Sau chỉ đạo hôm 24/7 của Thường trực Chính phủ về việc đưa ra nhiều phương án hạn chế rút BHXH mộꦺt lần, Bộ Lao động Thươn🍬g binh và Xã hội đã xây dựng hai phương án để trình các cơ quan.
Lao động TP HCM chờ làm hồ sơ rút BHXH một lần, tháng 12/2022. Ảnh: Thanh Tùng
Phương án một, việc rút BHXH một l✱ần sẽ giải quyết vớ♑i hai nhóm lao động khác nhau.
Nhó🅠m đóng BHXH trước khi Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực (trước 1/1/2025)🐻 sau 12 tháng nghỉ việc mà không tiếp tục tham gia thì được rút một lần. Quy định này kế thừa Nghị quyết 93 năm 2015 của Quốc hội để lao động được chọn bảo lưu thời gian đóng hoặc rút nếu có nhu cầu. Nếu chọn bảo lưu, lao động sẽ hưởng thêm các quyền lợi.
Nhóm tham gia sau ngày Luật sửa đổi có hiệu lực không được rút BHXH một lần, trừ người đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng để🅠 hưởng lương hưu; ra nước ngoài định cư hoặc mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng.
Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đánh giá phương án này mang tính bền vững cho lưới an sinh, không ảnh hưởng tới 17,5 triệu người đang tham gia BHXH nên sẽ ít gặp phản ứng. Những năm đầu ꦚcó thể không giảm được lượng người rút BHXH một l𓃲ần, nhưng từ năm 2030 trở đi có thể giảm một nửa.
Phương án hai, lao động tham gia BHXH dưới 20 năm mà sau 12 tꦫháng không tiếp tục đóng BHXH bắt buộc, không đóng BHXH tự nguyện nếu có yêu cầu thì được rút một lần nhưng không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất. Thời gian còn lại được bảo lưu để tiếp 🍌tục tham gia hệ thống an sinh và hưởng chế độ.
Bộ Lao động Thương bi🏅nh và Xã hội tính toán phương án này hài hòa quyền lợi người tham gia với chính sách an sinh lâu dài, tránh gây phản ứng không tốt. Lượt người hưởng có thể không giảm nhiều nhưng vẫn giữ𒊎 chân được lao động ở lại lưới an sinh. Nếu sau này họ tiếp tục đóng BHXH thì được cộng nối thời gian đóng để hưởng quyền lợi.
S☂ong cơ quan này lo ngại dễ tạo ra tình trạng "hưởng chạy luật", nghĩa là lao động ồ ạt rút một lần trước ꧅khi luật có hiệu lực thi hành.
Thống kê giai đoạn 2016-2022 gần 4,85 triệu người rời bỏ hệ thống an sinh. Trong số này, 1,3 triệu người quay trở lại, tiếp tục đi làm♋ và đóng BHXH; gần 3,55 triệu người chưa 👍quay trở lại; 907.000 lao động từng rút hai lượt; hơn 61.000 người rút ba lượt.
Gần 91% lao động rút BHXH một lần làm việc trong doanh nghiệp; 8% làm ở khu vực nhà nước và hơn 1% tham gia BHXH tự nguyện. Theo cơ quan quản lý, lao động khối tư nhân và FDI chịu áp lực công việc lớn nên thường có tâm lý "nhảy việc". Họ thường chọn nhận trợ cấp thất🦋 nghiệp hoặc hưởng BHXH một lần trong thời gian tìm kiếm việc làm 𒀰mới.
Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi trình Chính phủ hôm 11/7,🍃 dự kiến trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp Quốc hội tháng 10/2023, thông qua tại kỳ họp thá🎀ng 5/2024 và có hiệu lực từ 1/1/2025.
Hồng Chiêu