Ya Suy đăng quang và những tranh cãi về trái tim, lý trí

Lần đầu tiên trò chuyện với Ya Suy là khi tôi hẹn Hoàng Quyên đi chụp ảnh, và Quyên rủ Ya Suy đi cùng cho vui. Lúc ấy, Ya Suy tỏ ra khá ít nói và ngượng ngùng khi tiếp chuyện với báo chí. Vừa chụp ảnh xong, Quyên mời tôi ngồi uống nước, còn Ya Suy chẳng nói chẳng rằng chạy như bay vào nhà, mặc cho cô em Hoàng Quyên gọi với theo ái ngại. Lát sau, khi Ya Suy bước ra ngoài với bộ đồ thể thao, Quyên mới giải thích: "Nãy giờ đi với em mà anh ấy cứ lo trễ hẹn tập bóng cùng bạn". Lúc đó, tôi mới thật sự tin Ya Suy "không biết showbiz là cái gì" như lời anh chia sẻ sau này.

Lần thứ hai gặp Ya Suy khi anh đang đi ăn cùng bạn bè, trong đó có cả một thành viên trong Fan club của mình. Trong những câu chuyện bên lề, tôi tình cờ nghe người bạn ấy trách Ya Suy vì "gặp ai xin số điện thoại cũng cho". Anh chàng chỉ cười thật hiền: "Thì người ta xin chẳng lẽ không cho". Lần đầu tiên, tôi mới thấy chuyện fan "la" thần tượng của mình như thế. Đem thắc mắc đó hỏi riêng Ya Suy, anh lại cười bẽn lẽn: "Mình coi đó là một người chị trong nhà chứ không phải fan đâu. Mà chị thì có quyền góp ý chứ".

Lần thứ ba gặp Ya Suy khi anh đã là "thần tượng âm nhạc". Khi được hỏi có xem Vietnam Idol các mùa trước, Ya Suy mới thú nhận rằng anh không biết Quốc Thiên là ai, vì thời sinh viên của anh không có tivi để mà xem. Có người sẽ bảo anh "than nghèo kể khổ" để lấy sự thương hại của khán giả. Nhưng những ai đã trực tiếp chứng kiến buổi họp báo này đều lặng người đi khi nhớ về thời sinh viên cũng lắm khó khăn của mình.

Rõ ràng, nhìn vào chàng trai dân tộc này, người khác cảm thấy có chút gì của mình trong đó. Phải chăng vì vậy mà khán giả tìm mọi cách để bảo vệ anh như bảo vệ giấc mơ cổ tích của mình, dù biết rõ về kỹ thuật, Ya Suy không phải là người giỏi nhất cuộc thi này. Nhưng khán giả không cảm tính và hời hợt, họ có lý do của riêng mình. Như lời Mỹ Tâm nói, câu chuyện cổ tích này sẽ rất khó trở thành hiện thực một lần nữa. Vậy thì tại sao không cho khán giả được giữ lấy nó, dù chỉ một lần?

Ya Suy lúc nào cũng bẽn lẽn, rụt rè như một đứa trẻ, khiến khán giả thấy thương, muốn bảo vệ, chở che cho anh trước những "tảng đá" to oạch mà giới chuyên môn và truyền thông vẫn ném vào. Giận anh là thế, nhưng rồi khi nhìn thấy gương mặt buồn bã, thất vọng của anh, người ta lại sợ không được nhìn thấy chàng trai này hát nữa. Đúng như Ya Suy tâm sự, cuộc sống mà lúc nào cũng hoàn hảo quá có khi lại mất hay. Mắc lỗi và biết sửa lỗi, đó là những trải nghiệm bình thường mà bất cứ ai cũng từng trải qua trong đời. Đó là lý do Hoàng Quyên, cô gái luôn hát trơn tru, không một khiếm khuyết từ đầu đến cuối, lại không được khán giả chọn.

Người ta có thể bật cười khi Ya Suy bảo dùng tiền để mua đàn lợn. Người ta cũng có thể mỉa mai thần tượng âm nhạc mới của Việt Nam không nghĩ được cái gì to tát hơn những thứ tủn mủn ấy. Nhưng có mấy ai biết được, "đàn lợn" thật chỉ là một hình ảnh ước lệ để nói về những chuyên môn mà Ya Suy muốn góp nhặt để nuôi dưỡng cho con đường âm nhạc của mình.

