Khứu giác là cơ quan đặc biệt trong 5 giác quan, kết nối trực tiếp với não, được điều khiển bởi các dây thần kinh. Các dây thần kinh thính giác, vị giác và thị giác, khứu giác đều có mối liên hệ vꦦới nhau. Khứu giác có chức năng chính là ngửi mùi, ngoài ra còn liên kết với vị giác để miệng cảm nhận mùi vị.
Hai giác quan này hoạt động cùng nhau khi ăn. Vị giác tiếp nhận hương vị ꦿngọt, mặn, chua và đắng. Đồng thời, khứu giác giúp cảm nhận mùi thơm của thực phẩm. Khi có vấn đề xảy ra với một trong hai, cảm giác vị giác có thể thay đổi. Trong một số trường hợp, khứu giác có thể đột ngột thay đổi hoặc mất đi.
Tuổi
Khứu gi🃏ác già đi theo độ tuổi, khiến cảm nhận mùi vị kém và giảm theo thời gian. Khứu giác mạnh nhất ở tuổi 30-60, sau đó yếu dần.
Phụ nữ có thể bඣắt đầu mất vị giác ở tuổi 40. Đối với nam giới, sự thay đổi vị giác và khứu giác thường xảy ra ở tuổi 50. Suy giảm vị g🤪iác do tuổi tác thường không thay đổi được.
Thuốc
Thuốc kê đơn có thể ảnh hưởng đến cách vị giác tiếp nhận hương vị. Một số loại thuốc chứa các hóa chất khác nhau, làm thay đổi hoạt động của tuyến nước bọt, dẫn đến mất mùi, vị cùng lúc. Chất gây ức chế ACE trong thuốc điều trị huyết áp khiến mũi ít nhạy cảm với mùi hơn hoặc miệng hay có vị đắng, vị kim loại.
Thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine hoặc các loại khác có thể khiến miệng khô, ảnh hưởng đến vị giácᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚᩚꦺᩚ𒀱ᩚᩚᩚ, cản trở khứu giác hoạt động bình thường.
Nếu nh🐈ận thấy thay đổiꦍ bất thường ở miệng, mũi khi uống thuốc, người bệnh nên đi khám để thay đổi thuốc hoặc có phương pháp điều trị phù hợp.
Bệnh tật
Nhiễm trùng ở mũi, cổ họng, nhiễm trùng xoang cũng ảnh hưởng đến các cơ quan này. Chấn thương ở đầu cũng tác độn💙g đến dây thần kinh liên quan đến vị giác và khứu giác.
Polyp hoặc khối u làm tắc nghẽn đường mũi, áp xe trong miệng hoặc các vấn đề nha khoa như răng giả đều có thể giải phóng n✨hững thứ có vị khó chịu vào miệng, khiến khả năng ngửi mùi kém.
Ở một số người, thay đổi vị giác hoặc khứu giác là dấu hiệu sớm của bệnh Alzheime🌳r, Parkinson.
Điều trị ung thư
Khả năng cảm nhận mùi vị của ngườಌi bệnh ung thư thường giảm do hóa trị, các loại thuốc như kháng sinh, morphin. Bức xạ trong điều trị cũng có khả năng làm tổn thương vị giác và các tuyến nước bọt, khứu giác.
Dấu hiệu dễ nhận biết, như thực phẩm có hương vị khác so với trước đây, th෴ức ăn nhạt hơn, mọi thứ đều có vị giống nhau, xuất hiện vị kim loại trong miệng sau khi ăn thịt hoặc món giàu protein.
Thay đổi vị giác, khứu giác có thể trở lại bình thường ꦯtrong một tháng sau khi kết thúc điều trị.
Hút thuốc
Khói thuốc lá ảnh hưởng đến cơ thể, gây khó xác định mùi và làm mất vị giác. Bỏ thuốc giúp vị giác và khứu giác hoạt 💎động tốt hơn.
Anh Chi (Theo WebMD)
Độc giả đặt câu hỏi về bệnh tai mũi họng tại đây để bác sĩ giải đáp |