Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ và bác sĩ Lâm Nguyễn Thùy An, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3.
- Viêm quanh khớp vai là thuật ngữ dùng chung cho bệnh lý viêm các cấu trúc phần mềm quanh khớp vai như dây chằng, gân, cơ, bao khớp, bao thanh dịch. Bệnh này không bao gồm các bệnh lý có tổn thương đầu xương, sụn khớp🦩 và màng hoạt ꦡdịch.
- Viêm quanh khớpꦬ vai thể đơn🙈 thuần thường gặp nhất, chiếm 90% trường hợp.
Nguyên nhân- Tổn thương khớp vai do làm việc nặng.
- Chấn thương khi chơi thể thao (cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng chuyền, bơi lội...) lặp đi lặp lại gây tổn thương cáꦆc gân cơ quanh khớp vai.
- Vi𓆉êm gân, thoái hóa, vôi hóa phần mềm quanh khớp.
- Thoái hóa gân♎ ở người lớn tuꦛổi, thường gặp ở người từ 50 tuổi trở lên.
- Một số trường hợp không tìm thấy nguyên nhân.
Triệu chứng
- Triệu chứng chủ yếu♚ là đau vai, đặc biệt là đau khi giơ tay lên cao hoặc sang một bên.
- Đau khi thực hiện các hoạt động phải đưa tay cao hơn đầu như chải tóc, đôi khi cảm thấy yếu cánh tay.
Diễn tiến bệnh
- Giai đoạn 1: Đóng băng hay giai đoạn mạn tính.
* Trong 🅘giai đoạn này, đau là biểu hiệ🍷n điển hình nhất.
* Vai bắt đầu đau khi hoạ🅷t động quá mức và rất đau khi va chạm.
* Cơn đau tăng nh꧙iều vào buổi t😼ối và khi nằm nghiêng bên vai bệnh.
* Khi cơn đau trở nên tệ ✨hơn, vai của bạn sẽ hạn chế vận động.
* Tình🍬 trạng này thường kéo dài từ 6 tuần đến 9ཧ tháng.
- Giai đoạn 2: Đau vai cấp do lắng đọng tinh thể.
* Đau dữ dội, có thể lan lên cổ, xuống cánh tay.
* Hạn chế các động tác vận động khớp vai như giang tay, đưa tay lên cao, bắt chéo tay, đưa tay ra trước hoặc ra sau, có thể sưng nóng vꦆùng vai.
* Giai đoạn này có thể dà🎐i từ 4 đến 6 tháng hoặc lâu hơn tùy theo thể trạng của người bệnh.
* Giả liệt khớp vai do đứt gân của bó dài gân cơ nhị đầu hoặc gân mũ cơ quay: Đau dữ dội xuất hiện sau tiếng kêu "rắc rắc" khi thực hiện một động tác cử động vai đột ngột. Hạn chế vận động rõ.
- Giai đoạn 3: Đông cứng khớp vai.
* Cơn đau xuất hiện ngày càng nhiều.
*ﷺ Khớp vai bị cứng, vận động bị hạn chế hoàn toàn.
* Quan sát từ phía sa꧑u, khi bệnh nhân giơ tay𓄧 lên sẽ thấy xương bả vai di chuyển cùng một khối với xương cánh tay.
Biến chứng
- Bệnh viêm quanh khớp vai nếu điều trị không đúng thì sẽ tiến triển nặng dần, dẫn đế൩n các biến chứng đứt gân, khiến khả năng phục hồi rất khó khăn.
- Bệnh nhân bị đau đớn, hạn chế vận động kéo dài sẽ bị trầm cảm, lo lắng, ảnh hưởng lớn đến khả nă🌼ng làm việc, sinh hoạꦕt và giấc ngủ.
- Kh🐼ớp vai có thể bị đông cứng, giả liệt, gây tàn phế cho bệnh nhân.
- Ngoài ra bệnh nhân có thể phải gán𒐪h chịu các tai biến do dùng thuốc hay thủ thuật như bị nhiễm khuẩn khớp vꩵai, áp xe cơ vùng vai, dị ứng thuốc, có thể dẫn đến tử vong.
Điều trị
- Điều trℱị viêm quanh khớp vai bao gồm điều trị đợt cấp và điꦬều trị duy trì.
* Điều trị đợt đau cấ𒀰p làm giảm nhanh chóng các triệu chứng đau vai, góp phần sớm phục hồi được 𓃲chức năng vận động của khớp.
* Điều trị duy 𓂃trì có mục tiêu phục hồi các mô bị tổn thương🦩, tăng cường sức mạnh của khớp vai và tránh tái phát bệnh.
- Phải kết hợp nhiều biện pháp khác nhau như nội khoa, ngoại khoa, vật lý trị liệu🌞, phục hồi chức năng và cả Đông y.
* Bác sĩ kê đơn thuốc giảm đau, chống viêm (celebrex, mobic), giãn cơ (myonal), an thần hay tiêm thuốc chống viêm cortic🅰oid tại ꩲchỗ vào vùng bao gân cơ bị tổn thương.
* Áp dụng các biện pháp vật lý trị liệu như dùng đèn hồng ngoại, laser, sóng ngắn, vi ﷽sóng,🌊 điện từ trường.
* Khi vai đỡ đau thì mới được vận động nhẹ ܫnhàng. Cũng có thể xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu.
- Cánh tay được nghỉ ngơi sẽ hồi phục dần dần mà không cần phải phẫu thuật. Đa số bệnh nhân viêm quanh khớp vai có thể khỏi bệnh sau 1-3 🎀tháng.
- V♊ận động viên thể thao sau khi được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau mà không khỏi mới phẫu thuật. Ngoài ra, trường hợp bị đứt gân🦩 cơ quanh vai có thể phẫu thuật nối gân.
Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa
- Cần có chế độ sinh hoạt vận động hợp lý.
- Trong giai đoạn đau vai cấp tính phải để va✤i được nghỉ ngơi.
- Sau khi điều trị 𓄧có🦄 hiệu quả mới bắt đầu tập luyện để phục hồi chức năng khớp vai, đặc biệt ở thể đông cứng khớp vai.
- Trá⛄nh lao động nặng trong thời gian dài, tránh các động tác dang tay quá mức hay nâng tay lên cao quá vai.
Mỹ Ý