- Việt Nam vừa được kết nạp vào Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sau 11 năm đàm phán. Nhiều người cho rằng những cam kết của Việt Nam trong WTO quá cao, số khác có quan điểm ngược lại. Còn ông nghĩ sao?
- Tôi xin chúc mừng Việt Nam trở thành thành viên thứ 150 của WTO. Có một thực tế là những thành viên m𓂃ới gia nhập phải chấp nhận những tiêu chuẩn ngày một cao và nhượng bộ nhiều hơn. Tuy nhiên tất cả các nước đều tỏ ra hài lòng về điều đó, vì đổi lại họ sẽ đượcဣ lợi ích lớn hơn của việc trở thành thành viên WTO. Việt Nam sẽ được bảo vệ bởi các luật lệ của WTO. Những luật lệ đó coi nước lớn cũng chỉ ngang hàng với nước nhỏ mà thôi. Tất nhiên, vào được WTO chỉ là bước mở đầu, còn nhiều việc phải làm trong giai đoạn sắp tới để đảm bảo nền kinh tế và các hoạt động thương mại vận hành theo nguyên tắc của WTO và đảm bảo sự bình đẳng trong thương mại quốc tế.
Ông Hon Warren Truss (đứng giữa) trao đổi cùng các doanh nhân Australia. Ảnh: T.T. |
- Cá nhân ông đánh giá thế nào về trình độ của các nhà đàm phán Việt Nam?
- Tôi mới nhậm chức bộ trưởng thương mại Australia 2 tháng, chưa trực tiếp tham gia vào các cuộc đàm ph🏅án với các nhà đàm phán Việt Nam. Nhưng tôi đã gặp Bộ trưởng Thương mại Việt Nam Trương Đình Tu𒆙yển trong mấy ngày làm việc gần đây. Các nội dung làm việc hết sức thẳng thắn, hiệu quả.
Tôi nghĩ là quá trình đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam tương đối thuận lợi và nhanh chóng. Không như✱ các nước khác rất vất vả. ༒Ví dụ như Nga, qua nhiều năm đàm phán vất vả mà vẫn chưa vào được. Qua điều đó có thể thấy hài lòng về quá trình gia nhập của Việt Nam.
- Nối lại vòng đàm phán thương mại toàn cầu Doha là ưu tiên số một trong nội dung làm việc của Hội nghị Bộ trưởng APEC 2006. Theo ông, cần phải làm gì để có thể cứu vãn sự đổ vỡ của hệ thống thương mại đa biên?
- Tổng giám đốc WTO Pascal Lamy đang có những chuyến đi và làm việc với các tiểu ban để nối lại vòng đàm phán 🐬vốn đã bị ngừng trệ từ năm ngoái. Thực ra đấy là sự khởi đầu chưa chính thức, bởi còn rất nhiều việc phải làm. Song theo quan điểm của Australia, phải bắt đầu đối thoại trở lại, nếu không sẽ tiếp tục rơi vào ngừng trệ như năm ngoái. Trước hết phải đối thoại đã. Mỗi nước phải xem xét lại quan điểm của mình, xem những gì mình có thể nhượng bộ và những gì mình có thể cân đối để đạt✱ được một thỏa thuận mà Doha nhắm tới. Mỗi nước phải xem mình có thể làm được gì để đóng góp cho việc nối lại vòng đàm phán, chứ không thể để xảy ra chuyện người Mỹ đổ lỗi cho EU, EU đổ lỗi cho người Mỹ, rồi Ấn Độ đổ lỗi cho ai đó...
- Liệu bao giờ Doha sẽ được kích hoạt trở lại?
- Còn tùy thuộc vào ♚việc khi nào mọi người có thể đặt lên bàn đàm phán những ý tưởng mới, những đề xuất mới để thảo luận tiếp với nhau. Thực ra thời gian không còn nhiều, chỉ còn vài tháng nữa trước khi Quốc hội Mỹ thông qua dự luật về nông trại ở Mỹ. Nếu dự luật này được thông qua trước khi nối lại đàm phán, người châu Âu sẽ không muốn thảo luận thêm nữa. Vì vậy, nối lại đàm phán là việc làm hết sức cấp thiết, nếu không chúng ta lại phải chờ thêm một vài năm nữa. Nước nào cũng có ích lợi khi thương mại tự do hơn, công bằng hơn. Nếu ta mất thêm mấy năm đó thì các nước nghèꦐo sẽ mất đi cơ hội tự do tiếp cận thị trường để phát triển kinh tế của mình.
- Trong khi cơ chế thương mại đa phương đang đình hoãn, các nước trong khu vực lại chạy đua tìm kiếm, ký kết các hiệp định tự do song phương. Bản thân APEC cũng tỏ rõ quan ngại về vấn đề này. Xin cho biết quan điểm của ông?
- Tốt hơn là nên có một thỏa thuận đa biên, giống như 🦂một thỏa thuận đang bàn thảo tại Doha. Nhưng nếu vòng đàm phán Doha không thành công, các nước tất nhiên sẽ tìm đến và sử dụng các hiệp định song phương như một biện pháp tạo ra các điều kiện thương mại tự do hơn và công bằng hơn. Các thảo thuận song phương nếu càng mở mang, càng công bằng sẽ càng tốt. Một trong những sáng kiến tại Hội nghị Bộ trưởng APEC h🌠ôm 15-16/11 là thông qua 5 nội dung, và người ta có thể có thể dùng đó như một khuôn mẫu trong việc thảo luận hợp đồng song phương giữa các nước. Những nội dung này sẽ giúp các nước khi thảo luận song phương có thể thu được kết quả cao hơn, có ngôn ngữ nhất quán hơn, và chất lượng của các hiệp định song phương vì thế cũng sẽ tốt hơn.
Song Linh