Ocean Vương: Nhà văn nên biết dừng viết đúng lúc

Ocean Vương trò chuyện với The Guardian nhân dịp tập thơ thứ hai Time Is a Mother - ra mắt tháng 4/2022 - vừa tái bản phiên bản bìa mềm. Khi nhắc đến "đứa con tinh thầꦗn", nhà thơ cho biết anh không quan trọng thành tích mà luôn tìm kiếm sự thỏa mãn tiềm năng nghệ thuật bên tron🀅g.

Ocean Vương cho rằng một nhà văn không nên tiếp꧋ tục viết chỉ vì họ còn sống. Anh không nhìn nhận sự nghiệp của bản thân qua số lượng tác phẩm, mà là cách con chữ đưa anh tới nơi phù hợp để dừng lại một cách ý nghĩa, và khiến anh hài lòng với những gì🧔 đã làm. Anh nói tiếp: "Tôi quan tâm đến việc dừng lại đúng lúc hơn là cứ viết không hồi kết".

Với những cuốn sách đã ra mắt, anh cảm thấy mình như ly nước chưa đầy. Theo Ocean Vương, có thể vì anh không đủ can đảm để thể hiện tất cả kỹ thuật viết trên trang giấy hoặc vì tác phẩm chưa thật sự được "mài giũa". Anh từng nói với EW rằng mỗi khi hoàn thành một quyển sách, trong anh dấy lên nỗi tiếc nuối. Ocean ước rằng tác phẩm có thể hơn thế nജữa, tạo ra vô số thay đổi cho tâm trí.

 

 

Ocean Vương đọc thơ 'Time is the Mother'

Nhờ Time Is a Mother, ly nước cuối cùng cũng đầy, thậm chí tràn ra ngoài. Điều này khiến nhà thơ vừa nhẹ nhõm nhưng cũng có chút thương tiếc. Ocean cũng cho biết trên EW rằng, trong lần ra sách mới này, anh "cảm thấy hạnh phúc, mãn nguyện một cách phi lý, hoàn toàn trống rỗng và🔴 lại tràn đầy cùng một lúc". Đây 🅷cũng chính là quyển thơ mà anh tự hào nhất cho đến hiện tại.

Nhắc đến tác phẩm, The Guardian cho rằ🔯ng "đằng sau những tình tiết khủng khiếp là sự tò mò ngây thơ, khát khao tìm kiếm chân lý và cái đẹp". Trong suốt tập thơ, tác giả có cuộc đối thoại dịu dàng với người mẹ đã ꦜkhuất về hành trình di cư từ Việt Nam sang Mỹ của bà.

Anh dùng ngòi bút khám phá tâm trạng mất mát, ký ức tuổi thơ, cơn nghiện ngập và cuối cùng là tình yêu. Đặc biệt, Ocean Vương suy ngẫm về cái chết v♍à cách người trẻ chịu gánh nặng tổn thương giữa các thế hệ. Những dòng thơ của anh bộc lộ sự khát khao tìm kiếm cội nguồn, trong lúc đối mặt sự mất mát của một người quan trọng trong cuộc đời.

Theo Ocean Vương, mỗi bài thơ của anh vận hành theo nguyên tắc vật lý riêng. Mỗi bài có cú pháp, ngữ pháp, nhịp độ, cách viết, độ dài của dòng, thời 🧸gian đọc khác nhau. Mỗi bài thơ cũng có kết cấu khác biệt, tựa một ma trận và Ocean phải hết sức hoàn thành chặng đường đó. Cây bút Kadish Morris cho rằng thơ của Ocean Vương là một tòa kiến trúc của ngôn ngữ.

Để đọc thơ anh, người đọc phải sử dụng một hơi và để câu chữ dẫn dắt họ vào những câu chuyện riêng tư, xúc động. Tác giả dẫn độc giả về các năm tháng biến động bằng những hình ảnh của quá khứ: đạn bay, xác chết, "bánh mì thần kỳ" chấm sữa đặc, mùi cá lên men trong bài thơ Dear Rose. Đoạn cuối bài thơ là niềm thương nhớ mà tác giả chất chứa bao l🎉âu nay để có thể thốt lên một hơi dài:

"my life to give you the best
of me the rest in the blankest
margins & these words these
insects anchovies bullets salvaged
& exiled by art mom my art these corpses
I lay side by side on the page to tell you
our present tense was not too late"

(con dành cho mẹ điều tốt nhất
của con phần còn lại nằm phần trống nhất
của lề giấy & những từ này những
côn trùng cá cơm viên đạn được trục vớt
& bị đày ải bởi nghệ thuật mẹ thơ của con những xác chết
con nằm bên trang giấy để kể với mẹ
thì hiện tại của chúng ta vẫn chưa quá muộn)

Ở nhiều bài thơ khác, tác giả tận ಌdụng không gian, cách chơi chữ, ngắt dòng để xây nê🔯n tính tự sự. Tuy nhiên, cách sắp xếp dòng ngắn và không chấm câu có thể khiến người đọc cảm thấy nặng nề và trang viết bị bầu không khí ảm đạm bao trùm.

