Trả lời:

Trẻ sốt do nhiều nguyên nhân, ꦯchủ yếu do nhiễm trùng. Lúc này, sốt là phản ứng của cơ thể, kích hoạt cơ chế phòng vệ tự nhiên để chống lại nhiễm trùng. Ngoài ra, trẻ có thể sốt nhẹ do mọc răng, sau tiêm phòng hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc. Giữ ấm cho trẻ quá kỹ, quá kín hoặc để bé trong môi trường nóng cũng gây sốt.

Nhiệt độ bình thường của trẻ dao động trong khoảng 36,5-37,5 độ C, nhiệt độ cơ thể khi sốt tăng trên 38 độ C (nhiệt🅠 độ đo ở nách). Ngoài cách đo thân nhiệt ở nách, bố mẹ có thể đo ở những khu vực khác như hậu môn, miệng, trán của trẻ bằng nhiệt kế thủy ngân hoặc nhiệt kế điện tử. Tuy nhꦗiên, thân nhiệt của trẻ ở từng bộ phận cơ thể khác nhau nên bạn lưu ý cân chỉnh phù hợp.

Bên cạnh đo thân nhiệt, có thể nhận biết 🍃trẻ sốt qua các biểu hiện như mệt mỏi, thiếu sức sống, dễ cáu gắt, quấy khóc nhiều, chán ăn, cơ thể đổ nhiều mồ hôi, đau nhức ▨toàn thân, buồn ngủ nhiều hơn.

Có 6 cách giúp trẻ nhanh hạ sốt tại nhà.

Bù nước: Sốt khiến thân nhiệt của trẻ tăng cao dẫn đến mất nước, cần uống nhiều nước. Phụ huynh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về một số sản phẩm bù nước, bù điện giải bằng đường uống như oresol, hydrite giúp bé hạ sốt hiệ💦u quả. Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi nên bú sữa mẹ nhiều hơn để 🌳bù lại nước bị mất.

Lau người cho trẻ bằng nước ấm: Nên dùng khăn mềm và nước ấm lau khắp người trẻ giúp làm giãn mạch máu, ෴lưu thông máu tốt hơn và làm mát🔥 cơ thể.

Các vùng cần lau mát chủ yếu gồm trán, thái dương, nách và bẹn, thực hiện liên tục trong khoản🅘g 15-20 phút cho đến khi nhiệt độ cơ thể của trẻ hạ xuống mức bình thường, 37 độ C.

Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát: Sốt có thể khi🔯ến trẻ cảm thấy lạnh nhưng mặc quần áo quá dày, quá kín khiến thân nhiệt tăng cao hơn. Do đó, bé nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt.

Để trẻ nghỉ ngơi: Khi sốt, đa số trẻ cảm thấy mệt mỏi, đau nhức. Lúc này trẻ cần nghỉ ngơi nhiều hơn cho đến khi sốt giảm nhẹ, thường thân nhiệt ổn 🥃định ở mức bình thường trong 48 giờ.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý và bổ sung vitamin C: Trẻ bị sốt thường mệt mỏi, chán ăn. Phụ huynh nên cho con ăn lỏng như cháo, súp, nhiều rau, trái cây, tránh đồ ăn nhanh nhiều dầu mỡ bởi có thể gây khó tiêu. Bên cạnh đó trẻ nên bổ sung thêm vitꦍamin C để tăng cường đề kháng, nhanh khỏi bệnh. Trái cây chứa nhiều vitamin C như cam, bưởi, quýt...

Uống thuốc hạ sốt: Thông thư𝓰ờng, Paracetamol và Ibuprofen là hai loại thuốc được sử dụng để giảm đau, hạ sốt cho trẻ.

Khi trẻ sốt cao, phụ huynh có thể cho con uống Paracetamol liều lượng 10-15 mg/kg/lần, mỗi lần dùng cá💫ch nhau khoảng 4-6 giờ. Không được cho con uống Paracetamol quá 5 lần mỗi ngày, không được tự ý dùng thuốc để hạ sốt cho trẻ dưới hai tháng tuổi.

Với thuốc Ibuprofen, mỗi lần dùng cách nhau khoảng 6 giờ. Phụ huynh không được tự ý dùng thuốc để hạ sốt cho trẻ dưới ba thán꧅g tuổi hoặc có cân nặng dưới 5 kg, bé mắc bệnh hen suyễn hoặc nghi ngờ sốt xuất huyết.

Phụ huynh không tự ý cho bé uống hoặc kết hợp các loại thuố🍰c với nhau. Không nên dùng Aspirin hoặc các loại th༺uốc có thành phần chứa Aspirin để hạ sốt cho trẻ bởi có thể gây đau dạ dày xuất huyết ruột và hội chứng Reye (một dạng bệnh não và rối loạn chức năng gan cấp tính ít gặp) gây nguy hiểm. Tùy vào độ tuổi, cân nặng, tình trạng sức khỏe, nguyên nhân sốt, bác sĩ chỉ định loại thuốc và liều lượng phù hợp.

Trẻ sốt cao trℱên 38 độ C không đáp ứng các cách hạ sốt thông thường, xuất hiện triệu chứng như run, xuất huyết, co giật, ngủ li bì, tím tái, khó thở, thở nhanh, nôn, mất nước, mắt trũng, hôn mê... có thể do mắc các bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết, viêm màng não,𝓡 nhiễm trùng huyết. Lúc này phụ huynh cần đưa con đến bệnh viện để khám.

Cha mẹ không nên hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm lạnh vì dễ khiến lỗ chân lông co lại, thân nhiệt không thể thoát ra ngoài. Chườm lạnh cũng có thể khiến trẻ b♔ị bỏng lạnh và suy hô hấp. Khi bé sốt thường có tình trạng run, chân tay lạnh ngắt, người lớn cũng không nên ủ ấm cho trẻ bởi có thể khiến thân nhiệt tăng cao, tình trạng nặng hơn.

ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng
Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM