Người bệnh thận mạn giai đoạn cuối mất khả năng lọc bỏ chất độc trong cơ thể. TSﷺ.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM🍸, cho biết đường vào mạch máu (Vascular Access) giúp kết nối cơ thể với máy lọc máu nhằm loại bỏ độc chất trong máu và trả máu đã làm sạch lại cho người bệnh. Kỹ thuật này thường áp dụng cho bệnh nhân suy thận nặng.

Có ba nhóm đường vào mạch máu chính gồm cầu nối động tĩnh mạch tự thân (Arteriovenous Fistula - AVF), cầu nối động tĩnh mạch bằng ống ghép mạch máu nhân tạo (Arteriovenous Gꦚraft - AVG) và catheter t🦋ĩnh mạch để lọc máu (Dialysis Catheter). Trong đó, cầu nối động tĩnh mạch tự thân là đường tiếp cận mạch máu lý tưởng nhất cho người bệnh thận mạn nhờ sử dụng được nhiều năm, cung cấp lưu lượng ᴠà tốc độ máu tốt cho quá trình chạу thận, ít nhiễm trùng, ít tắc nghẽn do máu đông, theo bác sĩ Dũng.

Để thực hiện thủ thuật AVF, bác sĩ phẫu thuật nối tĩnh mạch vào động mạch nhằm tạo một luồng thông đưa máu đi từ động mạch sang tĩnh mạch về tim. Khi động mạch và tĩnh mạch được nối với nhau, áp lực trong tĩnh mạch tăng giúp thành tĩnh mạch dày và chắc hơn, lưu lượng máu trong lòng mạch 𝓀tăng lên, giúp máu đi vào và đi ra máy lọc ổn định hơn trong mỗi lần chạy thận. "Lúc n✨ày chích kim lọc máu dễ dàng, có thể thực hiện nhiều lần, đáp ứng yêu cầu lọc máu định kỳ, lâu dài, an toàn cho người bệnh", bác sĩ Dũng nói.

BS.CKI Trần Quốc Hoài, Phòng khám Mạch máu chạy thận nhân tạo, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết cầu nối AVF được tạo ra từ cơ thể người bệnh, không chứa t🍬hành phần nhân tạo. Phẫu thuật (AVF) phải được lên kế hoạch và thực hiện vài tuần (với ống ghép) hoặc vài tháng (với AVF) trước lần chạy thận nhân tạo đầu tiên, giúp tiên lượng sống của người bệnh tốt hơn.

Như bà Linh, 63 tuổi, ngụ Bà Rịa - Vũng Tàu, suy thận mạn 7 năm nay, 🀅chức năng thận ở giai đoạn 4 (gần sang giai đoạn cuối). Bác sĩ tư vấn cho bà phẫu thuật tạo rò độ🌌ng - tĩnh mạch (AVF) sớm nhằm chuẩn bị cho đường vào mạch máu, mở lối cho quá trình chạy thận sau này.

Phẫu thuật gây tê tại chỗ, có sự chuẩn bị trước bằng siêu âm đánh ��dấu nên diễn ra thuận lợi. Sau phẫu thuật, bệnh nhân tỉnh táo, có thể đi lại bình thường, vết mổ không có dấu hiệu chảy máu, nhiễm trùng, cầu nối động tĩnh mạch rung tốt và được xuất vಌiện sớm.

Còn bà Lệ, 68 tuổi, ngụ TP HCM, chạy thận 6 năm nay với AVF ở cổ tay. Một thời gian sau, AVF mất chức năng, bà được phẫu thuật tạo AVF khác ở vùng trên cánh tay. 🐻Tháng 5 năm nay, sau một lần chạy thận, cầu nối AVF của bà yếu hơn, máu đi chậm hơn. Bà đi khám bác sĩ chẩn đoán huyế🅠t khối và hẹp AVF, cần xử trí, nong lại chỗ hẹp để tiếp tục chạy thận.

Thông thường, phải mất 10-14 ngày để vết mổ AVF hồi phục hoàn toàn, ít nhất 4-6 tuần có thể sử dụng AVF cho lọc máu. Trong thời gian đó, người bệnh không tập thể dục cường độ mạnh, không nâng vật nặng, không đo huyết áp tại cánh tay mới phẫu thuật, tránh mặcꩵ quần áo hoặc đeo phụ kiện bó sát, không gối đầu lên cánh tay lúc ngủ. Người bệnh cũng cần thay ꧟băng và rửa vết mổ hàng ngày, uống thuốc đúng liều lượng..., đồng thời tập bóp bóng tay phẫu thuật nhằm tăng lưu lượng máu cho AVF.

Một số biến chứng sau khi tạoꦆ cầu nối AVF là nhiễm trùng, hẹp hoặc máu đông tại đường vào khi dùng cầu nối ống ghép nhân tạo (AVG) và catheter tĩnh mạch. Khi đó, bác sĩ rút và thay ống thông ở vị trí khác. Đối với cầu nối tự thân (AVF), tình trạng nhiễm trùng ít xảy ra hơn. Thay vào đó, bệnh nhân có thể bị hẹp tĩnh mạch do hình thành mô xơ sẹo dẫn đến AVF giảm chức năng. Các biến chứng khác gồm chảy máu và đau tại vị trí kim được đưa vào tĩnh mạch.

Người bệnh cần theo dõi AVF của mình trước, trong và sau chạy thận, tái khám định kỳ. Nếu xuất hiện các biến chứng sau mổ (hình thành huyết khối, nhiễm trùng, chảy máu) dù đã tuân thủ các biện pháp ♌phòng ngừa cần quay lại bệnh viện để điều trị.

Thu Hà

* Tên người bệnh đã được thay đổi