ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ, Trưởng khoa Y học thể thao và Nội soi, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thông thường tỷ lệ thất bại trong phẫu thuật dây chằng dao động 5-20% tùy từng trường hợp và kỹ thuật mổ cụ th🎉ể. Trong trường hợp đứt dây chằng nhiều lần, tốc độ phục hồi sau điều trị chậm hơn và nguy cơ tái đứt cao hơn.

"Nguyên nhân gây thất bại sau mổ thay dây chằng🏅 có thể khách quan hoặc chủ 𝄹quan", bác sĩ Vũ nói và lấy ví dụ người có cấu trúc khớp với đường hầm mâm chày rộng, dây chằng đánh võng nhiều dễ gây quá tải lực căng, kỹ thuật mổ và chất liệu dây chằng áp dụng chưa đảm bảo hiệu quả cao. Người bệnh bị nhiễm trùng phẫu thuật, từng mổ dây chằng trước đó... cũng có thể khiến ca mổ không thành công.

Một số nguyên nhân khác vào thời điểm sau phẫu thuật như người bệnh chưa tuân thủ đúng chương trình tập phục hồi chức năng; chủ quan quay lại lao động♛, làm việc, chơi thể thao quá sớm 🐲hoặc với cường độ quá mạnh. Dinh dưỡng kém, béo phì tăng áp lực lên khớp và hút thuốc lá cũng góp phần khiến tỷ lệ thất bại mổ dây chằng chéo cao hơn.

Bác sĩ Vũ cho biết trong 4 tháng đầu năm Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp nhận 500 lượt đến khám do tổn thương dây chằng, trong đó khoảng 20% trꦗường hợp tái đứt dây chằng. Nguyên nhân chủ yếu là ꦍdo chơi thể thao trở lại quá sớm hoặc té ngã khi dây chằng chưa kịp phục hồi sau lần phẫu thuật trước đó.

Như anh Nam, 42 tuổi, đứt dây chằng chéo trước trong một lần đá bóng và được phẫu thuật tái tạo dây chằng bằng gân tự thân. Trong quá trình sinh hoạt, dây chằng tiếp tục giãn, đứt nhưng anh không điều trị cho đến khi bị teo cơ nặng, cơ đùi chân𝓰 phải chỉ còn khoảng 40% so với chân trái.

Ở lần phẫu thuật thứ hai, người bệnh được tái tạo bằng dây chằng nhân tạo. Tuy nhiên, do cơ đùi teo nặng, buộc dây chằng phải chịu lực quá mức để chống đỡ các hoạt động của khớp gối. Do đó, trong m🤡ột lần té ngã, anh Nam tiếp tục đứt dây chằng và được mổ tái tạo lần ba bằng dây chằng nhân tạo.

Trường hợp khác, anh Long, 37 tuổi, được phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước bằng gân tự thân. Anh quay lại chơi thể thao sớm khiến dây chằng tái đứt nhưng không điều trị, đau khớp gối dai dẳng, đi lại khó khăn suốt 6 năm. Đứt dây chằng không điều trị trong thời gian dài gây rách sụn chêm, khớp gối mất vững, tràn dịch và thoái hóa nhẹ. Lúc này, anh Long quyết đị🐠nh phẫu thuật lại bằng gân tự thân.

Theo bác sĩ Vũ, hai trường hợp trên đều được tái tạo dây chằng l✅ần thứ ba bằng kỹ thuật all inside (tất cả bên tr🧸ong). Đây là phương pháp nội soi ít xâm lấn, giúp hạn chế nguy cơ chảy máu, giảm tối đa tổn thương mô mềm, rút ngắn thời gian phục hồi. Các tổn thương khác của cơ thể (nếu có) cũng được điều trị trong cùng một ca mổ.

Với kỹ thuật mổ thay dây chằng hiện đại, người bệnh có thể đi lại sớm ngay ngày đầu tiên sau phẫu thuật. Tuy nhiên bác sĩ Vũ khuyến cáo, dây chằng mới vẫn chưa phục hồi hoàn toàn. Trong mọi trường hợp, cơ thể đều cần có đủ 💎thời gian để tự sản xuất ra mô xơ sửa chữa các tổn thương. Trong thời꧙ gian này, người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ trong sinh hoạt hàng ngày, nhất là tập phục hồi chức năng.

Các bài tập phục hồi chức năng không chỉ nâng cao sức mạnh dây chằ꧋ng mà còn cải thiện sức cơ, sụn xương... để khớp gối có thể vận động nhịp nhàng. Người bệnh cần tuân thủ khắt khe chương trình tập luyện khoảng 2-6 tháng trong từng giai đoạn khác nhau, tùy vào loại dây chằng được tái tạo, không nên vội vàng quay lại chơi thể thao.

Bác sĩ Vũ cho biết tập 🍌phục hồi chức năng, gồm cả trước và sau phẫu thuật là một phần không thể thiếu của phác đồ điều tꦓrị. Tùy tình trạng, người bệnh có lộ trình tập luyện riêng biệt. Người bệnh được đánh giá tổn thương, theo dõi sát quá trình phục hồi bằng robot lượng giá dây chằng Dyneelax, tập luyện với dàn máy hiện đại và đánh giá sức mạnh chi dưới... Sự kết hợp giữa các phương pháp phẫu thuật và tập được cá thể hóa giúp người bệnh phục hồi nhanh hơn.

Tùy loại dây chằng và kỹ thuật tái tạo, người bệnh có thể chơi thể thao trở lại sau 6 tháng đến một ܫnăm. Để tránh tình t🌄rạng tái đứt, người bệnh cần tuân thủ khắt khe quá trình tập phục hồi chức năng. Mỗi người nên lắng nghe cơ thể, tái khám định kỳ và chỉ chơi thể thao lại khi bác sĩ đồng ý.

Phi Hồng

* Tên người bệnh đã được thay đổi