Vụ việc PMU18 được xới lên từ khoảng 1 năm trước khi cơ quan chức năng phát hiện những cá nhân, trong đó có cả lãnh đạo ban quản lý tham 🐼gia đánh bạc quy mô lớn, chạy án và tham nhũng. PMU18 là một trong những đơn vị quản lý nhiều dự án sử dụng vốn vay ODA nhất của Bộ Giao thông Vận tải. Những tiêu cực phát hiện ban đầu khiến dư luận trong nước và cộng đồng các nhà tài trợ lo ngại về hiệu quả quản lý, sử dụng vốn ODA tại đây.
Chất lượng đường luôn là vấn đề nhiều người dân quan tâm. Ảnh: Hoàng Hà |
Trình bày trước các nhà tài trợ hôm nay, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Hồ Nghĩa Dũng cho biết, vụ án đánh bạc (cá độ bóng đá), chạy án và tham nhũng của một số cá nhân tr🔜ong đó có lãnh đạo PMU 18 đang được cơ quan điều tra khởi tố nhưng chưa có kết luận cuối cùng. Tuy nhiên, đến nay đã có 17 tổ chức và 40 cá nhân liên quan nhận hình thức kỷ luật, trong đó có tới 30 người là cán bộ ban quản lý dự án.
Liên quan đến việc quản lý và sử dụng xe 💖ôtô tại dự án, Chính phủ đã chỉ đạo sử dꦍụng vốn ngân sách nhà nước để hoàn trả vốn vay ODA cho việc PMU18 mua 4 xe sai chủng loại, với số tiền là 4,126 tỷ đồng. Sắp tới, Bộ Giao thông Vận tải sẽ tiến hành bán hóa giá các loại xe này và yêu cầu những người làm trái bồi hoàn phần còn thiếu để trả lại ngân sách.
Liên quan tới chất lượng của các dự án do PMU18 quản lý, đặc biệt là dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 18, Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật B🐷ản (JBIC) đã cử hai đoàn chuyên gia kỹ thuật trực tiếp đi hiện trường và làm việc với các cơ quan quản lý xây dựng, quản lý bảo trì. Bản thân Bộ Giao thông Vận tải cũng tiến hành phúc tra độc lập nhiều đợt và khẳng định về cơ bản là đáp ứng yêu cầu theo thiết kế được phê duyệt. Tuy nhiên, theo kết quả phúc tra của Bộ, tại một số gói thầu vẫn còn thiếu sót, tồn tại chủ yếu là thông sốജ chiều dày móng của kết cấu áo đường. Theo Bộ, đây là trách nhiệm của nhà thầu. Riêng cầu Phả Lại, qua kết quả giám định độc lập và kiểm tra của JBIC đều đảm bảo về chất lượng và không có nghi ngại về an toàn khai thác.
"Quản lý các dự án đầu tư luôn là một vấn đề nhức nhối. Vụ án PMU18 mới đây là một lời cảnh báo về hiện tượng sử dụng tiền vốn đầu tư sai mục đích. Đồng thời các cuộc điều tra liên quan đến hợp đồng trong các dự án đầu tư cũng cho thấy rất khó nắm bắt và phát hiện các hành vi tham nhũng.
Văn hóa "ăn chia" và "nhận hoa hồng" đã xói mòn hiệu quả của các cơ chế đấu thầu. Tham nhũng cũng tồn tại dưới các hình thức trao đổi quà biếu, tuy không xảy ra ngay lập tức, nhưng cũng sẽ xảy ra khi có cơ hội. Biểu hiện của thông lệ này là hiện tượng biếu phong bì trong những đám tang, hoặc lễ cưới, hoặc bỏ một khoản tiền lớn để mua tặng thẻ hội viên của các câu lạc bộ giải trí..."
(Trích Báo cáo chung của các nhà tài trợ tại CG2006)
Tiêu cực tại PMU18 cũng khiến dư luận đặt vấn đề về mô hình quản lý dự án vốn ODA. Trao đổi với báo giới bên lề hội nghị, Bộ trưởng Hồ Nghĩa Dũng cho rằng, mô hình các ban quản lý dự án là phù hợp và vẫn nên được duy trì. Điều quan trọng, theo ông Dũng, là thay đổi cơ chế hoạt động của các ban quản lý sao cho phù hợp."Vấn đề là giao quyền cho các ban quản lý dự án đến mức nào, trách nhiệm đến đâu. Nếu giao quyền quá꧋ lớn, sẽ rất khó quản lý và kiểm soát", ông Dũng cho biết. Người đứng đầu Bộ Giao thông Vận tải cam kết sẽ xiết chặt quản lý và giao quyền đúng mức cho các ban quản lý dự án.
Đồng thời, Bộ sẽ có những thay đổi trong quản lý, theo đó, Bộ dần dần không cùng lúc làm đơn vị quản lý và chủ đầu tư như trước đây. "Không thể lẫn lộn giữa quản lý nhà nước với chức năng ಌđ🐭ầu tư. Như vậy rất khó kiểm tra, kiểm soát hoạt động của các ban quản lý dự án", ông Dũng cho hay.
Sau khi một loạt lãnh đạo PMU 18 bị bắt, các dự án tại các ban quản lý khác ít ಌnhiều bị chậm lại do tổ chức đầu tư chậm. Ông Dũng cho biết, Bộ Giao thông Vận tải đang đẩy nhanh tiến độ giải ngân và tiến hành việc báo cáo tài chính với Ngân h♉àng Thế giới (WB). "Trong năm 2007, Bộ sẽ hoàn thành thủ tục và khởi công các công trình bị chậm tiến độ này, nâng cấp cơ sở hạ tầng tại các tỉnh", ông Dũng khẳng định.
Trong danh mục các dự án, chương 🍬trình ưu tiên vận động ODA thời kỳ 2006-2010, ngành giao thông vận 𒈔tải có tới 226 dự án với một khối lượng vốn đầu tư khổng lồ. Trong đó có dự án đường cao tốc Bắc Nam với số vốn 15 tỷ USD, tuyến đường sắt cao tốc Bắc Nam 35 tỷ USD, tuyến đường sắt đô thị Cổ Bi - Kim Nỗ 1,05 tỷ USD, tuyến đường sắt trên cao Yên Viên - Ngọc Hồi 650 triệu USD...
K.D.