Tham nhũng bạc lẻ

Cục trưởng Đặng Việt Hà bị cáo buộc hưởng lợi 9 tỷ đồng, và chịu trách nhiệm chung về số tiền nhận hối lộ hơn 40 tỷ đồng của các💜 thuộc cấp. Người tiền nhiệm, ông Đặng Kỳ Hình, cũng bị truy tố vì đã nhận tiền ăn chia và tiếp tay cho hàng loạt sai phạm của cấp dưới.

Theo cáo trạng của VKSND TP HCM, tiêu cực trong ngàn🦹h đăng kiểm đã bắt đầu từ ít nhất 10 năm trước. Thực tế này đi ngược lại nỗ lực chống tham nhũng của hệ thống chính trị khi 💃đó.

Năm 2014, khi một số trung tâm đăng kiểm có biểu hiện nhũng nhiễu, Th🐈ủ tướng ban hành riêng một ch༒ỉ thị về chống tiêu cực trong ngành. Bộ Giao thông Vận tải, cơ quan quản lý trực tiếp, nghiêm khắc kêu gọi toàn ngành "thanh lọc đội ngũ", không khoan nhượng với hành vi tham nhũng, cán bộ dung túng, bao che.

🧜"Quan điểm Bộ là phải làm thật nghiêm, triệt để, không sợ không còn người làm việc", Bộ trưởng khi đó chỉ đạo trong một hội nghị phòng chống tham nhũng giữa tháng 4/2014.

Loạt hành động đã được Cục Đăng kiểm đưa ra. Các trung tâm phải dành riêng một đường dây nóng cho chủ xe phản ánh bức xúc. Một đề án nâng cao chất lượng đăng kiểm, hạn chế tiêu cực được ban hành. Cục phó Cục Đăng kiểm khi ấy thậm chí còn giả làm tài xế, phát hiện đăng kiểm viên tại Bình Thuận nhận hối l෴ộꩲ. Hàng loạt nhân viên bị đình chỉ, kỷ luật.

Tuy nhiên, sauღ một thập kỷ toàn ngành giương cao ngọn cờ "thanh lọc đội ngũ", ít nhất 800 người từ cấp Cục đến các trung tâm đăng kiểm trên cả nước chuẩn bị hầu tòa vì hành vi nhận hối lộ, chia chác, chung chi suốt nhiều năm.

Hệ thống trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên c🥂ả 𓃲nước được chia thành ba nhóm: trực thuộc Cục Đăng kiểm (khối V); do Sở Giao thông Vận tải địa phương quản lý (khối S); và các cơ sở do doanh nghiệp tư nhân đầu tư (khối D).

Lãnh đạo Cục và hàng trăm đăng kiểm viên đã hình thành đường dây tham nhũng có tổ chức từ trên xuống dưới, len lỏi ở mọi quy trình: đăng kiểm phương tiện - trên cả đường bộ lẫn đường thuỷ; cấp phép cho trung tâm tư nhân; can thiệp phần mềm đăng kiểm… Hệ quả là ít nhất 70.000 xe cơ giới kiểm định sai, khoảng 52.300 giấy chứng nhận kiểm đ𝕴ịnh an toàn kỹ thuật về bảo vệ môi trường bị cấp trái quy định, theo ước tính của Bộ Công an.

Vụ án tại TP HCM điển hình cho những hành vi phạm tội có hệ thống của ngành đăng kiểm. Ít nhất 254 người bị khởi tố - chiếm 1/3 tổng số bị can trên cả nước. 16 trong tổng số 17 trung tâm bị xác định có tiêu cực, gồm: 5/5 khối V; 9/9 khối D; v⭕à 2/3 khối S (trừ trung tâm 50-03S).

Sức ép chung chi

Đường dây tham nhũng ngành đăng kiểm bị phanh phui khi cảnh sát TP HCM mở rộng điều tra manh mối từ hai xe tải cơi nới thành thùng có Giấy chứng nhận kiểm định do trung tâm đăng kiểm tại Long An cấp. Thông số kỹ thuật trên giấy tờ lại sai lệch với cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việ🔥t Nam.

Theo điều tra, tiêu cực xảy ra đầu tiên tại các trung tâm do Cục Đăng kiểm quản lý. Trong gần 10 năm, việc tham nhũng đã được quy trình hoá để "ăn" trên từng đầu xe, chia trên từng đầu người. Lãnh đạo và đăng kiểm viên thống nhất chủ trương nhận hối lộ của tài xế để "cho qua", sau đó gom lại mỗi cuối ngày, chia 🧸theo tỷ 🌟lệ thoả thuận.

