Lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu họp báo sau khi trở về từ chuyến đi trái phép đến đảo Ba Bình hôm 28/1. Ảnh: AP
Lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu hôm 28/1 bay trái phép đến đảo Ba Bình, trong quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam. Đài Loan chiếm giữ phi pháp đảo này và thường xuyên điều lực lượng tuần duyên đế🌌n đây.
Ông Mã biện bạch cho chuyến đi đến đảo Ba Bình rằng: "Tôi không hiểu chuyến đi của tôi làm gia tăng căng thẳng như thế nào". Nhưng ngay cả trước khi máy bay của ông hạ cánh, chuy🍎ến đi đã hứng chịu những lời chỉ trích từ các quan chức Mỹ. "Hành động như vậy là hoàn toàn vô ích và không đóng góp 💖vào việc giải quyết hòa bình tranh chấp" ở Biển Đông, Sonia Urbom, phát ngôn viên của cơ quan đại diện Mỹ tại Đài Bắc phát biểu.
Ông Mã hôm 28/1 nhắc lại lời đề nghị ông đưa ra vào năm ngoái là kêu gọi các bên để tranh chấp sang mộ꧂t bên, và thay vì tranh cãi, hãy bàn cách chia sẻ tài nguyên tại Biển Đông, nơi có nguồn thủy hải sản và tài nguyên năng lượng dồi dào, đồng thời là tuyến đường hàng hải quốc tế quan trọng.
Ông Mã bị nhiều người Đài Loan phê bình là yếu về chính sách đối ngoại. Các nhà phân tích chính trị đánh giá chuyến đi hôm 28/1 là một nỗ lực của ông Mã, người sẽ k👍ết thúc nhiệm kỳ vào tháng 5, để củng cố hình ảnh "người hòa giải" mà ông coi là di sản của sự nghiệp. Đài Loan nói rằng muốn biến đảo Ba Bì𒈔nh thành nơi trú bão cho tàu thuyền của mọi quốc gia.
Ngoài đề xuất về Biển Đông 🌜nêu trên, ông Mã và Quốc dân đảng còn thúc đẩy quan hệ thương mại và du lịch gần gũi hơn giữa đảo Đài Loan với Trung Quốc đại lục, nhằm củng cố hình ảnh "người hòa giải".
Ngoài ra, Bonnie Glaser, từ Tru💦ng tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (CSIS) ở Washington nhận xét rằng "ông Mã cũng coi việc thúc đẩy lợi ích hàng hải của Đài Loan là m💫ột phần di sản".
Lãnh đạo mới đắc cử của Đài Loan Thái Anh Văn đã từ chối lời mời tham gia chuyến đi hôm 28/1. Bà Thái nói rằng bà sẽ tìm kiếm cơ hội đối thoại với các bên tranh chấp Biển Đông, nhưng không cho ꦓbiết liệu bà có duy trì đề n✨ghị hòa bình mà ông Mã đưa ra, hay tiếp tục phát triển các cơ sở trái phép trên đảo Ba Bình. Đà🍷i Loan vừa nâng cấp phi pháp cầu cảng trị giá 100 triệu USD và xây hải đăng mới trên đảꦯo Ba Bình.
Dậy sóng
Việt Nam kiên quyết phản đối chuyến đi của ông Mã, nh𝔉ấn mạnh động thái này xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam. Việt Nam yêu c༒ầu phía Đài Loan chấm dứt ngay việc vi phạm chủ quyền và không tái diễn các hành động tương tự.
Philippines cũng bày tỏ quan ngại về động thái này. "Chúng tôi nhắc nhở tất cả bên liên quan phải có trách nhiệm tránh những hành động có thể làm gia tăng căng thẳng" ở Biển Đônඣg, người phát ngôn Bộ Ngoại gia🐬o Philippines Charles Jose nói.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner nói rằng Washington♛ thất vọng bởi chuyến đi của ông Mã. "Thẳng thắn mà nói, chúng tôi xem động thái này là làm gia tăng căng thẳng, hơn là xuống thang", ông phát biểu.
"Chuyến 🐻thăm của ông Mã đến đảo Ba Bình khiến bên tranh chấp khác tức giận và làm gia tăng căng thẳng", ông Glaser, từ CSIS, nhận xét.
Alan Romberg, giám đốc Chương trình Đông Na꧑m Á tại Trung tâm Sti🧸mson ở Washington, cho rằng các nhà🎃 lãnh đạo khác ít khả năng tiến hành động thái tương tự ông Mã.
"Chuyến đi của ông Mã mâu thuẫn với lời kêu gọi để tranh chấp chủ quyền sang một b🐠ên của chính ông", Romberg nói. "Nếu lãnh đạo các chính phủ khác cũng làm theo, căng thẳng khu vực sẽ gia tăng một cách vô ích".
Phương Vũ