Ông Đặng Như Lợi. Ảnh: Anh Tuấn |
- Nguyên nhân chính chậm lương là do đâu, thưa ông?
- Tính đến 5/1/2005, liên bộ đã ban hành 23 thông tư hướng dẫn thực hiện, trong đó đã quy địꦆnh cho tạm ứng tiền lương và trợ cấp mới từ 1/10/2004. Hệ thống văn bản hướng dẫn đã có đầy đủ nhưng do trình độ chuyên môn nghiệp vụ không có nên đơn vị thực hiện né tránh, không xếp lại thang bảng lương.
- Theo như ông nói thì việc chậm lương chủ yếu là do khâu triển khai của các đơn vị vậy, ông giải thích thế nào khi kế hoạch điều chỉnh lương từ 1/10 nhưng đầu năm 2005 mới ban hành văn bản hướng dẫn?
- Tất nhiên cũng có nguyên nhân do văn bản chậm nhưng vấn đề quan trọng nhất là nơi sẽ thực hiện, áp dụng các văn bản. Tại các cơ quan ấy, tài liệu vốn đã chưa đầy đủ, sau đó lại phải đọc và hiểu các tài liệu ấy, rồi bắt đầu triển khai. Trước Tết Nguy♌ên đán đã có văn bản, tại sao đến bây giờ vẫn chưa làm được? Như vậy đâu phải do thiếu văn bản mà là lỗi của các cơ quan đơn vị thực hiện.
- Điều chỉnh lương nhưng vẫn có quy định về khống chế quỹ lương. Nếu cơ quan chủ quản không phê duyệt quỹ lương thì các cơ quan bên dưới làm sao thực hiện được?
- Cần hiểu cho đúng, lần này không phải tăng lương mà là điều chỉnh thay đổi hệ thống thang bảng lương một cá𓆏ch phù hợp. Thay đổi hệ thống thang bảng, mở rộng bội số tiền𓆉 lương cho lương trung bình nên mức độ tăng của mỗi người một khác. Văn bản đã có, nếu anh chuyển xếp lương đúng quy định, trình độ chuyên môn, năng lực, công việc và chức vụ, ngạch bậc thì không ai cản trở.
- Với mức điều chỉnh tiền lương hiện nay, theo ông tương quan giữa lương và mức độ tăng giá như thế nào?
- Nếu chỉ bàn về vấn đề trượt giá rất đơn giản. Đề án Cải cách chính sách tiền lương bắt đầu từ năm 2003, ngay năm đó đã điều chỉnh lương tối thiểu tăng 38%, trong khi chỉ số giá tăng có 4%. Năm 2004 chỉ số giá tăng 9,5% nhưng tăng lương của năm 2003 đã thừa để bù trưꦡợt giá. Năm 2005, việc điều chỉnh hệ thống thang bảng lương, người được tăng đến 30%, cũng có người chỉ được tăng 2-3% và chỉ số tăng giá dự kiến là 6,5%. 💃Bản chất ở đây không phải là câu chuyện “giá và lương”, cái chính là nền lương (lương tối thiểu) của VN đang rất thấp, chưa đảm bảo cho cuộc sống để người hưởng lương yên tâm tập trung cho công việc.
- Nhiều ý kiến cho rằng, việc cải cách tiền lương chưa triệt để là do số người hưởng lương từ ngân sách quá lớn. Ý kiến của ông?
- Đó chỉ là một nguyên nhân, nếu đối tượng hưởng lương đông, vẫn có biện pháp để xử lý ví dụ như xã hội hóa để tạo thêm nguồn thu, tạo chủ động cho các đơn vị chủ động về mặt tài chính để có thể trang trải tiền lương. Nếu nói đối tượng hưởng lương từ ngân sách đông thì cứ tách ra: khu vực hưởng lương từ ngân sách; khu vực của nhà nước nhưng tự trang 🙈trải lấy nguồn để giải quyết lương, các đơn vị sự nghiệp có thu (không liên quan gì đến ngân sách). Có những đối tượng không thể giảm được như người về hưu trước 1/1/1995, lương hưu hoàn toàn do ngân sách đảm bảo.
Chúng ta cứ quan niệm bộ máy nhà nước đông quá nhưng thế nào là đông? Trong tổng số 1.550.000 người thuộc khu vực hành chính sự nghiệp thì hành chính quản lý nhà nước, đoàn thể, các hội do ngân sách nhà nước chi trả chiếm 300.000 người; còn lại toàn bộ là từ các đơn vị sự nghiệp: giáo dục 1.000.000 người; Y tế khoảng 200.000 người. Dân số tăng, học sinh tăng thì đội ngũ giáo viên, y bác sĩ cũng phải tăng theo. Tôi cho rằng, vấn đề ở đây là phải đổi mới cơ chế tài chính một cách phù hợp, đảm bảo mọi đồng tiền bỏ ra ♔phải hiệu quả.
- Trong thời gian tới việc điều chỉnh lương sẽ như thế nào?
- Theo tiến trình cải cách tiền lương, 1/10/2005 sẽ điều chỉnh mức lương tối thiểu lên 300.000 đồng/tháng, nhưng cũng có khả năng sẽ cao hơn mức trên. Trong khu vực hành chính sự nghiệp còn có thêm phụ cấp điều chỉnh: tăng thêm là 7%. Phụ cấp này áp dụng theo lương tối thiểu năm 2006, lương tối thiểu là 320.000 đồng/tháng + 9%; năm 2007 là 340.000 đồng +18%. Phụ cấp này không phải bắt buộc áp dụng chung mà quy định “lỏng”. Những đơn vị nào xử lý được cao hơn thì sẽ áp dụng và𝕴 cũng không nộp bảo hiểm xã ♛hội khoản phần phụ cấp này.
Theo Bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư Võ Hồng Phúc có 3 nguyên nhân chậm triển khai lương mới. Thứ nhất: Các cơ quan phải ra quyết định chuyể🎉n xếp lương cũ sang lương mới đối với trên 1,5 triệu viên chức, khoảng 2 triệu người lao động trong các công ty nhà nước và lực lượng vũ trang. Nhiều trường hợp có diễn biến lương phức tạp cần phải báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định nên tiến độ thực hiện có chậm hơn so với yêu cầu. Thứ 2: Các bộ, cơ quan ngang bộ quản 🏅lý công chức, viên chức chuyên ngành phải kiểm tra, tiến hành rà soát lại các chế độ phụ cấp, trợ cấp cũ để trình Chính phủ. C🥀ông việc này đòi hỏi phải có thời gian thực hiện. Thứ 3: Cải cách 💞hệ thống thang, bảng lương lần này có xem xét đến việc sửa đổi, bổ sung tiêu chuẩn chuyên môn nghiệp vụ các ngạch công chức, viên chức. Khi phân loại các ngạch công chức, viên chức thay đổi thì việc xếp lương theo các ngạch công chức, viên chức đó cũng thay đổi theo, đòi hỏi phải xem xét thận trọng để tránh phát sinh mâu t🉐huẫn trong nội bộ từng ngành và giữa các ngành.
|
Việt Anh ghi