Có nhiều lý do để nghi ngờ Ya Suy sẽ nhanh chóng bị đào thải và quên lãng trong một showbiz khắc nghiệt khi mà anh quá lành tính. Khi tôi hỏi Ya Suy đã vạch ra con đường tương lai thế nào chưa, anh rụt rè bảo mình chưa hình dung được là ca sĩ chuyên nghiệp thì phải làm những gì. Hỏi anh đã tính đến chuyện đặt hàng bài hát mới, hòa âm phối khí, tìm show, tìm người quản lý cho mình... anh ngẩn người ra một lúc rồi bảo "sao phức tạp thế".

Nhưng khi tôi hỏi anh định nhờ Quốc Trung, Mỹ Tâm hay Huy Tuấn giúp đỡ mình, anh lại trả lời ngay mà không cần suy nghĩ: "Mình thấy tự lập trước thì sẽ hay hơn". Có thể Ya Suy sẽ rời khỏi showbiz khi anh nhận ra mình không thuộc về nơi này; có thể mùa sau, mùa sau nữa, khi khán giả tìm được những "thần tượng" mới, cái tên Ya Suy sẽ bị lãng quên thật. Nhưng khi nhớ đến anh, khán giả sẽ luôn nhớ đến một cơn gió mát lành của showbiz Việt.

So sánh Ya Suy với Uyên Linh là một sự khập khiễng. So sánh Ya Suy với Hương Tràm hay Bùi Anh Tuấn lại càng khập khiễng hơn. Nhiều người có thể cho rằng Vietnam Idol mùa này là một thất bại, nhưng với khán giả, những người đã quá mệt mỏi với một showbiz Việt năm 2012 đầy rẫy scandal và "chiêu trò", họ nghĩ mình đã thành công khi tìm được một người hát bằng tâm hồn. Gọi anh là "thần tượng âm nhạc" có vẻ hơi quá cao xa và không chính xác lắm, bởi lẽ cái mà số đông đi tìm ở riêng mùa Vietnam Idol này là một người gần gũi và đồng cảm được.

Kỹ thuật và bản lĩnh sân khấu là thứ có thể trui rèn được theo thời gian. Nhưng làm thế nào để chạm được vào trái tim khán giả, đó là khát khao mà bất cứ người ca sĩ nào cũng muốn có nhưng không phải ai cũng làm được.

Ya Suy đến với Vietnam Idol đúng theo tiêu chí của cuộc thi là "from zero to hero". Anh không có kiến thức âm nhạc bài bản, không có ngoại hình đẹp, không có điều kiện kinh tế. Nhưng anh có những cái "chân" khác: chân thành - chân phương - chân chính. Ya Suy trở thành thần tượng âm nhạc, đó thật sự là một kết thúc có hậu ngoài sức tưởng tượng.

Và vì ngoài sức tưởng tượng nên nó đã kéo theo những tranh cãi không dứt về chuyện muôn thở, giữa một bên nghe nhạc bằng kỹ thuật và một bên nghe nhạc bằng tâm hồn. Khó có thể trách những ai đang bất bình thay cho Hoàng Quyên hay Bảo Trâm, nhưng cũng khó lý giải vì sao người ta lại chọn Ya Suy.

Nhiều người có chuyên môn vẫn sẽ không công nhận Ya Suy là thần tượng âm nhạc của họ. Nhưng điều đó với một bộ phận khán giả có vẻ không quan trọng lắm, bởi dù lựa chọn của số đông chưa chắc luôn đúng, nhưng một khi đã yêu thì mấy ai quan tâm đến chuyện đúng sai, hay dở. Như đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã nói: "Chúng ta có quyền yêu quý ai đó nhưng cũng cần tôn trọng sự yêu thích của người khác".

Vân An

* Xem thêm trên Ione: Đinh Mạnh Ninh phản ứng khi Ya Suy đăng quang
Ngôi Sao: