Nghe kém (khiếm thính) là tình trạng bệnh nhân có thể nghe âm thanh nhưng rất kém, có thể không nghe thấy ai đó nói, ngay cả khi họ đang sử dụng giọng nói bình thường hoặc có thể chỉ nghe thấy những âm thanh rất lớn. Nghe kém còn được♕ gọi là khiếm thính hay là mất thính lực. Trên biểu đồ đo thính lực đơn âm chủ quan, nghe kém xảy ra khi cường độ sức nghe của tai lớn hơn hoặc bằng 25 dB (decibel).

Đối tượng thường mắc bệnh

BS.CKII Trần Thị Thúy Hằng - Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết, nghe kém có thể xuất hiện ở mọi 𝄹lứa tuổi, tuy nhiên, tuổi càng lớn thì nguy cơ mắc bệnh này càng cao. Ước tính khoảng 80% người lớn tuổi mắc bệnh nghe kém. Người từ 60 tuổi trở đi hiếm ai không bị nghe kém hoặc sức nghe không suy giảm so với thời còn trẻ. Nghe kém còn xuất hiện ở đối tượng trẻ em, người làm việc trong môi⛄ trường có tiếng ồn...

Người cao tuổi

Nghe kém ảnh hưởng nhiều hơn ở độ t❀uổi trên 55-60 tuổi. Tuy nhiên, nghe kém có thể xuất hiện ở độ tuổi sau 30 tuổi, sau đó cứ 10 năm, mức độ nghe kém lại tăng dần. Nguyên nhân là càng có tuổi thì các cơ quan sẽ bị lão hóa, trong đó, dây thần kinh thính giác cũng bị lão hóa hoặc bị phá hủy hoàn toàn. Điều này dẫn đến giảm khả năng tiếp nhận, dẫn truyền thông tin của tai, từ đó, xảy ra tình trạng nghe kém.

Người làm việc trong môi trường tiếng ồn

Theo nghiên cứu, cường độ âm thanh nguy hiểm cho tai là từ 85 decibel. Âm thanh với cường độ lớn và kéo dài đều có thể gây tổn thương cấu trúc trong tai dẫn tới suy giảm thính lực. Những người làm việc trong môi trường nhiều tiếng ồn sẽ bị nghe kém như thợ mỏ, thợ mộc,🎃 thợ hàn xì, thợ xây, lái🙈 tàu hỏa, người làm việc trong công xưởng sản xuất...

Người bị bệnh

Nghe kém một phần phát hiện do mắc bệnh tác động đến꧑ tai, đặc biệt liên quan đến trẻ nhỏ mắc các bệnh lý viêm nhiễm ở tai, viêm mũi họng biến chứng lên tai. Điển hình là bệnh viêm tai giữa, viêm tai trong, viêm màng não. Ngoài ra, người mắc các bệnh lý về tim mạch, huyết áp và đái tháo đường cũng bị nghe kém do các bệnh lý này đều có thể gây cản trở lượng máu lưu thông đến tai.

Người phải dùng thuốc

Một số thuốc điều trị bệnh có tác dụng phụ gây ù tai, 𒁏từ đó dẫn đến nghe kém. Ngoài ra, thuốc điều trị lao, tim mạch, ung thư cũng có tác động gây ảnh hưởng thính giác nếu sử dụng lâu dài.

Người bị chấn thương

Người bị các chấn thương vùng đầu và tai có thể bị ảnh hưởng thính lực dẫn đến nghe 🌞kém tạm thời hoặc vĩnh viễn. Chấn thương vùng đầu có thể gây thủng màng nhĩ, vỡ xương thái dương và ảnh hưởng đến cấu trúc của tai trong, do đó, có thể dẫn đến nghe kém. Tuy nhiên, nghe kém do chấn thương đầu thường được phát hiện trễ.

Nguyên nhân

Nghe kém do di truyền

Bác sĩ Thúy Hằng cho biết, di truyền hiện là nguyên nhân hàng đầu của nghe kém bẩm ꦗsinh ở trẻ em. Các nghiên cứu cho thấy, khoảng 50% trường hợp nghe kém bẩm sinh l🍌à do di truyền. Một số nghiên cứu cũng khẳng định những gia đình có bố hoặc mẹ bị nghe kém thì con của họ có khả năng bị nghe kém cao hơn so với những đứa trẻ khác.

Biến chứng khi mẹ mang thai

Bà mẹ bị một số bệnh nhiễm trùng như Rubella, giang mai trong quá trình mang thai có thể là nguyên nhân khiến trẻ sinh ra mắc bệnh nghe kém hoặc điếc. Mẹ có dùng thuốc trongꦿ quá trình mang thai như nhóm aminoglycosides, cytotoxic, thuốc điều trị sốt rét và thuốc lợi tiểu có nguy cơ gây nghe kém bẩm sinh. Ngoài ra, trẻ sinh non, nhẹ cân cũng nằm trong nhóm trẻ bị nghe kém do biến chứng thai kỳ.

Viêm tai, phát triển xương bất thường hoặc khối u

Nếu bạn bị viêm tai, có khối u bất thường ở tai ngoài hoặc tai giữa hoặc bất kỳ biến chứng nào phát triển xương bất thường cũn꧟g gây mất thính lực.

