Ngày 20/12, đại diện Trung tâm kiểm soát bệnh tật Nghệ An, cho biết từ năm 2020 tới nay, tỉnh đã chi 60 tỷ đồng mua sinh phẩm, vật tư y tế của ít nhất 4 đơn vị cung ứng. Trong số này, địa phương có 4 gói thầu với Công ty Việt Á tổng trị giá 28 tỷ đồng với 2 gói chỉ định thầu, hಞơn 18 tỷ đồng.
Theo ông Nguyễn Văn Định, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) Nghệ An, "giá sinh phẩm biến động theo diễn biến dịch, đơn vị luôn chọn mức giá thấp nhất trên thị trường tại thời điểm mua. Có thời điểm giá đấ💃u thầu là 509.250 đồng/kit, đến lúc mua hạ xuống 470.000 đồng, có 💯thời điểm giá chỉ 367.500 đồng. Đây là các bộ kit do Việt Á phối hợp với một đơn vị khác sản xuất".
"Việc mua sắm liên quan Công ty Việt Á đều được thực hiện đúng quy định, không có tiêu cực", ông Định nói. Ông cho hay, CDC lập dự kiến các mặt hàng cần mua trình UBND tỉnh phê duyệt. Từ đó, các cơ quan xây dựng gói𝓀 thầu, lấy báo giá, thẩm đ🐻ịnh giá qua một đơn vị độc lập. CDC tham mưu để Sở Tài chính lập hội đồng thẩm định giá theo quy định.
"Tôi chưa bao giờ liên lạc với ông Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công 💟ty Việt Á, để bàn việc hưởng lợi trong mua sắm; cũng chưa nhận được yêu cầu phối hợp từ cơ quan chức năng l💦iên quan tới vụ án mà ông Việt bị khởi tố", ông Định nói thêm.
Về việc chỉ định thầu, ông Trần Minh Tuệ, Phó giám đốc Sở Y tế Nghệ An, giải thích có thời điểm diễn biến dịch phức tạp, cần sinh phẩm trong bối cảnh cấp bách nên phải chỉ định thầu. "Đây là hình thức mua sắm theo quy định pháp luật, có khi mang lại hiệu quả cao hơn hình thức khác, rất khó để so sánh", ông Tuệ🐠 nói.
Bộ kit xét nghiệm Covid-19 của công ty Việt Á. Ảnh: BN
Tương tự CDC Nghệ An, tháng 8/2021, Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp chỉ định thầu rút gọn cho Công ty Việt Á trúng thầu gói kit test PCR trị giá 94 tỷ đồng, cung cấp 200.000 bộ có tên LightPower, giá꧒ 470.000 đồng/kit, thời gian thực hiện trong 4 tháng.
Ông Nguyễn H𓆉oàng Việt, quyền Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp, cho biết gói thầu này bệnh viện không sử d🌺ụng mà "mua giùm" cho CDC. "Đây là giai đoạn chống dịch dầu sôi lửa bỏng, trong khi năng lực đấu thầu của CDC có hạn nên UBND tỉnh giao bệnh viện thực hiện cho nhanh", ông Việt giải thích.
Theo ông, giá trúng thầu căn cứ trên trang web của Bộ Y tế về các gói💜 thầu cùng sản phẩm, cung cấp cho các địa phương khác. Quy trình chỉ định thầu phải trải qua các bước: UBND tỉnh cho chủ trương; Sở Tài chính duyệt giá; Bệnh viện trình kế hoạch chi tiết để UBND tỉnh thông qua, mở thầu và cuối cùng là chỉ định thầu cho đơn vị có giá phù hợp với giá phê duyệt.
"Lúc đó kit test rất khó mua. Có tiền có khi còn mua không được nên không thể thương lượng", ông Việt nói thêm. Tỉnh phải mượn kit các nơi để sử 🅰dụng khẩn cấp. Sau khi mua được kit, Việt Á giao hàng cầm chừng, CDC Đồng Tháp phải đến trụ sở Công ty lấy hàng mỗi ngày nhưng cũng "chỉ đủ dùng trong ngày".
Ông Đoàn Tấn Bửu, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, cho biết hiệ🌱n có 2 đoàn kiểm tra của Sở Y tế và Sở Tài chính làm việc với một số đơn vị, bệnh viện về việc mua sắm này, trong tuần này sẽ có kết quả đánh giá.
Giám đốc Sở Y tế Long An Huỳnh Minh Phúc thông tin có 4 đơn ꧅vị đã mua kit test Covid💙-19 của Công ty Việt Á, gồm: Trung tâm kiểm soát bệnh tật Long An, Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện Đa khoa khu vực Hậu Nghĩa và Bệnh viện Đa khoa khu vực Cần Giuộc. Việc mua bộ kit theo hình thức chỉ định thầu.
"Thời điểm đó giá mỗi bộ kit là 470.000 đồng, căn cứ vào giá của hệ thống đầu thầu trên trang we♏b của Bộ Y tế", ông Phúc nói. Về sau, khi có các doanh nghiệp sản xuất khác, các đơn vị mua với giá thấp hơn, mỗi bộ khoảng 300.000 đồng. Hiện Sở Y tế vẫn chưa thốnꦍg kê tổng số kit mà các đơn vị đã mua.
