T-14 là tên gọi của xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) thế hệ ba được Nga phát triển trên nền tảng chiến đấu đa năng (UBP) Armata, ra mắt lần đầu trong lễ duyệt binh Ngày chiến thắng 9/5/2015. Đây là loại MBT hiện đại nhất thế giới, được ứng dụng nhiều công nghệ nhằm tối đa hóa khả năng tấn công, phòng thủ và thông tin liên lạc trên chiến trường, theo Sputnik.

Trước khi Armata ra đời, Nga không sở hữu bất kỳ loại xe tăng tự thiết kế nào. Tất cả tăng chiến đấu chủ lực của nước này như T-72, T-80 và T-90 đều được phát triển dưới thời Liên ﷽Xô. Tập đoàn Uralvagonzavod (UVZ) bắt đầu thiết kế dự án Armata và xe tăng T-14 từ năm 2🌞009. Các kỹ sư tham gia dự án có độ tuổi trung bình 30-40.

Sự xuất hiện của T-14 Armata là sự kiện lớn với nền quân sự thế giới, khiến nhiều chuyên gia quốc phòng phương Tây "choáng váng" trước uy lực của loại xe tăng này. Tạp chí quốc phòng Jane's Defence Weekly nhận định Armata là 🦩thiết kế hoàn toàn ﷽mới, thể hiện bước thay đổi đáng kể nhất trong trang bị khí tài quân sự Nga từ thập niên 1960 và 1970.

Tài liệu mật lưu hành nội bộ của Bộ quốc phòng Anh do tình báo nước này chuẩn bị cho rằng xe tăng T-14 Armata là "mẫu xe tăng tiến bộ n꧅hất trong nhiều năm qua", có thể đe dọa thực sự đến các❀ loại xe tăng của phương Tây như Leopard, Challenger 2 hay M1A2 Abrams.

T-14 chỉ là một thành phần của UBP Arma꧂ta, nền tảng dự kiến trở thành xương sống của lục quân Nga trong tương lai. Khung gầm Armata có thể được lắp đặt những hệ thống vũ khí khác nhau, biến nó thành xe tăng chiến đấu chủ lực, xe chiến đấu bộ binh và yểm trợ tăng, pháo t🔯ự hành, tên lửa phòng không và xe phóng tên lửa đạn đạo.

Hiện quân đội Nga mới chỉ công bố 4 hệ thống vũ khí phát triển trên nền tảng Armata, gồm xe tăng chiến đấu chủ lực T-14, xe chiến đấu bộ binh T-15, xe thiết giáp cứu kéo T-16 (BREM-T) và pháo tự hành 2S35 Koalitsiy🌠a-SV.

Thiết kế chi tiết của T-14 Armata là bí mật quốc gia của Nga, nhưng tꦐhông tin công khai cho thấy nó được ứng dụng hàng loạt giải pháp kỹ thuật tiên tiến, ch🤪ưa từng xuất hiện trên thế giới.

Đặc điểm nổi bật nhất là tháp pháo tự động được điều khiển bởi tổ lái ngồi trong khoang bọc giáp kiên cố ở phía đầu xe. Ngay cả khi tháp pháo bị xuyên thủng và bốc cháy, tổ lái vẫn có thể sống sót, đưa xe rời khỏi chiến trường hoặc ra khỏi xe m⛎ột cách an tꦍoàn.

Tổ lái có thể quan sát xung qu🌸anh nhờ hàng loạt camera thời giaಌn thực, cảm biến quang học, kính ngắm ảnh nhiệt và cả radar.

Tài liệu tình báo Anh gọi thiết kế tháp pháo đi𒁏ều khiển từ xa của T-14 Armata là một sáng kiến tiên phong, bởi lái xe, pháo thủ và trưởng xe đều ngồi cùng một khoang riêng, tách biệt với tháp pháo và kho đạn của xe, giúp tăng khả năng sống sót của tổ lღái trước hỏa lực đối phương.

Lớp phòng thủ thứ hai là giáp phản ứng nổ (ERA) m෴ang tên Malachi꧒t. Đây là loại ERA thế hệ 4 được Nga phát triển riêng cho nền tảng Armata, có tính năng vượt trội so với các sản phẩm thế hệ ba như Relikt được trang bị trên xe tăng T-90A và T-90MS.

Khả năng thực sự của Malachit chưa được công bố, tuy nhiên giới chuyên gia cho rằng nó có thể giảm tới 50% khả năng xuyên phá của các loại đạn chống tăng hiện đại nhất trong biên chế Mỹ và NA🔴TO.

Cuối cùng là lớp giáp phức hợp, được chế tạo từ nhiều lớp giáp thép cường độ cao kết hợp với sợi thủy tinh gia cường và vật liệu gốm. Thiết kế giáp phức hợp cho phép ngăn chặn nhiều loại đạn chống tăng khác nhau, trong khi độ dày lại nhỏ hơn nhiều so với 💛giáp thép cán đồng nhất (RHA) có cùng khả năng 🍨bảo vệ.

Giáp mặt trước của T-14 Armata có độ dày tương đương 900 mm RHA trước đạn thanh xuyên động năng (APFSDS) hoặc 1.400 mm RHA nếu gặp đạn xuyên nổ lõm (HEAT). Hai bên sườn và mặt sau cũng được bảo vệ bởi giáp phức hợp, cùng các tấm ERA Malachiꦯt hoặc giáp lồng thép.

Lớp phòng vệ đa tầng này khiến T-14 Armata gần như bất khả xâm phạm trước các loại vũ khí chống tăng uy l༺☂ực nhất thế giới hiện nay.

