bẹn; sꦕưng đau tinh hoàn; đau khi quan hệ tình dục; tiết dịch hoặc xuất huyết âm đạo bất thường, có thể kèm mùi hôi; đau bụng dưới.
Đôi khi bệnh lây truyền qua đường sinh dục biểu hiện không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Có một số bệnh chỉ cho thấy dấu hiệu của bệnh sau khi đã nhiễm bệnh một thời gian dài. Ví dụ, bệnh do nhiễm virus HIV, viêm gan B hoặc C thường được phát hiện khi bệnh nhân được chỉ định xét nghiệm tầm soát chứ ít khi đ🥀ược chẩn đoán nhờ những triệu chứng ban đầu. Vì vậy, người bệnh thường không biết mình có bệnh và dễ làm lây lan ra ngoài cộng đồng.
Bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân không nên chủ quan, 🎀cần đi khám để được điều trị sớm, tránh nguy cơ xuất hiện biến chứng nguy hiểm. Đối với bệnh lậu và nhiễm Chlamydia, nếu không điều trị thì bệnh có thể dẫn đến viêm mào tinh, viêm tuyến tiền liệt, viêm niệu đạo, viêm túi tinh, viêm ống dẫn tinh, cuối cùng d🅘ẫn đến vô sinh ở nam giới. Nữ giới cũng có thể bị các biến chứng như nhiễm trùng lan tỏa vùng sinh dục - hậu môn, vô sinh hoặc các di chứng liên quan đến thai kì như sảy thai - sinh non, thai ngoài tử cung, lây truyền bệnh cho con khi sinh qua đường âm đạo.
Đối với bệnh giang mai, nếu không được điều trị hoặc điều trị không đầy đủ thì bệnh có thể bước vào giai đoạn muộn với hàng loạt các biến chứng ở hệ thần kinh, mắt, mạch máu. Phụ nữ khi mang thai có thể bị sảy thai, thai chết lưu, hoặc sinh ra trẻ bị giang mai bẩm sinh với nhiều dị tật và nguy cơ tử vong cao. Một bệnh lý quan trọng là HIV, người bệnh có thể bị tử vong do những hậu quả của suy giảm miễn dịch như nhiễm trùng cơ hội, ung thư♒...
Phòng bệnh lây truyền qua𓂃 đường tình dục bằng cách chung thủy một vợ một chồng. Không quan hệ tình dục bừa bãi với nhiều người, đặc biệt là gái mại dâm. Nếu cóꦛ quan hệ tình dục với người mới, nên tìm hiểu và thảo luận cởi mở về lịch sử tình dục của họ.
Sử dụng bao cao su cho mỗi lần quan hệ tình dục qua đường âm đạo, miệng hoặc hậu môn nhằm làm giảm khả năng nhiễm trùng xuống tối thiểu nhất có thể. Lưu ý, bao cao su nam không thể bảo vệ hoàn toàn khỏi lây nhiễm. Ví dụ, bệnh sùi mào gà do virus HPV gây ra có thể lây nhiễm sang những꧙ khu vực không được bao cao su che chắn.
Tránh các hành vi tình dục gây rủi ro cao gây tổn thương da và niêm mạc, vì nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Chẳng hạn, việc sử dụng những đồ chơﷺi tình dục (sextoy) không phù hợp rất dễ gây tổn thương tạo vết xước ở da hoặc niêm mạc. Ngoài ra, vùng hậu môn - trực tràng có phản xạ co thắt khi được kích thích, nên quan hệ qua đường hậu môn gây nguy cơ cao làm tổn thương niêm mạc, làm tăng nguy cơ nhiễm.
Chủ động tiêm ngừa các vaccine ngừa HPV và viêm gan B. Nếu có nguy cơ lây nhiễm HIV, nên dùng thuốc PrEP để dự phòng hàng ngày theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Chủ động đi kiểm tra sức khജỏe định kỳ 6 tháng một lần để được tầm soát, phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời.
Lê Phương