Theo Sở Y tế tỉnh Đồng Nai, trong năm 🐟2020, địa phương có 3 đơn vị mua kit test của Công ty Việ๊t Á là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật mua 2.475 kit, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất Đồng Nai mua 3.200 kit test, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai mua 200 kit test. Giá mua của 3 đơn vị này đều 509.250 đồng mỗi kit test, tổng số tiền 2,9 tỷ đồng.
Năm 2021 (từ 26/7 đến 31/8), khi dịch bùng phát, thiếu trang thiết bị xét nghiệm, Đồng Nai đã hợp đồng Công ty Việt Á xét nghiệm khẳng định RT-PCR cho hơn 50.000 ống mẫu 🎶xét nghiệm theo đơn giá của Bộ Y tế với hơn 31,2 tỷ🅠 đồng.
Đà Nẵng cũng là địa phương có nhiều gói mua sắm với Công ty Việt Á. Riêng giai đoạn tháng 5 đến tháng 10, CDC Đà Nẵng đã xét nghiệm hơn 5,3 triệu lượt người bằng phương pháp PCR﷽, số lượng test gần 31⛄0.000. Trong đó tháng 5, CDC đề xuất mua 70.000 test của Việt Á, đơn giá dự toán 509.250 đồng/kit.
"Chúng tôi mua với hình thức đầu thầu qua mạng", Giám đốc CDC Tôn Thất Thạnh nói, "các đợt trước mua với gꦆiá 509.250 đồng, từ tháng 8 trở đi, mua với giá thấp hơn là 367.500 đồng căn cứ vào cập nhật giá của Bộ Y tế". Các bộ kit do Việt Á sản xuất.
Theo ông Thạnh, khi đấu thầu trên mạng, đơn vị kiểm tra giá mặt hàng trên hệ thống đấu thầu quốc gia, xem đơn vị trúng thầu gần nhất để tham khảo và làm đề xuất. Công ty Việt Á là đơn vị trúng thầu về sinh phẩm y tế xuất hiện nhiều trên cổng dữ liệu này, Đà Nẵng căn cứ giá của công ty đưa ra để mời thầu, không đưa giá cao hơn. Đến nay c🎀ơ quan chức năng không làm việc với Đà Nẵng liên quan đến các gói thầu trên.
Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm PCR cho người dân thành phố Đà Nẵng trong đợt dịch tháng 6/2021. Ảnh: Nguyễn Đông
Cũng mua và sử dụng kit xét nghiệm của Việt Á, các tỉnh Bắc Giang, Cao Bằng, Hà Tĩnh, Thừa Thiên Huế.🔜.. cho biết "đang rà soát" nên chưa thể cung cấp mức giꦅá và số lượng cụ thể.
Hà Tĩnh nhiều lần mua kit xét nghiệm Việt Á với các ﷽mức giá khác nhau. Gần nhất ngày 22/10, UBND tỉnh phê duyệt cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh mua 10.000 bộ kit test, giá dự kiến 470.000 đồng/kit. Công🎃 ty Việt Á sau đó trúng thầu với giá 365.000 đồng. Hiện lô hàng này chưa giao về Hà Tĩnh do còn vướng một số thủ tục.
Đại diện CDC TP HCM, Quảng Nam, Hải Phòng thì cho hay không mua kit xét nghiệm của Việt Á mà mua từ đơn vị khác "giá rẻ hơn", hoặc mu𓄧a của nước ngoài. Đơn cử, Quảng Nam mua với giá từ 150.000 đồng đến 225.000 đồng/kit.
"Cô🐻ng ty Việt Á có chào bán kit xét nghiệm nhưng giá quá cao nên HCDC từ chối", giám đốc CDC TP HCM Nguyễn Hồng Tâm nói.
Tại Hà Nội, đại diện ngành Y tế cho hay, năm꧅ 2021, CDC không mua kit test của Việt ෴Á. Trong năm 2020, Hà Nội "được tài trợ một số bộ xét nghiệm do Công ty này sản xuất, thông qua Mặt trận tổ quốc".
Trước đó, ngày 18/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03, Bộ Công an) khởi tố ông Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần công nghệ Việt Á cùng một số thuộc cấp để làm rõ nghi vấn phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Cùng tội danh, C03 khởi tố ông Phạm Duy Tuyến (Giám đốc Trung tâm Kiểm so🎃át bệnh tật Hải Dương - CDC tỉnh Hải Dương) và Nguyễn Mạnh Cường (nguyên kế toán trưởng CDC Hải Dương).
Điều tra ban đầu xác địꦺnh, tháng 4/2020, Công ty Cổ phần công nghệ Việt Á được Bộ Y tế cấ🎃p phép đăng ký lưu hành sản phẩm kit xét nghiệm Covid-19. Doanh nghiệp đã cung ứng kit cho 62 tỉnh, thành phố, doanh thu gần 4.000 tỷ đồng.
Nhằm thu lợi nhuận bất chính và chi tiền ngoài hợp đồng,𓂃 Việt cùng các nhân viên Việt Á nâng khống giá thiết bị, chi phí nguyên vật liệu đầu vào, xác định giá bán là 470.000 đồng/kit.
Nơi sản xuất kit xét nghiệm Covid-19 của Việt Á. Video: Nguyễn Điệp - Quốc An
Nhóm phóng viên