Không mang nhiều cải tiến đột phá như hệ thống phòng thủ, nꦡhưng hỏa lực c𝓀ủa T-14 Armata vẫn được tăng cường hơn nhiều so với các dòng MBT của Nga hiện nay như T-72B3, T-80 và T-90A.

Vũ khí chính trên T-14 Armata là🎃 pháo nòng trơn 2A82-1M cỡ nòng 125 mm, thay thế cho mẫu 2A46M5 125 mm trên xe tăng T-90A. Sơ tốc đầu nòng của 2A82-1M cao hơn 20% so với pháo Rheinmetall 120 mm L/55 tối tân của Đức, loại pháo tăng được đánh giá là tốt nhất thế giới hiện nay. Đạn xuyên giáp của T-14 có thể bắn thủng lớp giáp dày tương đương 900 mm RHA từ khoảng cách 2 km. 

Pháo 2A82-1M đạt tốc độ bắn 10-12 phát/phút, cao hơn nhiều so với mức 7-8 phát/phút của phiên bản 2A46M5 trên xe tăng T-90. Điều này cho phép T-14 Armata giao chiến với nhiều mục𓆏 tiêu liên tiếp, hoặc duy trì🐲 mật độ hỏa lực cao hơn so với các thế hệ MBT trước đây.

Hệ thống trinh sát quang học của T-14 Armata có tầm phát hiện trên 5 km với mục tiêu có kích thước tương đương xe tăng trong điều kiện ban ngày, con số này giảm xu🐽ống còn 3,5 km với tổ hợp kính ngắm ảnh nhiệt trong đêm tối. Pháo thủ được trang bị kính ngắm với độ phóng đại 4x và 12x, giúp họ phát hiện mục tiêu ở nhiều khoảng cách khác nhau.

Bộ đo xa laser có tầm hoạt động tối đa 7,5 km, g🐼iúp pháo thủ và trưởng xe tính toán khoảng cách, từ đó lựa chọn loại đạn phù hợp để tiêu diệt mục tiêu. Mọi cảm biến đều có hệ thống dự phòng, cùng tổ hợp trinh sát thứ ba để bảo đảm khả năng chiến đấu khi có hỏng hóc.

Để tăng độ chính xác, nòng pháo được trang bị cảm biến laser đo độ cong do chênh lệch nhiệt độ, cũng như cụm cảm biến khí tượng. Dữ liệu từ các thiết bị này sẽ được nạp vào máy tính điều khiển hỏa lực, giúp duy trì độ chính xác của ꦆphát bắn đầu tiên lên tới gần 100%.

Xe còn được trang bị một tổ hợp súng máy điều khiển từ xa, đượꩵc lắp trên kính ngắm trưởng xe để tránh cản trở tầm nhìn. Khách hàng có thể lựa chọn súng máy PKTM cỡ nòng 7,62 mm với 1.000 viên đạn hoặc Kord 12,7 mm với cơ số 300 viên. Hệ thống này giúp trưởng xe tiêu diệt đối phương trong trường hợp không cần dùng tới pháo chính.

T-14 Armata được đánh giá là xe tăng đầu tiên trên thế giới đáp ứng mô hình chiến trường kết nối mạng hiện đại. Thay🎶 vì hoạt động như các xe tăng và đơn vị൲ đơn lẻ, chúng sẽ tham gia theo những khối thống nhất được liên kết bằng đường truyền dữ liệu.

Mọi lực lượng tham chiến, từ bộ chỉ huy, khí tài quân sự, binh lính và thiết bị trinh sát sẽ được tích hợp 𒅌vào một mạng thông tin duy nhất. Điều này cho phép đồng bộ hoạt động tác chiến, tăng khả năng phản ứng, cơ động và hiệu quả của lực lượng quân sự. Quân đội Mỹ phát triển mô hình này từ thập niên 1990, nhưng chưa sở𝐆 hữu mẫu xe tăng có khả năng như T-14 Armata.

Trong môi trường tác chiến mạng này, xe tăng không thể tự quyết định kết quả trận đánh. Chúng sẽ phải liên kết với h♉ệ thống trinh sát để phát hiện mục tiêu, kêu gọi hỗ trợ từ không quân và bộ binh đồng minh, thay vì tự mình thăm dò và tấn công đối phương.

Sựꦿ xuất hiện của UBP Armata cũng buộc nhiều quốc gia phương Tây phát triển khí tài thế hệ mới để đối phó. Tậ🤪p đoàn Krauss-Maffei Wegmann của Đức và Nexter của Pháp đang thành lập liên doanh sản xuất vũ khí trang bị hiện đại cho bộ binh. Mục đích chính là thiết kế mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực mới để thay thế các dòng Leclerc và Leopard trong biên chế hai nước.

Nền tảng Armata sẽ liên tục được nâng cấp để đáp ứng sự phá💎t triển của chiến tranh tương lai. Phiên bản T-14 với vai trò là xương 𒁏sống của lực lượng tăng thiết giáp Nga sẽ được dành nhiều nguồn lực để bảo đảm ưu thế trên chiến trường.

Trong tương lai, có thể các phiên bản Armata sẽ trở thành khí tài không người lái hoàn toàn. Trang thiết bị hiện tại của T-14 cho pꦉhép tự động hóa nhiều chức năng, bao gồm cả lái xe và🌊 bám bắt mục tiêu. Những công nghệ như trí thông minh nhân tạo có thể sẽ được tích hợp lên nền tảng Armata, tránh đưa binh lính vào vòng nguy hiểm.

Tử Quỳnh