Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/6 ban hành Bản ghi 𝕴nhớ về Bảo vệ Lợi ích Quốc gia của Mỹ tại Bắc Cực và Nam Cực, trong đó chỉ đạo Bộ An ninh Nội địa thông qua Bộ Tư lệnh Tuần duyên, phối hợp với lãnh đạo Lầu Năm Góc nghiên cứu "lợi ích và rủi ro của hạm đội phá băng an ninh vùng cực... được trang bị phù hợp để ♏đáp ứng các mục tiêu".
Lực lượng tuần duyên Mỹ sẽ đánh giá "khả năng hoạt động mở rộng cùng ước tính chi phí liên quan cho Tàu An ninh Vùng cực 🐓(PSC) hạng nặng và trung bình". Bản ghi nhớ cũng yêu cầu lực l🍃ượng này đánh giá cả các loại vũ khí phòng thủ đủ mạnh để bảo vệ chúng trước mối đe dọa của đối thủ ở tầm gần và khả năng trang bị động cơ hạt nhân.
Tàu phá băng hạng nặng USCGC Polar Star của tuần duyên Mỹ. Ảnh: USCGC.
Ngoại trưởng Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Thương mại và giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách được hướng dẫn phối hợp với Bộ trưởng An ninh Nội địa thực hiện đánh giá yêu cầu của hạm đội tàu phá băng thuộc lực lượng tuần duyên. Bộ trưởng Năng lượng sẽ tham gꦐia vào nghiên cứu do yêu cầu đánh giá về tàu phá băng hạt nhân, điều chưa từng có tiền lệ. Tuần duyên và hải quân Mỹ chưa từng vận hành bất cứ loại tàu phá băng hạt nhân nào.
Nga là nước duy nhất vận hành tàu phá băng hạt nhân với hai chiếc thuộc lớp Taymyr có lượng giãn nước 21.000 tấn và hai chiếc lớp Arktika với lượng giãn nước 25.000 tấn. Nga dự định biên chế ba tàu phá băng 33.000 tấn thuộc lớp Đề án 22220 năm 2020-2022. Trung Quốc cũng đang phát triển tàu phá băng hạng nặng sử dụng năng lượng hạt nhân.
Tàu sử dụng năng lượng hạt nhân không cần tiếp nhiênꦛ liệu thường xuyên như tàu thông thường, giúp chúng hoạt động trong thời gian dài trên biển và có khả năng sản xuất nước ngọt tại chỗ. Các tàu phá băng hạt nhân có thể tuần tra liên tục tại Bắc Cực, điều giúp Mỹ duy trì k💃hả năng hiện diện trong các khu vực trên.
Phác thảo tàu phá băng hạt nhân tương lai của Mỹ. Đồ họa: VT Halter Marine.
Bắc Cực đã trở thành khu vực cạnh tranh địa🎃 chính trị lớn trong thời gian gần đây khi băng tan dần vì biến đổi khí hậu, cho phép thiết lập các tuyến thương mại mới và khai thác tài nguyên. Tuần duyên Mỹ hiện chỉ còn một tàu phá băng hạng nặng duy nhất là USCGC Polar Star và tàu phá bă⛎ng hạng trung hiện đại hơn USCGC Healy đã vận hành hơn 20 năm.
Kế hoạch hiện tại của tuần duyên Mỹ là✃ b𒅌iên chế ba tàu phá băng hạng nặng mới vào năm 2026. Tàu Polar Star có thể được nâng cấp kéo dài tuổi thọ để hoạt động ít nhất đến năm 2025.
Bản ghi nhớ của Trump cho biết cần có "đội tàu phá băng an ninh vùng cực sẵn sàng và đủ khả năng, được thử nghiệm vận hành và triển khai đầu đủ vào năm tài khóa 2029", khi tuần duyên Mỹ dự kiến lo✤ại biên tàu Polar Star và Hꦇealy.
Nguyễn Tiến (Theo Drive)