Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng Đơn vị Điều trị Ban ngày Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM cơ sở 3, cho biết: Với tác dụng hơi nóng, kháng sinh thực vật và tinh dầu tiết🐲 ra từ thảo dược giúp sát khuẩn mũi họng, tăng thông khí hô hấp, chống nhiễm khuẩn, thải mồ hôi, thải độc cơ thể, cải thiện tuần hoàn máu tại chỗ, thư giãn...
"Xông hơi thực sự có lợi cho sức khỏe, là phương pháp hỗ trợ tốt trong việc cải thiện ♏triệu chứng: cảm ho, sốt, ho có đờm, thông khíಞ dễ thở, kích thích vị giác và khứu giác...", bác sĩ Vũ cho biết.
Theo lương y Bùi Đắc Sáng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ khi xông, các dược liệu đã biến thành hơi nước🦩 nên dễ dàng đi vào đường hô hấp, đến tận phế nang. Hơi nước có thể vào khoang miệng, vào niêm mạc mắt mũi và qua da để vào cơ thể. Sau khi xông, da của bện🐻h nhân trở nên mềm mại, lỗ chân lông thông thoáng nhuận và mát; đường hô hấp được thông suốt, giảm đau, giảm tiết, hạ khí làm giảm đau đầu, chóng mặt, khó thở. Bệnh nhân cảm thấy dễ chịu, nhẹ người, khoan khoái hẳn lên.
Các phương pháp xông hơi
Theo bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, các phương pháp xông hơi đều có nguyên lý chung là làm tăng nhiệt độ để cơ thể bài tiết mồ hôi và thông qu🅘a mùi thơm sát trùng, tăng thông khí vùng mũi họng. Chỉ khác nhau ở công cụ, cách sử dụng, có thêm thảo dược hay tinh dầuꦍ pha loãng. Xông hơi spa hay phòng khám đông y thường sử dụng phòng xông hơi chuyên dụng. Tại nhà, người dân thường dùng nồi nước lá xông hoặc nấu các loại thảo dược hoặc xông hơi nước, tinh dầu pha loãng...
Xông hơi có thể được chia làm hai nhóm là xông hơi khô và xông hơi ướt. Hoặc chia theo vùng xông thì xông hơi toàn thân và xông hơi bộ phận như mũi, họng, mặt... Nếu xông mũi họng giúp sát trùng, ra mồ hôi, tăng thông khí thì xông hơi mặt còn giúp sạch da, sáng da, thông thoáng da, giảm mụn, hỗ trợ loại bỏ tế bào chế𒁃t.
Xông hơi khô là sử dụng nhiệt khô. Làm nóng nhờ các viên đá được đặt trên các thanh điện trở hoặc làm nóng bằng ti💎a hồng ngoại Sau꧅ đó chế hỗn hợp tinh dầu pha loãng tạo mùi hương.
Xông hơi ướt sử dụng nhiệt ướt. Làm nóng nhờ thiết bị là nồi hơi, hơi nước nóng được dẫn v🍌ào bên trong nhờ hệ thống ống hoặc sử dung nồi xông tại nhà.
Thảo dược xông hơi thườngཧ là các loại lá có tinh dầu như chanh, bưởi, sả, hương nhu, tía tô, cúc tần, kinh giới... rất dễ tìm tại bất cứ nơi nào ở nước ta. Xông thảo dược thường dùng sức nóng hơi nước và tinh dầu toát ra từ thảo dược với chỉ định giải cảm phong hàn.
Hơi nóng từ nước và kháng sinh thực vật giúp sát khuẩn vùng xông. Ảnh: Shutterstock
Cách nấu nồi thuốc xông và cách xông tại nhà
Theo bác sĩ Vũ, 🐬các dược liệu để nấu nước xông khá rẻ tiền, dễ kiếm. Có thể nấu nồi xông với ba loại lá: Lá có tác dụng kháng sinh như lá hànhꦅ, lá tỏi, kim ngân hoa, sài đất, bồ công anh... Lá có tác dụng hạ sốt như lá tre, lá trúc, đậu săng, lá duối. Lá có tinh dầu tác dụng sát trùng đường hô hấp như lá chanh, lá bưởi, lá tía tô, lá kinh giới, lá bạc hà, lá sả, lá hương nhu,...
Mỗi thứ một nắm nhỏ, tổng cộng khoảng 200-300 g, rửa sạch lá, cho vào nồi khoảng 2-3 lít nước, đun sôi. "Đặꦏc biệt những lá có tinh dầu cho vào sau khi nước đã sôi, đậy kín vung, đun sôi lại khoảng 10-15 phút, bắc ra", bác sĩ lưu ý.
Trước khi xông cần làm sạch cơ thể và vùng cần xông để loại bỏ bụi bẩn, mỹ phẩm, tạo điều kiện cho da và lỗ chân lông tiếp xúc với nhiệt, ẩm tốt hơn. Uống một ít nước, ăn nhẹ không để quá đói hoặc quá no. Chuẩn bị khăn lau, quấn mình và lau ꦬmặt.
Khi xông chùm chăn kín cả người nếu xông toàn thân, kওín một vùng nếu xông bộ phận🐲. Ví dụ, xông tai mũi họng thì trùm kín vùng đầu mặt cổ và nồi xông, mở nồi nước xông từ từ cho hơi nóng của nước và mùi tinh dầu bốc lên toàn thân hay bộ phận. Xông 10-20 phút.
Xông hꦿơi xong, lau sạch mồ hôi, thꦗay quần áo, tránh gió lạnh. Tốt nhất nên uống một ly nước ấm, hoặc trà gừng, soup hay cháo nóng, sẽ giúp làm ấm cơ thể.
Xônꦯg hơi toàn thân có thể thực hiện tuần 2-3 lần, xông hơi bộ phận có thể làm 3-4 lần mỗi tuần, mỗi lần tối đa 15-20 phút. Ngoài ra cần bổ sung nhiều nước, chất điện giải để tránh mất nước.
Những lưu ý khi xông hơi
Không phải lúc nào xông hơi cũng tốt, một số trường hợp có vấn đề về sức khỏe và tâm lý như người 🍌mất nước và chất điện giải, tăng nhịp tim, hạ huyết áp, khô da... không nên thực hiện.
Ngoài ra cần hạn chế hoặc tránh xông hơi đối với trẻ nhỏ, người lớn tuổi và người mắc các bệnh mạn tính như hạ huyết áp, 🔯rối loạn tuần hoàn não, thiếu máu não, tiểu đường, bệnh thận và suy tim sẽ có nguy cơ bị mất nước cao hơn.
Cần cẩn thận, đặc biệt lưu ý khi xông hơi như ăn quá no, sốt cao, mắc bện✱h ngoài da, phụ nữ đang có kinh, hay phụ nữ có thai...
Lê Cầm