Cáo trạng của VKSND TP HCM cáo buộc, vi phạm chính của nhóm này là đưa - nhận - môi giới hối lộ để bỏ qua lỗi không đạt tiêu chuẩn và cấp Giấy chứng nhận cho hai loại phương tiện: xe cơ giới đường bộ (đăng kiểm định kỳ); và xe cơ giới cải tạo. Ngoài ra, nhiều trung tâm xác định có vi phạm trong: Tham ô tài sản, Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ; Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức…

Mốc thời gian nhận hối lộ và số ng👍ười bị trꦬuy tố của các trung tâm

50-05V (quận 12 và Tân Bình) là trung tâm bị xác định có số tiền tham nhũng nhiều nhất, trong thời gian dài nhất. Vòng xoáy ♊tham nh💞ũng bắt đầu từ năm 2014, khi ông Nguyễn Đình Quân được Cục Đăng kiểm Việt Nam bổ nhiệm làm Giám đốc. Cả trung tâm khi đó thống nhất chủ trương nhận hối lộ từ tài xế.

Sau 50-05V,ꦅ trung tâm 50-06V là nơi tiếp theo xuất hiện tiêu cực từ năm 2016 - khi ông Nguyễn Thanh Long trở thành giám đốc.

Năm ꦉ2018, Bộ Giao thông Vận tải bắt đầu mở cửa c⛄ho doanh nghiệp tư nhân tham gia lĩnh vực này. Đăng kiểm không còn là ngành "độc quyền" của nhà nước, đồng nghĩa mức độ cạnh tranh gay gắt hơn. Cùng lúc, Cục Đăng kiểm Việt Nam giao chỉ tiêu số lượt phương tiện kiểm định xuống từng trung tâm khối V.

Trước áp lực này, từ năm 2018, Trung tâm 50-07V (quận Bình Tân) và 50-03V (TP Thủ Đức) đã thay đổi chủ trương từ "không cho phép đăng kiểm viên nhận tiền", thành nhận hối l🍷ộ để bỏ qua lỗi kiểm định. Mục đích là tăng thu nhập nhân viên và có tiền để chung chi cho lãnh đạo Cục.

Tham nhũng dần trở thành "luật ngầm" của ngành. Các trung tâm tư nhân (khối D) dù mới gia nhập cũng nhận tiền đút lót từ tài xế. Mỗi đơn vị tự xây dựng quy trình và 🥀tỷ lệ phân chia riêng, nhiều nơi còn có "cò" môi giới chuyên trách dắt mối chủ xe đưa hối lộ.

Thủ đoạn chung với các loại xe đă💮ng kiểm định kỳ là c♑ho phương tiện đạt ngay lần đầu nếu tài xế để tiền trên xe, bất kể chất lượng. Ngược lại, họ sẽ bắt lỗi, "vạch lá tìm sâu", yêu cầu chủ xe kiểm định lại. Khách hàng nếu "hiểu ý" và chấp nhận chi tiền sẽ được cho qua ở lần hai.

Mức ꦐgiá "bôi trơn" phổ biến tại các trung tâm mỗi lượt đăng kiểm là 100.000 đồng với xe con, và 200.000-300.000 đồng với các loại xe tải, đầu kéo, tuỳ kích cỡ. Số tiền được các trưởng chuyền tổng kết vào cuối ngày, báo cáo cho Ban Giám đốc.

Giá hối lộ theo loại xe đăng kiểm định kỳ

Tổng kết vụ án, cơ quan công an xác định Đặng Việt Hà hưởng lợi trựꦰc tiếp hơn 8,5 tỷ đồng. Người tiền nhiệm Trần Kỳ Hình bỏ túi số tiền hối lộ gần 7 tỷ đồng. Trần Anh Quân, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới nhận hơn 12 tỷ đồng, trở thành người hưởng lợi bất chính nhiều nhất trong đại án đăng kiểm, vượt mặt hai vị cục trưởng cấp t⭕rên.

Đối v🃏ới khối trung tâm đăng kiểm, Trần Lập Nghĩa là giám đốc hưởng lợi nhiều nhất - gần 13 tỷ🌼 đồng. Tại các cơ sở đăng kiểm khác, mỗi người quản lý bỏ túi mức bình quân từ vài trăm triệu đến dưới 3 tỷ đồng.

Chuỗi phạm tội của các nhân vật chủ chốt trong đại án đăng kiểm được nhận định là "có tổ chức, xuyên suốt trong thời gian dài", gây thiℱệt hại đến tài sản, lợi ích của nhiều cá nhân, tổ chức.

Sau 10 năm kể từ chỉ thị chống tiêu cực của Thủ tướng, ngành đăng kiểm thất bại trong việc "thanh lọc đội ngũ". Bộ trưởng Giao thông Vận tải đương thời - Nguyễn Văn Thắng - từng ví von sai phạm của ngành đăng kiểm nghiêm trọng, kéo dài giống như "ung thư di căn nhiều năm". Đặc biệt, việc cựu cục trưởng nhận tiền theo tháng giống như hành vi bảo kê 💃tội phạm, "không thể tha thứ"♑.

Danh sách 254 bị cáo trong đại án đăng kiể🤡m tại TP HCM