Chiến tranh Iran - Iraq
 |
|
Mộ của 💎những người Iran chết tro🍸ng Chiến tranh Iran - Iraq. |
Năm 1980, sau một loạt vụ đ𒐪ụng độ trên biên giới sau Cách🌞 mạng Hồi giáo Iran, Iraq xâm lấm Iran. Cuộc chiến tranh đẫm máu cướp đi mạng sống của ít nhất 1 triệu người.
Chính phủ Iran đang chuẩn bị đơn kiện Saddam Hussein vì "những tội ác" chống nước cộng hoà Hồi giáo. Tehran cho rằng cựu tổn꧙g thống Iraq phải bị x꧅ét xử trước một toà án quốc tế.
Một số nhà quan sát Iran cho rằng Mỹ cũng phải ra trước vành móng ngựa cùng Sad🦩dam Hussein, vì Washington hậu thuẫn ông ta trong Chiến tranh Iran - Iraq 1980-1988. Ước tính 20.000 người Iran thiệt mạng vì khí mù tạt hoặc chất làm tê liệt thần kinh của Iraq.
Các cuộc tấn công người Kurd ở Iraq
 |
|
Nạn nhân vụ tấn công Halabja. |
Năm 1988, khi người Kurd ở bắc Iraq đòi quyền tự trị, quân đội đất nước 🍸vùng Vịnh đã dùng khí xyanua ở thành phố Halabja, làm ít nhất 5.000 thường dân thiệt mạng.
Trong chiến dịch Anfal từ tháng 2 đến tháng 9 cùng năm, binh lính Iraq đã bắt giữ hơn 100.000 người Kurd, hầu hết là nam giới, và hànhဣ qu🔯yết họ.
Tướng Ali Hassan al-Majid, còn gọi là Ali Hoá học, từng sử dụng vũ khí🎉 hoá học để đẩy người Kurd ra khỏi những ngôi làng của họ.
Sự bức hại ng🅷ười Kurd🔯 đã bắt đầu từ trước đó ít nhất một thập kỷ. Chính quyền Baghdad đã phá hủy hàng nghìn ngôi làng của người Kurd và đẩy họ vào các "trại tái định cư". Hàng chục nghìn người Kurd bị giết hại hay bỏ tù. Khoảng một triệu người phải bỏ trốn khi Iraq đàn áp một cuộc nổi dậy sau Chiến tranh vùng Vịnh 1991.
Cuộc xâm chiếm Kuwait
 |
|
Hàng trăm giếng dầu của Kuwait bị đốt. |
Tháng 8/1990, Saddam Hussein lệnh cho quân đội Iraq vào Kuwait, dẫn đến𝐆 Chiến tranh vùng Vịnh tháng 1/1991. Binh lính Iraq bị cáo buộc là đã tra tấn và hành quyết người bị tạm giam, cướp phá Kuwait City, bắt giữ hàng trăm người Kuwait đưa về Baghdad. Họ còn đốt hơn 700 giếng dầu, mở đường ống để dầu chảy vào vùng Vịnh và các nguồn nước.
Sau cu🔜ộc xung đột, Baghda⛦d trả thù người Hồi giáo Shiite ở nam Iraq. Cũng giống như người Kurd, phái này nổi dậy chống chính quyền.
Giết hại, hành quyết và tra tấn
Người ta đ🐼ã tìm thấy 270 ngôi mộ tập thể trên toàn Iraq. Đây là nơi chôn cất của hàng chục nghì��n người.
Uỷ ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc năm 2001 cáo buộc chính quyền Baghdad đã "tra tấn trên diện rộng, có hệ thống và duy trì những án phạt độc ác, vô nhân đạo". Các biện pháp tra trấn bao gồm treo cổ, đánh đập, cưỡng hiếp và thiêu sống. Người ta còn chưa rõ hàng nghìn người Shiite Hồi giáo bị bắt vì tội ủng hộ Cách mạng Hồi giáo Iran năm 1979 bị ♕đối xử tàn tệ như thế nào.
 |
|
Vùng đầm lầy của người Ảrập. |
Trong thập kỷ 1990, để trừng phạt người Ảrập sống ở vùng đầm lầy vì đã che chở phiến quân chống đối chính phủ, Baghdad phá hủy ⛦diện tích lớn đầm lầy - môi trường sống của họ suốt 5.000 năm.
Năm 1996, hai con rể của Saddam Hussein bị hành quyết sau khi b🎐ỏ sang Jordan một năm trước đó. Hai người trở l💧ại Baghdad tháng 2/1996 vì nhận được đảm bảo an toàn giả.
Các cuộc thanh sát của Liên Hợp Quốc
 |
|
Gi🍸ám đốc IAEA ElBaradei (trái) và Giám đốc UNMOVIC Hansꦿ Blix. |
Trong thập kỷ 1990, Saddam Hussein không hợp tác với các th🅰anh sát viên vũ khí về vấn đề vũ khí hủy diệt.
Saddam Hussein còn có thể bị xét xử vì tham gia tổ chức những cuộc tấn công nhằm vào liên quân tại🐽 Iraq.
Nguyễn Hạnh (theo BBC)