Thủng màng nhĩ

Tiếng nổ lớn, áp l✤ực thay đổi đột ngột, chọc vào màng nhĩ bằng một vật nhọn, viêm tai nhiễm trùng... gây thủng màng nhĩ.

Tích tụ ráy tai

Ráy tai có thể chặn ống tai và ngăn sự truyền sóng âm thanh, từ đó gây ng𝓰he kém.

Thuốc

Riêng các loại thuốc kháng sinh dùng điều trị nhiễm khuẩn có thể gây ảnh hưởng đến bộ phận ốc 🍨tai và tiền đình. Những thuốc này có thể diệt vi khuẩn nhưng cũng gây chết tế bào lông trong tai, từ đó dẫn đến nghe kém.

Phân loại

Nghe kém thường được phân thành các loại sau:

Giảm thính lực dẫn truyền

Thường là hậu quả của tổn thương tai ngoài và tai giữa. Khi đó, hệ thống ꦯdẫn truyền âm thanh gồm vành tai, ống tai, màng nhĩ và các xương con bị tổn thương nên không còn chức năng dẫn truyền âm thanh từ ngoài vào trong.

Giảm thính lực tiếp nhận

Giảm thính lực tiếp nhận là hiện tượng các bộ phận dẫn truyền hoạt độn♑g bình thường nhưng tai trong lại bị tổn thương nghiêm trọng. Từ đó, âm thanh truyền đến tai không được tiếp nhận và không đưa thông tin lên bộ não. Bệnh này thường do tổn thương ốc tai hay gặp ở người cao tuổi, người làm việc trong môi trường có 💫tiếng ồn, điếc bẩm sinh.

Giảm thính lực hỗn hợp

Đây là hỗn hợp của giảm thính lực dẫn truyền và giảm thính lực tiếp nhận. Bệnh nhân sẽ bị tổn thương nhiều vị trí như tai ngꦫoài, tai giữa, tai trong.

Triệu chứng

Nghe kém có nhiều triệu chứng để nhận biết nhưng điển hình nhất là khó hiểu lời của ng🐟ười khác nói và yêu cầu họ nói lại, nói to hơn. Người bị mắc bệnh nghe kém sẽ có những triệ♐u chứng như:

- Cảm nhận tiếng nói, âm thanh khác đều nhỏ lại

- Khó hiểu lờ𓄧i nói của người khác đặc biệt nơi đông đúc, ồn ào

- Nghe thông tin lẫn lộn, khó phân biệt âm thanh

- Tai c⛎ó 🦹tiếng ù ù, è è... hoặc những âm thanh không có thực

- ༒Thường xuyên yêu cầu người khác nói lại, nói chậm hơn, nói rõ hơn

- Tăng♒ âm lượng điện thoại, tivi, loa đài khiến người khác khó chịu vì quá to

- Không thể tiếp nhận kịp cuộc đàm thoại vì không hiểu người khác nó෴i gì...

Điều trị và phòng ngừa

Theo bác sĩ Thúy Hằng, hiện nay, những phương pháp lấy lại sức nghe cho bệnh nhân tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Ví dụ, người bình thường bỗng nghe kém có thể do ráy tai, chỉ cần loại bỏ ráy tai thì sức nghe được phục hồi. Người bị thủng màng nhĩ có thể phẫu thuật vá lại màng nhĩ, tuy nhiên, cũng có nhiều 🎃bệnh nhân thoái hóa cơ quan cảm nhận ở tai trong, cần chỉ định cấy ốc tai điện tử để lấy lại sức nghe.

Để hạn chế nguy cơ nghe kém, nguy cơ tổn thương tai dẫn đến nghe kém, người dân cần chủ động thăm khám kiểm tra chức năngꦍ nghe thường xuyên. Người trưở🍃ng thành cũng cần chủ động bảo vệ đôi tai khi làm việc trong môi trường nhiều tiếng ồn.

Riêng tình trạng nghe kém rất nguy hiểm nếu xảy ra ở trẻ nhỏ vꦛà trẻ sơ sinh mà không phát hiện can thiệp kịp thời có thể dẫn đến điếc, kém phát triển ngôn ngữ. Do đó, để phòng ngừa nghe kém, chúng ta cần lưu ý tầm soát, kiểm tra thính lực thường xuyên; ಞtầm soát nghe kém ở trẻ; chăm sóc, vệ sinh tai thường xuyên; đeo tai nghe đúng cách; bảo vệ tai...

Bác sĩ Thúy Hằng chia sẻ thêm, nghe kém không phải là bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe người trưởng thành, nhưng lại gây khó khăn trong giao tiếp ảnh hưởng chất lượng cuộc sống. Về lâu dài, nếu bệnh không được chữa trị, người giảm thính lực có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm do tự thu mình, ít giao tiếp. Với trẻ sơ sinh, t🤪rẻ nhỏ, nếu nghe kém không phát hiện kịp thời sẽ dẫn đến khiếm khuyết suốt đời trong ngôn ngữ, lời nói. Do đó, chủ động thăm khám kiểm tra thính lực thường xuyên, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ nghe kém cao rất quan trọng và cần thiết.

Nguyên Phương