Một điểm dễ nhận thấy trong quá trình phát triể𒈔n các KCN-KCX ở vùng này là sự phát triển khá "ồ ạt", mà chưa tính hết đến khả năng lấp đầy diện tích có kế hoạch cho thuê, không theo quy hoạch tổng thể, đã làm giảm hiệu quả đầu tư. Số liệu khảo sát cho thấy, mãi đến tháng 11 năm 1999, mới có 6 KCN-KCX trong tổng số trên 30 KCN-KCX đã xây dựng có diện tích đất cho thuê đạt trên 60%. Có tới 16 KCN có diện tích cho thuê đạt dưới 30%.
Trong khi đó, theo quy hoạch phát triển công nghiệp và kết cấu hạ tầng và quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, dự kiến giai đoạn 1996-2000 chỉ xây dựng 20-30 KCN với tổng diện tích c꧙hiếm đất khoảng 2.500-3.900 ha, trong đó diện tích xây dựng công nghiệp chỉ vào🍰 khoảng 1.700 ha.
Đáng lưu ý là sự "lấp đầy" chậm trễ này đã ảnh hưởng không ít đến việc cân đối nguồn vốn đầu tư xây dựng hạ tầng, bởi số vốn này chủ yếu được huy động từ nguồn tín dụng ưu đãi và từ tiền thuế đất ứng trước của các nhà đầu tư cùng một phần vốn tự có "rất khiêm tốn" của doanh nghiệp. Tổng vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầnꦑg các KCN-KCX đến cuối năm 1999 đã vào khoảng 1 tỷ USD.
Các chuyên gia trong ngành còn nhận định rằng, sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa các địa phương trong vù♓ng trong 🌌quá trình phát triển các KCN-KCX là một trong những nguyên nhân tạo ra tình trạng trên và góp phần hạn chế khả năng tận dụng những lợi thế so sánh ở mỗi vùng, chẳng hạn ở TP HCM chưa thực sự tập trung cho phát triển các sản phẩm công nghệ cao, ít gây ô nhiểm.
Sự phát triển ồ ạt nói trên cũng tạo ra những mất cân đối trong vấn đề nhà ở, điện, nước, hạ tầng ngoài hàng rào KCN-KCX vꦚà khả năng cung ứng lao động. Mặc dù các KCN-KCX ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đã thu hút trên 11 vạn lao động, song việc thiếu lao động kỹ thuật, có tay nghề vẫn rất gay gắt. Điều đáng nói là các địa phương trong vùng chưa có chiến lược và kế hoạch đào tạo lao động dài hạn và từng giai đoạn phù hợp với sự phát triển, mà mới áp dụng giải pháp tình thế "tuyển dụng lao động từ bên ngoài", càng tạo thêm sức ép về dân số và các vấn đề liên quan cho địa phương. Sự mất cân đối này cũng tạo ra tình trạng ô nhiễm môi trường ở một số vùng.
(Theo TBKTVN, 8/4)