Tác phẩm Paysage de Phnom Penh (Phong cảnh Phnom Penh) được rao bán ở phiên đấu giá Những tác phẩm nghệ thuật châu Á của Millon-Asium. Ban đầu tác phẩm được ước tính đạt mức từ 200.000 đến 300.000 euro. Khi phiên đấu giá diễn ra, giá khởi điểm là 150.000 euro, sau đó nâng dần và gõ búa ꧋ở mức 940.000 euro. Sau khi tính thuế phí, mức giá cuối cùng cho bức tranh là 1,21 triệu euro.
"Phong cảnh Phnom Penh" có tổng kích thước 400 x 199 cm (mỗi bức 50 x 199 cm). Ảnh: Asium
Họꩲa sĩ Lê Huy Văn - con trai Lê Quốc Lộc - cho biết tác phẩm được sáng tác năm 1943, năm anh ra đời, đồng thời năm cha tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Ngày đấu ღgiá thành công tác phẩm cũng là sinh nhật Lê Quốc Lộc.
Paysage de Phnom Penh là bức bình phong tám tấm bằng chất liệu sơn mài. Theo Asium,🌜 tác phẩm mang vẻ đẹp tinh xảo và nhẹ nhàng. Tác phẩm chia làm ba phối cảnh: nhà sư đang cầu nguyện, một số người đang ban phước lành cho phụ nữ và những người đang dạo chơi. Các loại cây đặc trưng của Phnom Penh như thốt nốt, cọ, dừa, chuối... được đưa vào trong tác phẩm. Sơn mài được làm từ các nguyên liệu tự nhiên như gỗ, nhựa cây sơn, vàng lá và vỏ trứng, mang đến cảm giác ấm áp, bình yên. Hai tông màu chủ đạo: vàng biểu tượng cho tâm linh và hạnh phúc, đỏ tượng trưng cho sự sống, ấm nồng.
Lê Quốc Lộc (1918-1987). Ảnh: Gia đình cung cấp
Nhà nghiên cứu mỹ thuật Ngô Kim Khôi cho biết ông được nhà đấu giáꦗ liên hệ nhờ viết bài giới thiệu tác phẩm bằng tiếng Việt và tiếng Pháp. Họ cũng cung cấp cho ông những tài liệu liên quan đến xuất xứ của bức bình phong. Ông Khôi nói: "Ngoài nét đẹp và sự hùng vĩ của tranh, xuất xứ rõ ràng của tác phẩm cũng là yếu tố quyết định. Đây là tín hiệu vui mừng cho thị trường Mỹ thuật Việt Nam khi có thêm tranh cán mốc triệu đô. Chúng ta không đánh giá nghệ thuật qua vật chất, nhưng cũng không thể chối bỏ điều này".
Bức bình phong thuộc bộ sưu tập của gia đình Kraemer. Henry Kraemer - từng giữ ch𝔉ức Lục sự tại Tòa án quân sự Hà Nội - kết hôn với thương gia Nguyễn Thị Lai. Năm 1943, vợ chồng Henry mua bức bình phong tám tấm của Lê Quốc Lộc - khi đó là họa sĩ mới raꦡ trường, chưa có tên tuổi, khó khăn về kinh tế. Năm 1953, gia đình Henry Kraemer mang theo tác phẩm rời Hà Nội về Pháp sinh sống.
Bà Nguyễn Thị Lai (áo dài) và các con trước tác phẩm "Paysage de Phnom Penh" năm 1964. Ảnh: Gia đình họa sĩ cung cấp
Họa sĩ Lê Quốc Lộc sinh năm 1918 tại Hưng Yên. Ông tốt nghiệp khoa Sơn mài, Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa 1937-1943. Ông chuyên vẽ tranh sơn mài bằng kỹ thuật truyền thống, với các chủ đề về quê hương, đất nước. Họa sĩ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật năm 2000 cho các tác phẩm: Qua bản cũ (sơn mài, 1957), Ánh sáng đến (sơn mài, 1957), Tiêu thổ kháng chiến (sơn mài, 1958), Giữ lấy hòa bình (sơn mài, 1962) và Từ trong bóng tối (sơn mài, 1982)🎃. Lê Quốc Lộc có bảy con, trong đó ba người theo con đường hội họa chuyên nghiệp: họa sĩ Lê Huy Văn, Lê Kim Mỹ, Lê Trí Dũng.
Cùng trong phiên đấu giá, bức lụa Chân dung thiếu nữ của họa sĩ Phạm Hậu cũng được bán với g🧸iá 188.500 euro, đã bao gồm thuế phí (khoảng 4,9 tỷ đồng).
"Chân dung thiếu nữ" của Phạm Hậu. Ảnh: Asium
Hiểu Nhân