Thịt đỏ là nguồn thực phẩm có hàm lượng protein cao, vì vậy nếu ăn nhiều có thể dẫn tới nhiều bệnh lý, trong đó có các bệnh về thận. Tiến sĩ, bác sĩ Cao cấp Mai Thị Hiền, Phó khoa Tiết niệu - Nam học và Thận học, bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết ăn nhiều thịt đỏ làm tăng nguy cơ suy thận theo n🍰hiều cơ chế.

Tiêu thụ hàm lượng lớn protein trong thịt đỏ trong khi ăn ít trái cây và rau củ sẽ làm tăng hàm lượng axit nội sinh. Điều này đòi hỏi cơ thể phải tăng cường bài tiết amoniac để ngăn ngừa tình trạng nhiễm axit. Lúc này, thận phải làm việc nhiều hơn để duy trì mức bicarbonate huyết thanh bình thường và loại bỏ axit dư thừa, do đó dễ bị suไy giảm chức năng hoặc khiến bệnh thận tiến triển nặng.

Protein trong thịt đỏ sau khi nạp vào cơ thể sẽ bị phân hủy và giải phóng ure vào máu. Thận lọc ure từ máu và bài tiết qua nước tiểu. Nếu chức năng thận bị suy giảm, ure dư thừa tích tụ trong cơ thể, gây tổn thương thận và sinh ra nhiều phản ứng phụ bất lợi. Ngoài ra, chất béo bão hòa và cholesterol trong thịt đỏ có thể làm tăng mức cholesterol, làm 🥀trầm trọng thêm bệnh tim mạch, tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch thận. Lúc này, những động mạch dẫn máu tới thận bị cứng lại và có thể bị tắc nghẽn, gây thiếu máu đến thận, làm mức lọc cầu thận giảm sút.

Tiêu thụ lượ🦋ng lớn protein trong thịt đỏ còn làm mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, tạo ra nhiều amoniac và các hợp chất của lưu huỳnh có đặc tính tiền viêm, gây suy giảm chức năng thận. Bên cạnh đó, thói quen này cũng dễ dẫn đến tăng cân, béo phì - yếu tố nguy cơ gây bệnh thận.

Thịt đỏ còn chứa nhiều purine, khi vào cơ thể được chuyển hóa thành axit uric. Vì vậy, nếu ăn nhiều có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Khi những viên sỏi di chuyển, đặc biệt là sỏi có gai nhọn, sẽ cọ xát, va chạm trong đường tiết niệu, gây phù nề niêm mạc tiết niệu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn tới viêm nhiễm đường tiểu. Trường hợp nhiễm khuẩn nặng hoặc viêm nhiễm tái phát nhiều lần dễ dẫn đến suy thận.

Nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học tại Đại học Y California, Hàn Quốc và New York về ảnh hưởng của chế độ ăn giàu protein đối với sức khỏe và tuổi thọ của thận đăng tải trên Thư viện y khoa Mỹ cho thấy,💧 chế độ ăn nhiều protein, đặc biệt là protein động vật có thể gây tăng huyết áp trong cầu thận, tăng mức lọc thận, dẫn đến tổn thương cầu thận và protein niệu (hay đạm niệu - là tình trạng có protein trong nước tiểu).

Tiến sĩ Hiền cho biết, một số trường hợp tăng mức lꦕọc cầu thận ngắn hạn không làm suy giảm chức năng thận, chẳng hạn xảy ra ở phụ nữ thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, tiêu thụ nhiều protein trong thời gian dài có thể làm tăng mức lọc cầu thận kéo dài, gây tổn thương thận theo thời gian. Nhiều nghiên cứu thực nghiệm trên động vật đã chứng minh, chế độ ăn giàu protein kéo dài (chiಌếm khoảng 35% năng lượng tiêu thụ) có thể dẫn đến xơ hóa thận trên 55% và xơ cứng cầu thận trên 30%.

Nghi♒ên cứu được công bố trên tạp chí của Hiệp hội Thận học Mỹ năm 2016 cho thấy, nguy cơ dẫn đến suy thận phụ thuộc vào lượng thịt đỏ mà mỗi người tiêu thụ. Nghiên cứu được thực hiện trên 63.257 người trưởng thành ở Singapore trong khoảng 15 năm. Kết quả chỉ ra nếu ăn quá nhiều thịt đỏ (trên 25% lượng khuyến cáo) sẽ cóཧ nguy cơ bị suy thận cao hơn 40% so với những người ăn ít (dưới 25% lượng khuyến cáo). Đặc biệt, khi thay thế khẩu phần thịt đỏ bằng những nguồn protein từ thịt gia cầm, cá, tôm, cua, trứng sẽ làm giảm 62% nguy cơ suy thận.

Để đảm bảo sức khỏe và chức năng thận, Tiến sĩ Hiền khuyên mọi người không nê♋n ăn quá 750 gram thịt đỏ/tuần. Nên sử dụng các n🎀guồn đạm từ cá, động vật thân mềm có vỏ (ốc, ngao, sò...) hoặc gia cầm. Các loại protein từ thực vật như đậu nành, bơ thực vật cũng là lựa chọn hợp lý. Đồng thời, cần kết hợp tập thể dục thể thao thường xuyên, uống đủ nước, tăng cường ăn rau xanh và chất xơ, ăn ít đường, không ăn mặn và hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá.

Suy thận là giai đoạn muộn của bệnh thận mạn tính không được kiểm soát. Bệnh thận mạn thường tiến triển âm thầm, đôi khi không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ thoáng qua, khiến người bệnh chủ quan không đi khám. Do không được điều trị kịp thời, các đơn vị cấu trúc của thận bị tổn thương và mất chức năng. Tại Việt Nam, ước tính khoảng 5 triệu người bị suy thận, hàng năm có khoảng 8.000 ca bệnh mới. Riêng bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối cần lọc máu khoảng 8༺00.000 người, chiếm tới 0,1% dân số.

Trịnh Mai