Song song, anh cố gắng đặt chất dí🍎 dỏm vào thơ. Những cái tên như Bernadette Mayer, Denis Johnson, CD Wrigh🍌t, Morgan Parker, Joe Brainard và Kim Hyesoon ảnh hưởng đến chất dí dỏm mà anh hướng đến.

Cả trong tiểu thuyết và thơ♒ ca, Ocean Vương nói mình "luôn tin một lý tưởng viết giàu trí tưởng tượng kiểu Wallace Stevens - nghĩa là theo đuổi quan niệm tác phẩm hư cấu bậc nhất". Anh xem bài thơ là phương tiện để chuyển những hồi ký thành một tạo tác vượt bậc, với trí tưởng tượng là năng lượng, giúp quá trình này diễn ra.

Đây cũng là cách Ocean kể chuyện trong Time Is a Mother. Tác giả lý giải cảnh đụng xe trong bài thơ American Legend mang tính biểu tượng của sự tự chủ và các khả năng. Tác giả nói: "Điều gì sẽ xảy ra với con người, với câu chuyện, khi lời hứa tuyến tính bị bỏ qua, khi họ đâm sầm xe với h🎀y vọng tìm thấy một con đường khác?"

"Maybe,
like you, I was one of those people
whose loves the world most
when I’m rock-bottom in my fast car
going nowhere"

(Có lẽ,
giống như bạn, tôi là một trong những người
yêu thế giới nhất
khi tôi kiệt quệ trong chiếc xe vút bay của mình
không đi đâu cả)

Với Ocean Vương, viết lách không giúp anh giải quyết những cảm xúc hỗn độn bên trong, nhất là khi trải qua bất ổn vì mất đi người thân yêu. "Tôi có thể vẫn còn quá trẻ trong nỗi đau của mình để biết n♉ó kết thúc ở đâu"🅘, anh nói.

Tuy nhiên, nhà thơ chạm được sự hài lòng trong việc dựng n🏅ên một tòa thành ngôn ngữ. Trong đó, người đọc có thể tự nguôi ngoai nỗi mất mát và thậm chí xả hết ♋nỗi lòng trong chính lâu đài đấy.

Ocean đồng cảm với suy nghĩ của Toni M🌠orrison rằng "Tôi không phải là tác phẩm của mình". Tác phẩm kh♒ông chỉ là kinh nghiệm của người viết, mà còn là những băn khoăn xuất hiện trong độc giả sau khi họ kinh qua những giai đoạn cuộc đời. Thơ của Ocean không phải là tự truyện tuyến tính - đơn thuần kể lại những việc đã qua, mà là hồi ký qua góc nhìn cá nhân, lăng kính của mộng tưởng và phát triển độc lập ở suy nghĩ của từng người đọc.

Ocean Vương, tên thật là Vương Quốc Vinh, là một nhà thơ, tiểu thuyết gia sinh ra ở TP HCM, lớn lên ở Hartford, Connecticut. Năm 2016, tập thơ đầu tay Night Sky With Exit Wound đoạt giải T.S Eliot. Cuốn tiểu thuyết đầu tay của anh, On Earth We're Briefly Gorgeous, xuất bản năm 2019 và sắp 🥂được A24 chuyển 𝓰thể lên màn ảnh.

Tác giả sống tại Northampton, Massachus💟etts, một thành phố hài hòa giữa chất nông thôn và thành thị. Anh có thể nhảy lên xe đạp, chạy đến khắp ngõ ngách của thành phố và thấy mình ở giữa cánh đồng ngô. Ở đây, anh tận hưởng cuộc sống, sáng tác được liền hai cuốn sách mới nhất.

Bên cạnh việc viết, anh là fan của võ tự do và còn thi đấu vật nghiệp dư. Anh so sánh những đội đấu vật địa ph༒ương giống những nhóm đọc thơ. Tác giả ngưỡng mộ họ - những người theo Ocean Vương là yêu thích nghệ thuật, cùng tụ họp vì rất ít tiền, với mong muốn thực hành một phương thức kể chuyện cuộc sống♉.

Quỳnh Quyên