Ngày 20/4, nhiều phụ huynh bày tỏ lo lắng trên mạng xã hội khi phát hiện sách Khoa học vui - Nhà hoá học tí hon hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm dễ dẫn đến nguy cơ cháy nổ. Sách của Nhà xuất bản Mỹ thuật, do công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Tân Việt giữ bản quyền xuất bản và phát hà🍒nh.
Hai trang sách thí nghiệm vui số 5 "Phóng tên lửa" và số 7 "Núi lửa phun trào" đều hướng dẫn dùng chất Natri (ký hiệu hóa học Naꦕ) để tạo phản ứng.
Trong bài về núi lửa, sách hướng dẫn sau khi dùng đất nặn tạo hình ngọn núi lửa, đổ vào miệng núi lửa hai thìa Natri. Tiếp đó, các em sẽ làm dung nham bằng cách hoà vào trong cốc một chút giấm, một chút bột màu đỏ và vài giọt chất tẩy. Cuối cùng, các em sẽ đổ từ từ dung dịch vào miệng núi lửa, dung dịch sẽ sôi lên và quá trình phun trào d🧔ung nham của núi lửa diễn ra.
"Theo tôi hiểu ph🐼ải dùng chất Natri hiđrocarbonat mới đúng vì chất này gặp nước chỉ sủi bọt nhẹ, còn cho đến vài thìa Natri vào nước sẽ gây ra vụ cháy nổ. Không hiểu sao sách dạy trẻ làm một thí nghiệm nguy hiểm như vậy", một phụ huynh chia sẻ.
Thạc sĩ hóa học Phùng Quán (trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia TP HCM) cho bꦏiết, Natri và Natri hidrocarꦰbonat (NaHCO3) là khác nhau.
Natri hidrocarbonat khi đổ vào nước chỉ sủi bọt nhẹ và tạo hình ảnh tương tự như hiện tượﷺng núi lửa phun trào nham thạch. Đây là cꦬhất phổ biến trong lĩnh vực hóa, sử dụng rộng rãi trong thực phẩm nên có nhiều tên gọi như natri bicarb, bicarb soda hoặc chỉ đơn giản là bicarb.
Trong khi đó, Natri khi gặp nước sẽ phản ứng 🐈mạnh dễ dẫn đến cháy nổ nên người ta thường bảo quản chất rất cẩn thận. "Trong những thí nghiệm này, sách hướng dẫn dùng đến hai thìa Natri là một lượng không nhỏ, c✨ó thể gây cháy nổ phá huỷ cả căn nhà", ông Quán cho biết.
Sau khi xem xong những trang trên, ông Nguyễn Đình Độ (Hiệu phó trường THPT Thành Nhân, TP HCM) tỏ ra l﷽o lắnওg vì những hướng dẫn này sẽ gây ra hậu quả rất lớn cho học sinh như phỏng, thương tích.
Ông cho biết, phòng thí nghiệm hóa ở các trường thường cho học sinh làm thí nghiệm bỏ Natri vào nước để chứng minh tínhꦡ chất phản ứng mãnh liệt với nước của chất này. "Tuy nhiên, giáo 🐲viên luôn dặn kỹ học trò là cẩn thận với thí nghiệm, lượng Natri cho vào nước chỉ bằng hạt gạo", ông Độ nhấn mạnh.
Chiều cùng ngày, đại diện công ty Tân Việt khẳng định phản ánh của phụ huynh về hai thí nghiệm trong sách trên là đúng. Đây là lỗi trong dịch thuật khi nhầm lẫn giữa Natri và Natri hidrocarbonat. Đơn vị này đã ra quyết định thu hồi ấn phẩm trên.
Lê Nam